اینترنت و شبکه‌های اجتماعی چه جایگاهی در زندگی ایرانیان دارد؟
یکتانت در دومین روایت خود از بازاریابی دیجیتال در ایران، فصلی مجزا به نتایج یک مطالعه پیمایشی درباره رفتار کاربران ایرانی در فضای آنلاین اختصاص داده است. داده‌های این پیمایش که با مشارکت 1100 نفر به دست آمده نکات قابل توجهی را از حضور پر رنگ اینترنت و شبکه‌های اجتماعی در نسل‌های مختلف و تفاوت آن میان زنان و مردان آشکار می‌کند.
بر اساس گزارش یکتانت از این مطالعه که توسط شرکت تحقیقات بازار امروز emrc اجرا شده است کاربران ایرانی به طور متوسط 4 ساعت از زمان خود را روزانه در اینترنت سپری می‌کنند.
مرورگر غالب در میان همه کاربران، کروم است و کم‌تر از 20 درصد کاربران از بروزر سامسونگ یا مرورگرهای دیگر استفاده می‌کنند. بیشترین هدف افراد برای رجوع به اینترنت و شبکه‌های اجتماعی پیگیری امور بانکی، پیگیری اخبار و خرید کردن است و آشنایی با افراد جدید و کسب درآمد در ردیف‌های آخر قرار می‌گیرد. هرچند که بین مردان و زنان درباره دلایل استفاده از اینترنت تفاوت‌هایی وجود دارد.
نقش تفاوت‌های بین نسلی در استفاده از اینترنت و شبکه‌های اجتماعی
علاوه بر جنسیت، سن کاربران نیز عامل تأثیرگذاری در دلیل رجوع به اینترنت و شبکه‌های اجتماعی بوده است. با نگاه به آمارهای این بخش می‌توان شاهد تفاوت‌های نسلی در اولویت‌گذاری کاربران برای سپری کردن زمان در اینترنت نیز بود.
نکته جالب توجه در این پیمایش، فعالیت‌های پیش از خوابیدن و فعالیت‌های پس از بیدار شدن کاربران است. به طوری که سر زدن به شبکه‌های اجتماعی و پیام رسان‌ها به طور متوسط اولین کار کاربران در ابتدای روز و آخرین کار آنها پیش از خواب است. در این میان، نسل Z یعنی دو گروه سنی 14 تا 18 سال و 19 تا 27 سال، پرچم‌دار این رفتار هستند. آنها بیش از کاربران بزرگتر از خودشان به عنوان فعالیت جانبی هنگام تماشای فیلم و سریال، با دیگران چت می‌کنند.
بر اساس این مطالعه که نتایج آن در دومین گزارش جامع یکتانت آمده است، پیام‌رسان‌های تلگرام، ایتا و واتس‌اپ، سه برنامه اصلی کاربران هستند اما همچنان بین نسل‌های مختلف، اقبال نسبت به پیام رسان‌ها متفاوت است. همین تفاوت درباره میزان استفاده از سوپر اپلیکیشن‌ها نیز قابل مشاهده است و اسنپ، ایرانسل من و روبیکا بیشترین اختلاف را از نظر میزان استفاده بین نسلی دارند.
همانطور که گفته شد، خرید اینترنتی یکی از مهمترین دلایل استفاده از اینترنت در میان کاربران ایرانی بوده است. در مطالعه پیمایشی مورد نظر، خرید آنلاین در سه سطح تمایل به خرید، تحقیق پیش از خرید و انجام خرید بررسی شده است و در هر کدام از سطوح، نسل‌های مختلف رفتارهای متفاوتی از خود نشان داده‌اند. با اینکه بخش اعظم کاربران پیش از خرید، حتماً در اینترنت تحقیق می‌کنند اما نسل Z عملگراتر است و بیش از سایرین در نهایت واقعاً دست به خرید آنلاین می‌زنند.
یک تفاوت بین نسلی دیگر نیز در این بخش از گزارش آمده است: میزان روبرو شدن با تبلیغات برندها و باور پذیری آنها. برای سنین بالاتر، همچنان تلویزیون کانال اصلی مواجهه با تبلیغات است در حالی که برای نسل Z شبکه‌های اجتماعی اصلی‌ترین کانال مشاهده تبلیغات است. از سوی دیگر، سهم کسانی که به طور متوسط، هیچ کدام از کانال‌های تبلیغاتی را باورپذیر ارزیابی نمی‌کنند در نسل X بیشتر از گروه‌های سنی کوچکتر است. با این حال، همین نسل نیز در صورت باور کردن تبلیغات، به تلویزیون بیشترین امتیاز را می‌دهند و نسل Z تبلیغات شبکه‌های اجتماعی را بیشتر از سایر رسانه‌ها باور می‌کنند.
دومین روایت یکتانت از بازاریابی دیجیتال در ایران شامل داده‌های ارزشمندی از صنعت دیجیتال مارکتینگ در ایران 1402 است؛ در این گزارش مجموعه‌های مختلفی در کنار یکتانت برای تهیه و جمع‌آوری داده‌ها و نیز انجام مطالعات پیمایشی همراه شده‌اند: شرکت پژوهش بازار رسانه امروز (emrc)، زلکا، جریان، کافه بازار، سیب اپ، ادیوری، تریبون، فرست ادز، نجوا و جاب ویژن.
نسخه کامل این گزارش را می‌توانید از اینجا دانلود کنید.
