نگاهی به زندگی وحید حقانیان: از گذر زندگی تا گام به سوی کاخ ریاست جمهوری
بعد از غیبت چندساله وحید حقانیان از تصاویر به ثبت رسیده دفتر سید علی خامنه ای، او با نامزدی در انتخابات ریاست جمهوری شوکی را به فضای انتخابات در سومین روز ثبت نام ها وارد کرد. او پس از سقوط هلیکوپتر ابراهیم رئیسی وارد عرصه انتخابات ریاست‌جمهوری شده است تا شانس خود را در این میدان آزمایش کند.
از کرامات سالن ثبت‌نام ریاست‌جمهوری همین بس که باعث پیدا شدن افرادی می‌شود که مدت‌ها از انظار عمومی غایب بوده‌اند؛ یکی از آنها ظهر شنبه برای ثبت‌نام رفت؛ اما از آنهایی بود که کسی فکرش را نمی‌کرد؛ شناسنامه‌اش را به سنت نامزدهای انتخابات، رو به دوربین‌ها گرفت و فرم‌ها را پر کرد و رسما برای ریاست‌جمهوری ایران ثبت‌نام کرد؛ وحید حقانیان، معاون اجرایی و امور ویژه دفتر رهبری که به روایت رسانه‌ها در چنین سمتی «بوده است».
وحید حقانیان کیست؟
تا روز شنبه هیچ اطلاعات شخصی از او در دست نبود؛ اما با نشان دادن شناسنامه‌اش، اطلاعات ابتدایی از او به دست آمد؛ متولد ۱۷ بهمن ۱۳۴۰؛ تهران. از پدری متولد نجف‌آباد اصفهان و مادری متولد تهران.
حقانیان که برخی او را دست راست و مباشر اصلی سید علی خامنه‌ای می‌دانند، پس از عضویت در سپاه توانست پله‌های ترقی را به‌سرعت طی کند درواقع او جزو اندک پاسدارانی است که بدون داشتن هیچ‌گونه پیشینه نظامی در سپاه به پست فرماندهی رسید. او در ۱۳۶۴ فرمانده گشت‌های انتظامی امنیتی سپاه پاسداران در تهران موسوم به گشت ثارالله شد.
پادگان امام علی یکی از مکان هایی است که حقانیان از ابتدا در آن فعالیت داشته است. برخی به شوخی او را جزو املاک آن پادگان می‌دانند چرا که این پادگان در گذر سال‌ها در بین نیرو‌های سپاه چندین بار تغییر کاربری داده، اما وحید حقانیان همچنان در آن پادگان باقی مانده است.
وحید حقانیان در جبهه هم حضوری فعال داشته است و در سال ۱۳۶۶ در عملیات بیت‌المقدس ۳ به‌شدت از ناحیه شکم و پا مجروح شد که اگر به راه‌رفتن وی دقت کنید این آثار را در او خواهید دید.
نخستین باری که حقانیان وارد عرصه سیاست شد و شگفتی همگان را برانگیخت در مراسم تنفیذ دور دوم ریاست جمهوری محمود احمدی‌نژاد بود.
او در این مراسم حکم تنفیذ را به سید علی خامنه‌ای تحویل داد تا آن حکم را به احمدی‌نژاد تحویل دهد. این کار سبب تعجب و حیرت همگان شد چراکه معمولا این کار را رییس‌جمهور پیشین یا رییس مجلس خبرگان یا افرادی در رده‌های مشابه انجام می‌دادند و این نخستین باری بود که شخصی در جایگاه وحید این کار را انجام می‌داد و همین حرف و حدیث‌هایی را در مورد ارتباط او با رهبری و پررنگ‌بودن این رابطه و جایگاهش قوت بخشید.
ابوالفضل فاتح، مسئول کمیته رسانه و تبلیغات ستاد انتخاباتی میرحسین موسوی در خاطرات خود از انتخابات ۲۲ خرداد ۸۸ از آقا وحیدی نام می‌برد که به احتمال زیاد وحید حقانیان است.
ابوالفضل فاتح می‌نویسد: حدود ۱۱ شب مهندس موسوی نامه‌ای سری به مقام معظم رهبری نوشت، این نامه را به صورت دستی به بیت مقام معظم رهبری بردم و آن را تحویل آقای وحید دادم. چند دقیقه‌ای هم با هم صحبت کردیم از فحوای صحبت‌های ایشان دریافتم که باید انتخابات را تمام شده تلقی کنم. او می‌گفت برای چگونگی اعلام شمارش آرا به وزارت کشور تذکر داده است، اما ترکیب نهایی آرا را یک مرحله‌ای به نفع آقای احمدی‌نژاد می‌دانست. به ایشان گفتم تمام گزارش‌ها، مشاهدات عینی و ارزیابی‌های منطقی و علمی ما کاملا عکس آن چیزی است که دارد اعلام می‌شود.
دبیر ستاد مرکزی بزرگداشت سید روح‌الله خمینی در نامه‌ای که به سید حسن خمینی نوشته و طی آن گزارشی درباره‌ی سیر اجرایی مراسم بیست‌ویکمین سالگرد ارتحال سید روح‌الله خمینی ارائه داده، به تماس تلفنی خود با سردار وحید در نوروز ۸۹ و نقش مهم او در جلسات برگزاری مراسم سالگرد، اشاره کرده است.
محمدحسین ترکمان، عضو پیشین سپاه حفاظت ولی امر، در مصاحبه‌ای به نقش وحید حقانیان در هدایت سپاه ثارالله در برخورد با معترضین پس از انتخابات ۸۸ اشاره می‌کند و می‌گوید: بعد از تشکیل سپاه ثارالله به دست محمد جعفری، فرمانده سپاه، وحید حقانیان همچنان یکی از فرماندهان کلیدی این سپاه بود.
به گفته ترکمان سازماندهی سپاه ثارالله و محمد رسول‌الله در آن سال با مجتبی خامنه‌ای و وحید حقانیان بود.
در سال‌های اخیر، و به نوعی پس از تنفیذ سال ۸۸، انگار مزه رسانه‌ای شدن زیر زبان وحید مزه کرد؛ یا شاید هم جامعه بیشتر او را در تصاویر پیدا می‌کرد. هر چه که بود، از آن سال به بعد، حرف و حدیث‌ها درباره نقش «وحید» بیشتر و بیشتر شد.
وحید حقانیان و نخستین مراسم ۱۴ خرداد بعد از حوادث ۸۸
در نخستین مراسم ۱۴ خرداد پس از حوادث سال ۸۸، هنگامی که سید حسن خمینی در مرقد امام در حال سخنرانی بود، طیفی ملقب به تندروها، اقدام به شعار دادن علیه او، هاشمی رفسنجانی، میرحسین موسوی و .. کردند. پس از این حوادث، محمدعلی انصاری دبیر ستاد مرکزی بزرگداشت امام خمینی در نامه‌ای به سید حسن خمینی، به بیان جزییات برگزاری مراسم پرداخت. آنچه اینجا محل بحث است، نقش وحید در مراودات دفتر رهبری است. به این صورت که انصاری جلسات هماهنگی با دفتر رهبری جهت مراسم ۱۴ خرداد را با «وحید و چند تن از اعضای دفتر» برگزار کرد.
در این گزارش انصاری می‌گوید پس از این جلسه، به صورت خصوصی با وحید جلسه‌ای داشته که طی آن سه نکته را بیان کرده است: «اول اینکه افراد خاصی (که ایشان نام بردند) نباید تحت هیچ شرایط در مراسم حضور یابند و افراد دیگری را نیز ذکر نمودند که نباید دعوت شوند ولی حضور آنان در میان مردم منطقی است. استدلال ایشان این بود که حضور بعضی از افراد در مراسم موجب بی نظمی و اخلال می‌شود. دوم اینکه با توجه به شرایط حرم تعطیلی برنامه شب‌ها بلامانع ولی مراسم بزرگداشت و نماز جمعه باید یکی باشد. همه باید متمرکز برای برگزاری یک مراسم با شکوه باشیم و تاکید خاصی در مورد سخنرانی یا لغو سخنرانی آقای رئیس‌جمهور در مراسم چهاردهم خرداد نداشتند. سوم در مورد سخنرانی جنابعالی(سید حسن خمینی) اظهار داشتند این برنامه طبق روال گذشته باید انجام شود و شرایط امسال با سال گذشته فرق دارد و ما بر اوضاع مسلط هستیم. قرار بر این شد که در ادامه ی کار نیز جلسات و تماس‌ها ادامه یابد.»
در روز ۱۴ خرداد، وقتی احمدی‌نژاد مشغول سخنرانی بود و تریبون را رها نمی‌کرد؛ تا نوبت به سیدحسن خمینی نرسد؛ انصاری می‌گوید «به آقای وحید عرض کردم برخلاف انتظار و برنامه‌های اعلام شده بناست که اقای رئیس جمهور تا زمان نماز به سخنان خود ادامه دهند، اظهار داشتند که با تذکر من قضیه حل نمی‌شود، به ناچار خدمت مقام معظم رهبری رفتم… معظم‌له بر سخنرانی شما(سید حسن خمینی) تاکید و به جناب آقای وحید نیز در این رابطه سفارشی داشته‌اند».
وحید حقانیان در کنار عبدالله جاسبی
سال ۱۳۹۰ منازعه میان تیم احمدی‌نژاد با مدیران مستقر در دانشگاه آزاد بالا گرفت؛ این جنگ و جدال بیشتر از این بابت بود که مدیران دانشگاه به خصوص عبدالله جاسبی منتسب به هاشمی رفسنجانی بودند؛ فردی که پس از حوادث سال ۸۸، به نوعی مغضوب واقع شده بود. از همین رو شخص احمدی‌نژاد تلاش ویژه‌ای کرد تا مدیریت دانشگاه تغییر کند و نهایتا هم موفق شد. کامران دانشجو وزیر علوم وقت، در حکمی برادرش فرهاد دانشجو را به ریاست دانشگاه آزاد منصوب کرد؛ در مراسم تودیع و معارفه، وحید حقانیان حضوری پررنگ داشت و در کنار عبدالله جاسبی ایستاد.
از آن سال‌ها به بعد، حضور «وحید» در مراسم تنفیذ یا سخنرانی رهبری یا دیدارهای ایشان، امری طبیعی بود؛ و در واقع نبودنش غیرطبیعی جلوه می‌کرد.
سال ۱۳۹۵ وقتی ساختمان پلاسکو فرو ریخت، او به کمک قالیباف رفت؛ از او به عنوان «نماینده رهبری» یاد می‌شد که در صحنه حادثه حاضر شده؛ شهرام گیل‌آبادی مدیر وقت روابط عمومی شهرداری تهران در یادداشتی پیرامون نقش «وحید» در شب‌ها و روزهای پلاسکو نوشته بود: «تقریبا وحید حقانی هر شب در مکان حادثه حضور داشت و بعضی از راهبری‌ها را هم برحسب تجربه پیشنهاد می‌داد…اولین پیکر مطهر آتشنشانان عزیز از بالای آوار کشف شد. با همفکری و نظر آقاوحید قرار شد مراحل کشف را نشان دهیم.»
او در چند حادثه مشابه دیگر با همین عنوان حاضر شد؛ مانند مراسم تشییع «شهید محسن حججی» که رسانه‌ها نوشتند «به نمایندگی از دفتر مقام معظم رهبری»در آنجا حضور داشته است. یا پس از انفجار معدن زغال سنگ زمستان یورت آزاد شهر که در جریان رقابت‌های انتخابات ریاست‌جمهوری سال ۱۳۹۶، رخ داد، باز هم به عنوان «نماینده ویژه مقام معظم رهبری» در منطقه حاضر شد.
اما پرحاشیه‌ترین حضورش در یک منطقه، به زلزله کرمانشاه در آبان ۹۶ برمی‌گردد؛ زمانی که باز هم به عنوان «نماینده دفتر مقام معظم رهبری» برای سرکشی به سرپل ذهاب رفت. او در یک جمع که فیلمش منتشر شد، با حمله به «اسحاق جهانگیری» معاون اول وقت رئیس‌جمهوری مستقر که از «مسکن مهر» انتقاد کرده بود، گفت که «سیاسی‌اش کردند. زود رفتند سراغ مسکن مهر… خدا لعنت کند معاول اول رییس‌جمهوری، آقای جهانگیری را… نخستین تخم لق سیاسی را ایشان گذاشت و زود در جلسه اقتصاد مقاومتی اعلام کرد مسکن مهر… اصلا چه ربطی دارد؟»
این سخنان واکنش‌های تند و زیادی را برانگیخت. او در حمایت از طرح مسکن مهر، جهانگیری را «لعنت» کرد؛ طرحی که در دولت احمدی‌نژاد انجام و مورد انتقادات زیادی قرار گرفت. البته که بعد از چند روز در ویدئویی تنها به ارائه توضیحات پیرامون سخنان اکتفا کرد و خبری از عذرخواهی نبود. با این وجود تیر ماه ۹۷ و پس از درگذشت پدر وحید حقانیان، جهانگیری به مجلس ترحیم او رفت.
توصیف متفاوت از وحید؛ مثل پلنگ و ببر؟!
سال ۱۳۹۶ ویدئویی از «حسین سازور» از مداحان مشهور که گفته می‌شود رابطه نزدیکی با دفتر رهبری دارد، منتشر شد که درباره برخی چهره‌ها نظر می‌دهد. وقتی مجری از او می‌پرسد، «نظرت درباره سردار وحید حقانیان چیست؟»، در ابتدا با خنده گفت که «او سردار نیست» و مجری هم می‌گوید به «سردار معروف است!». در ادامه سازور می‌گوید: «اگر وحید در دم و دستگاه(دفتر) آقا نباشد، گرگ‌هایی دهان باز کرده‌اند که آنجا را ببلعند؛ او مثل پلنگ مثل ببر از دفتر و از آقا و از شخصیت آقا انشالله در حال محافظت است.»
اسفند ۹۶ او در برخی مراسماتی حضور می‌یافت که تا پیش از این سابقه نداشته است؛ «اختتامیه هفتمین دوره مسابقات بین‌المللی رباتیک دانشگاه امیرکبیر» یا مثلا «افتتاح رسمی شبکه ایران کالا».
حرف و حدیث ها بعد از انتخابات ۹۸
اوج حاشیه‌ها پیرامون وحید، در جریان انتخابات ریاست‌جمهوری سال ۱۳۹۸ بود؛ هنگامی که رهبری در حال رفتن به سمت صندوق رای است و مسئولان دفتر و صندوق رای‌گیری ایستاده‌اند؛ وحید نیز می خواهد به این صف بپیوندد و یک نفر از پشت صف سعی دارد از رفتن او ممانعت کند؛ این تصویر از سوی کاربران شبکه‌های اجتماعی شکار شد که حرف و حدیث‌ها درباره وحید را بیشتر و بیشتر کرد.
او مدتی پیش از خلق این صحنه، در تصاویر منتشره از سوی دفتر رهبری غایب بود و باعث شد تا شایعات زیادی در فضای مجازی دست به دست شود.
در ۱۳ آبان ۱۳۹۸ وزارت خزانه‌داری ایالت متحده آمریکا ۹ تن از نزدیکان آیت‌الله خامنه‌ای از جمله وحید حقانیان را تحریم کرد. این وزارتخانه در این زمینه بیانیه‌ای منتشر کرد و در آن از وحید حقانیان به عنوان «دست راست» رهبر یاد شده و آمده است: «وحید حقانیان، یک فرمانده نظامی سابق است که به عنوان معاون اجرایی علی خامنه‌ای فعالیت می‌کند. او معمولا در مراسم‌های اجتماعی رهبر جمهوری اسلامی ایران را همراهی می‌کند»
نامه حاشیه ساز بعد از انتخابات ۱۴۰۰
انتخابات ۱۴۰۰ هم بار دیگر حواشی حول وحید چرخید، در روز رای‌گیری باز هم همان شایعات زنده شدند؛ اما پس از این انتخابات بود که او نامه‌ای سرگشاده منتشر کرد. او کاندیداتوری رضایی، قاضی‌زاده هاشمی و همتی را «امداد الهی» برای ابراهیم رئیسی پیروز آن انتخابات دانست و نوشت: «یقینآ باید گفت اینها خود را به گونه ای دانسته، یا ندانسته خرج انقلاب کردند وگرنه با توجه به شرایط رد صلاحیت‌ها، تحریم انتخابات توسط بیگانگان و حتی احمدی نژاد، اگر بعد از کنار کشیدن نامزدهای پوششی، این سه نفر نیز اعلام انصراف کرده بودند، ولو وزارت کشور هم قبول نمی‌کرد یقینا چالش بزرگی برای نظام مقدس جمهوری اسلامی بوجود می‌آمد.»
این نامه با واکنش تند خبرگزاری «تسنیم» روبرو شد: «آقای حقانیان! شایسته است ضمن ترک این رویه خسارت‌بار هرچه سریعتر درباره این شبهه‌افکنی‌ها روشنگری کرده و از ساحت رهبر معظم انقلاب اسلامی و دفتر ایشان صیانت فرمایید». تسنیم همچنین حقانیان را برای چنین اظهاراتی دعوت به استعفا از دفتر رهبری کرده بود: «جنابعالی به‌عنوان یک شخص حقیقی این حق را دارید که در عرصه سیاسی کنشگری کنید و یا تحلیل‌های خود را منتشر کنید و حتی با رسانه‌ها گفتگو کنید، اما این در شرایطی است که اعلام نمایید از دفتر معظم‌له خارج شده‌اید و دیگر در آنجا مسئولیتی ندارید.» هرچند مشخص نشد سرانجام این انتقادات به وحید چه شد، اما پس از این نامه و انتقاداتش وحید دوباره در تصاویر دفتر رهبری غایب شد.
این غیبت حالا پیوند خورده با نامزدی‌اش در انتخابات ریاست‌جمهوری و پس از مدت‌ها دور بودن از انظار عمومی، ناگهان در سالن ثبت‌نام انتخابات ریاست‌جمهوری در وزارت کشور پیدایش شده است؛ او احتمالا به «توصیه» تسنیم گوش داده است؛ چرا که قاعدتا اگر چنین نبود، تسنیم مانند دفعه قبل، تا الان وارد میدان شده بود. «وحید»، که روزگاری انواع سمت‌ها در دفتر رهبری را به او نسبت می‌دادند حالا وارد گود میدان شده تا رقابت کند.
