متأسفانه ساخت «کمدی» در کشورمان ساده شده و به «لودگی» رسیده/ مسئولان «فیلم‌های پاپ‌کرنی» می‌خواهند که در نهایت بعد از تماشای فیلم نمی‌دانیم چه خوردیم و چه دیدیم! – اخبار سینمای ایران و جهان
سینماپرس: حسن هدایت کارگردان پیشکسوت سینما و تلویزیون در خصوص چشم انداز هنرهفتم در آینده گفت: مسئولان فیلم های به اصطلاح پاپ‌کرنی می خواهند که در نهایت بعد از تماشای فیلم نمی دانیم چه خوردیم و چه دیدیم! اصلا چنین فیلم هایی در ذهن مخاطب نمی ماند.
کارگردان فیلم های سینمایی «آخرین بندر» و «چشم شیطان» در گفتگو با خبرنگار سینماپرس افزود: مملکت ما از جمله جوامعی است که همه مسائل آن مانند هم حرکت می کنند. به این منظور که مثلاً وقتی مسائل اقتصادی و حوزه های دیگر آشفته است سینما هم آشفته می شود.
وی با اشاره به استقبال مردم از فیلم های کمدی و شبه کمدی و ورشکستگی اغلب فیلم های اکران شده در سال ۱۴۰۲ و ابتدای ۱۴۰۳ در ژانرهای دیگر اظهار داشت: مشکل سینمای غیرکمدی به فیلمنامه ها بر می گردد که در واقع یا محدودیت از طرف وزارتخانه انجام می گیرد یا افراد به سمت سوژه ای نمی روند که غیرکمدی باشد و هم بتواند مخاطب عام را جلب کند و هم نظر مخاطب خاص را با خود همراه سازد. متأسفانه ساخت کار کمدی در کشورمان ساده شده و به لودگی رسیده به این نحو که فیلمنامه نویسان یک سوژه ای برمی دارند و چاشنی عبور از خطوط قرمز به آن می زنند و فرمول همیشگی شان را تکرار می کنند.
هدایت یادآور شد: این فرمول قبل از انقلاب هم جواب می داد. در آن روزگار هم کمدی هایی تولید می شد که اغلب متکی بودند به اینکه مرحوم میری در آن حضور داشته باشد یا مرحوم ظهوری در آن نقش آفرینی کند یا گروه سه نخاله یعنی سپهرنیا و گرشا و متوسلانی در آن حضور داشته باشند! در واقع فیلم های کمدی آن روزگار هم به نوعی واریته هایی بودند که به جای آنکه به عنوان میان پرده در تلویزیون نشان داده شوند سر از سینما در می آوردند و متأسفانه امروز هم درست شاهد چنین وضعیت اسفباری در سینمای کشورمان هستیم.
این فیلمساز برجسته عامل اصلی این اتفاقات را وزارت ارشاد و اعطای مجوز به این قبیل آثار دانست و در این باره تصریح کرد: این به اصطلاح فیلم ها صرفاً برای سرگرم کنندگی است و هرچقدر با عدم تفکر آمیخته باشد از نظر وزارت ارشاد پسندیده تر است! در واقع مسئولان فیلم های به اصطلاح چس فیلی می خواهند که در نهایت بعد از تماشای فیلم نمی دانیم چه خوردیم و چه دیدیم! اصلا چنین فیلم هایی در ذهن مخاطب نمی ماند.
کارگردان سریال های تلویزیونی «محاکمه» و «کارآگاه علوی» متذکر شد: آدم از یک جهت خوشحال می شود که این فیلم ها چراغ سینما را روشن نگه می دارند از سوی دیگر باعث تأسف است که روشن نگه داشتن چراغ سالن های سینما با چه بهایی است! بنده معتقدم این رفتاری که امروز در سینمای کشور صورت می گیرد درست مثل مازوت سوزی است که برای تأمین برق صورت می گیرد. می گوییم برق الآن تأمین شد اما به فکر سلامتی دراز مدت جامعه نیستیم!
هدایت در همین خصوص تصریح کرد: پرسش بنده از متولیان و سیاست گذاران و مسئولان فرهنگی و سینمایی کشور این است که چرا شما فقط به فکر الآن هستید؟ به نظر می رسد ما تفکری به صورت عام در کشورمان داریم و دنبال این هستیم الآن بگذرد و به قول داستان رستم و اسفندیار در شاهنامه که می گوید چو فردا شود فکر فردا کنیم، مسئولان سینمایی هم بر این اندیشه هستند. اینکه در حال زندگی کنیم شاید برای زندگی فردی بد نباشد اما برای زندگی اجتماعی فوق العاده سم و خطرناک است به خصوص در حیطه فرهنگ که می تواند آسیب های جدی به بار بیاورد.
وی سپس با بیان اینکه فرهنگ دیر به ثمر می رسد و دیرپا است تصریح کرد: اگر خدای ناکرده به فساد و تباهی کشیده شود وقت جانشین کردن آدم های با فرهنگ زمان بسیار طولانی لازم دارد و هزینه بر خواهد بود. این بسیار بد است که مدیران سینما مانند مابقی ارگان ها فکر الآن شان هستند و اصلاً فردا و فرداها را نمی بینند و لحاظ نمی کنند!
کارگردان فیلم های سینمایی «پیک جنگل» و «دلاوران کوچه دلگشا» در پاسخ به این سوأل که پیش بینی شما از وضعیت سینمای کشور برای سال جاری و حتی سال آتی چیست خاطرنشان کرد: وضعیت سینمای ایران به هیچ عنوان قابل پیش بینی نیست! از اول سال آنقدر کشور با اخبار ناجور و هم ریخته شروع شده که برای آدم قابل پیش بینی نیست که در آینده چه اتفاقی رخ می دهد به خصوص در حیطه فرهنگ که نیاز به برنامه ریزی سنگین دارد.
هدایت در بخش دیگری از این گفتگو با انتقاد شدید نسبت به تغییر مکرر مدیران در حوزه های فرهنگی و هنری اظهار داشت: این بسیار بد است که مدیران فرهنگی در کشورمان مرتب تغییر می کنند و هر کسی هم جای دیگری می نشیند می خواهد به نوعی چرخ را از نو اختراع کرده و سلایق خود را جاری و ساری کند. همین باعث می شود مدیران خرابه های جدیدی را درست کنند و این روند ادامه دار باشد.
وی تأکید کرد: در هیچ جای دنیا وزارتخانه هایی که متولی فرهنگ هستند با تغییر وزرا گرداندگان سیاست ها و سیاست های کلی شان تغییر نمی کند. مثلاً فرانسه کشوری فرهنگی است که آدم کارآمد در حیطه هنری کم ندارد و در این زمینه پیشگام است؛ آن ها می آیند و بالای ۳۰ سال آدمی مانند ژیل ژاکوب را می گذارند که مدیر کن باشد. چون می دانند باید یک نفر با روش خودش کن را به قله فستیوال های سینمایی دنیا برساند. این آدم تا بالای ۸۰ سالگی با قدرت این رویداد را اداره می کرد. آن ها می دانند که با مدیر یک ساله و دو ساله و سه ساله هیچ چیز درست نمی شود. اما اینجا متأسفانه می بینیم که مدیران اجرایی ساده مرتب تغییر می کنند؛ مثلاً جاهای معتبری مثل تئاتر شهر و تالار وحدت به دلیل مدیریت غلط سرگردان هستند و امکانات شان هدر می رود و ثمربخشی ندارند. بنده معتقدم باید افراد دارای صلاحیت بدون محدودیت زمانی در ارکان مختلف فرهنگی و هنری کشور حضور داشته باشند.
این سینماگر متذکر شد: در سیاست باید مرتب مدیران عوض شوند تا جلوی فساد و جمود فکری شان گرفته شود اما در فرهنگ مدیران باید طولانی مدت باشند. در کشور ما برعکس است و کاملاً روندی را شاهد هستیم که برخی سیاستمداران سال های سال در مسند می مانند و مدیران فرهنگی مرتب تغییر می کنند.
هدایت در خاتمه این گفتگو در پاسخ به این پرسش مبنی بر اینکه آیا فیلمی هست که این روزها بتوانید تماشای آن را به مردم توصیه کنید اظهار داشت: بنده ده سال است سینما نرفته ام. البته از این قضیه خوشحال نیستم. دلیل نرفتن من هم این بوده که فیلمی نبوده که دلم بخواهد روی پرده ببینم. فیلم های مناسب را که از دوستان و آشنایان می شنوم را از منزل دنبال می کنم. وقتی سینما می رویم بار سنگین نوستالژی و عاطفی به آدم هجوم می آورد و وقتی می بینیم سینمای قبلی با الآن چقدر فرق کرده آدم متأثر می شود از این رو ترجیح می دهم به سینما نروم تا حداقل خاطرات شیرین قبلی ام دست خورده نشوند.
