هیپرآلدوسترونیسم: علائم، علل، تشخیص و درمان
فرارو- هیپرآلدوسترونیسم یک بیماری غدد درون‌ریز است که در اثر تولید بیش از حد هورمون آلدوسترون توسط غدد فوق کلیوی ایجاد می‌شود. آلدوسترون اضافی باعث احتباس سدیم و آب در بدن و دفع بیش از حد پتاسیم می‌شود. این اختلال می‌تواند هم در مردان و هم در زنان، به ویژه در سنین ۳۰ تا ۵۰ سالگی رخ دهد.
علائم شایع هیپرآلدوسترونیسم:
خستگی و ضعف
گاهی اوقات فلج موقت
احساس مور مور شدن در دست‌ها، پاها، بازوها و ساق پا
تکرر ادرار، به خصوص در شب
تشنگی بیش از حد
گرفتگی‌های شدید عضلانی
اختلالات بینایی
افزایش فشار خون
کاهش سطح پتاسیم خون
افزایش سطح سدیم خون
علل هیپرآلدوسترونیسم:
وجود تومور در غده فوق کلیوی (شایع‌ترین علت)
افزایش فشار خون یا بیماری کلیوی که منجر به تولید بیش از حد هورمون رنین می‌شود. رنین در تنظیم سطح آلدوسترون نقش دارد.
عوامل تشدید کننده هیپرآلدوسترونیسم:
مصرف زیاد شیرین بیان سیاه رنگ
بیماری کلیوی
نارسایی احتقانی قلب
سیروز کبدی
مصرف داروهای ضد بارداری
مصرف داروهای دیورتیک (ادرارآور)
بارداری
تشخیص هیپرآلدوسترونیسم:
تشخیص این بیماری با بررسی موارد زیر صورت می‌گیرد:
آزمایش خون برای اندازه‌گیری سطح الکترولیت‌ها (پتاسیم و سدیم) و آلدوسترون
سی‌تی اسکن یا MRI از کلیه‌ها و غدد فوق کلیوی
آزمایش رنین پلاسما
درمان هیپرآلدوسترونیسم:
درمان بستگی به علت اصلی بیماری دارد:
جراحی: در صورت وجود تومور در غده فوق کلیوی، جراحی برای برداشتن تومور انجام می‌شود.
دارو: برای کنترل فشار خون و سطح پتاسیم، داروهایی مانند اسپیرونولاکتون، آمیلوراید و تریامترن تجویز می‌شوند. داروهای کاهنده فشار خون نیز ممکن است تجویز شوند.
رژیم غذایی: رژیم غذایی کم سدیم و غنی از پتاسیم توصیه می‌شود.
رژیم غذایی مناسب برای هیپرآلدوسترونیسم:
کاهش مصرف نمک
مصرف غذاهای غنی از پتاسیم مانند زردآلو، هلوی خشک، کشمش، مرکبات، عدس و غلات سبوس‌دار
پرهیز از شیرین بیان سیاه رنگ
پیشگیری از هیپرآلدوسترونیسم:
کنترل فشار خون
مراقبت از سلامت کلیه‌ها
رعایت دقیق برنامه‌های درمانی در صورت ابتلا به بیماری‌های کلیوی یا فشار خون بالا
عوارض احتمالی هیپرآلدوسترونیسم:
نارسایی احتقانی قلب
آترواسکلروز (تصلب شرایین)
نارسایی کلیه
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
در صورت مشاهده علائم هیپرآلدوسترونیسم
در صورت بروز علائم جدید و غیر قابل توجیه
در صورت داشتن سابقه خانوادگی بیماری‌های کلیوی یا فشار خون بالا
نکات مهم:
ثبت روزانه وزن و اطلاع به پزشک در صورت افزایش وزن ناگهانی (۱.۵ کیلوگرم یا بیشتر در ۲۴ ساعت)
همراه داشتن دستبند یا گردن‌آویز حاوی اطلاعات بیماری و داروهای مصرفی
با رعایت نکات ذکر شده و پیگیری درمان زیر نظر پزشک، می‌توان عوارض هیپرآلدوسترونیسم را کنترل و کیفیت زندگی بیماران را بهبود بخشید.
