سفر پر رمز و راز از پشم تا فرش؛ مراحل جادویی ساخت فرش دستباف عشایری

در این مقاله ابتدا مختصری درباره فرش عشایری توضیح می دهیم و در ادامه مراحل تولید این نوع از فرش های دستباف را بررسی می کنیم.

چرا فرش دستباف عشایری؟ 

فرش دستباف عشایری، هنر دست ایل‌های عشایر ایران است که با نقش و نگارهای متنوع و زیبایی بافته می‌شود. این فرش‌ها بدون استفاده از نقشه فرشی و با خلاقیت بالای عشایر ایرانی تولید می‌شوند و به همین دلیل، جذابیت و زیبایی خاصی دارند.

انواع فرش دستباف عشایری بر اساس پراکندگی عشایر در ایران تعیین می‌شود و هر یک ویژگی‌های منحصر به فرد خود را دارند. مشهورترین فرش های دستباف عشایری ، فرش قشقایی، فرش بختیاری می باشد.

فرش‌های دستباف عشایری به دلیل تنوع بی‌نظیر در طرح‌ها، رنگ‌های جذاب و زنده، و استحکام و دوام بالا شناخته شده‌اند. این فرش‌ها نه تنها یک شیء کاربردی بلکه یک اثر هنری محسوب می‌شوند که می‌توانند گرما و زیبایی خاصی به فضای خانه ببخشند.

فرآیند تولید فرش دستباف 

این مراحل با دقت و مهارت بالایی توسط هنرمندان قالیباف عشایر و روستایی انجام می‌شود و هر مرحله تأثیر مستقیمی بر زیبایی و دوام فرش دارد.

تهیه مواد اولیه فرش 

این شامل انتخاب نخ‌های مناسب مانند پشم، ابریشم، یا پنبه و همچنین رنگ‌های طبیعی برای رنگرزی است.

برای تهیه مواد اولیه فرش دستباف، شما به پشم، کرک، ابریشم و نخ پنبه نیاز دارید. این مواد اولیه بر اساس نوع و کیفیتشان، در ارزش و قیمت فرش نقش تعیین‌کننده‌ای دارند.

رنگرزی فرش عشایری 

رنگرزی فرش دستباف یکی از فرآیندهای جذاب و تخصصی است که با هدف افزایش جلوه و زیبایی فرش انجام می‌شود. در این فرآیند، الیاف پشم و ابربشم که در بافت فرش دستباف استفاده می‌شوند، به دو روش سنتی و صنعتی رنگ‌آمیزی می‌شوند.

از آنجا که مواد اولیه و رنگ های فرش عشایری به صورت طبیعی به دست می آید ، رنگرزی فرش عشایری به صورت سنتی انجام می شود. چشمنوازی این رنگ های طبیعی خصوصا در انواع فرش لاکی مشهود می باشد.

در روش سنتی ، از رنگ‌های طبیعی استفاده می‌شود. این رنگ‌ها از گیاهان، مواد معدنی و حتی جانوری به دست می‌آیند. الیاف پشم و ابربشم در دیگ‌های بزرگ با آب و رنگ‌های طبیعی جوشانده می‌شوند تا رنگ‌ها به خورد الیاف بروند

رنگ‌های طبیعی شفافیت و ثبات بالایی دارند و به طور ناخودآگاه خریدار را به سمت فرش جذب می‌کنند

نقشه فرش دستباف عشایری

نقشه فرش دستباف یکی از مهم‌ترین بخش‌های فرآیند بافت فرش است. نقشه فرش به عنوان پلان کاری و برنامه اجرایی بافت و تولید یک قالی دست بافت به حساب می‌آید. این نقشه‌ها می‌توانند به صورت دستی (سنتی) یا با استفاده از نرم‌افزارهای کامپیوتری تخصصی طراحی شوند.

انواع طرح‌های فرش دستباف شامل طرح‌های ریسه‌ای، ترمه، آسا، معرفتی و غیره هستند. طرح‌های لچک و ترنج، افشان، و طرح‌های شاه عباسی از جمله زیباترین و پرفروش‌ترین طرح‌های فرش دستباف به شمار می‌روند.

فرآیند چله کشی فرش عشایری 

دار قالی ابزار اصلی برای بافت فرش است که باید قبل از شروع بافت آماده شود.

نخ‌های اصلی فرش که تار نامیده می‌شوند بر روی دار قالی کشیده می‌شوند.

چله کشی یکی از مراحل اساسی در تولید فرش دستباف است که به عنوان پایه و اساس بافت فرش به شمار می‌رود. این فرآیند شامل سوار کردن، انداختن یا گرداندن تعداد مشخصی نخ روی دار قالی برای قالیبافی است.

نخ‌های چله معمولاً از جنس پنبه هستند و باید محکم و ریز بافت باشند تا استحکام لازم برای بافت فرش را فراهم کنند.

دو روش اصلی چله کشی ، چله کشی فارسی و چله کشی ترکی می باشد که در فرش های عشایری، چله کشی فارسی رایج تر است.

چله کشی فرش عشایری یکی از مراحل مهم در تولید فرش دستباف است که در آن نخ‌های تار به صورت عمودی بر روی دار فرش کشیده می‌شوند تا زمینه‌ای برای بافت فرش فراهم شود. این فرآیند نیاز به دقت و مهارت بالایی دارد و معمولاً با استفاده از نخ‌های پنبه‌ای، پشمی یا ابریشمی انجام می‌گیرد. در مناطق عشایری، به دلیل دسترسی به مواد اولیه طبیعی، اغلب از نخ‌های پشمی برای چله کشی استفاده می‌شود که استحکام و زیبایی خاصی به فرش می‌بخشد.

بافت و پرداخت فرش عشایری 

با استفاده از نخ‌های رنگی و بر اساس طرح، فرش به صورت دستی بافته می‌شود.

پرداخت فرش دستباف، که به آن روگیری نیز گفته می‌شود، یکی از مراحل مهم در تولید فرش است که به زیبایی و دوام فرش کمک می‌کند. این فرآیند شامل کوتاه کردن پرزهای اضافی فرش است تا سطح آن صاف و یکدست شود و طرح‌ها و رنگ‌های فرش به خوبی نمایان گردند.

دو روش اصلی برای پرداخت فرش وجود دارد:

روش سنتی پرداخت فرش : در این روش، بافنده پس از هر رج بافت، پرزها را با شانه و قیچی مخصوص مرتب و کوتاه می‌کند. این کار نیازمند مهارت و تبحر بالای بافنده است تا کیفیت فرش حفظ شود.روش ماشینی پرداخت فرش : پس از پایان بافت کل فرش، پرداخت با استفاده از دستگاه‌های تراش برقی انجام می‌گیرد که پرزهای اضافی را از سطح فرش برمی‌دارند.

پرداخت فرش دستباف نه تنها پس از پایان بافت بلکه گاهی اوقات در حین بافت نیز انجام می‌شود تا بافنده بتواند طرح‌ها را بهتر ببیند و اشتباهات احتمالی را برطرف کند.

همچنین، پرداخت می‌تواند به صورت برجسته انجام شود که در آن، بخش‌هایی از فرش برای ایجاد اثر سه‌بعدی برجسته‌تر کوتاه می‌شوند.

از کجا فرش دستباف عشایری بخریم ؟ 

بهتر است خرید فرش عشایری بدون واسط از بافنده اصلی و از مکانی مطمئن انجام شود.

گالری فرش پارسه با یک قرن سابقه در تولید و عرضه فرش دستباف  فرش های اصیل عشایری را بدون واسطه به مشتری نهایی می رساند.

‌ ‌نشانی: تهران، بزرگراه شهید ستاری، اکباتان، فاز۲ مجتمع مگامال، طبقه دوم واحد ۲۰۵

آدرس سایت: parseh-carpet.com

تلفن پشتیبانی:
۰۲۱۴۴۶۳۴۸۳۴
۰۹۱۲۵۳۵۲۹۳۰