دوران طلایی فرهنگ در دولت سیزدهم: چگونه حمایت‌های “رئیس جمهور شهید” بودجه فرهنگی را دگرگون ساخت – آخرین اخبار از سینمای ایران و جهان
سینماپرس: جانشین وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی شب گذشته با حضور در برنامه جهان آرا شبکه افق گفتگویی را در خصوص مشی فرهنگی آیت‌الله رئیسی، رئیس جمهور شهید داشت.
به گزارش سینماپرس، سید محمد هاشمی در ابتدای این برنامه با اشاره به ویژگی های اخلاقی رئیس جمهور شهید گفت: ما یک نمونه عالی انسان انقلاب اسلامی را از دست دادیم. شاید یکی از وجوه تمایز و افتخار نهضت امام و تمدن معناگرای انقلاب اسلامی که ما دنبالش هستیم، همین انسان های متفاوت هستند که تربیت یافته مکتب امام اند. یکی از آن چهره های شاخص حتما شهید آیت الله ابراهیم رئیسی بود که با قریب ۴۰ سال خدمت صادقانه به مردم یک کارنامه روشنی را از خودش به جا گذاشته است.
رئیس جمهور شهید به مردم به عنوان خلیفه الله نگاه می کرد
جانشین وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی گفت: یکی از ویژگی های ایشان اعتقاد و باورش به مردم بود، بی ادا، بی ریا و بی تزویر علاقه به مردم داشتند. و این از اعتقاد و باورش به خدا می آمد. وقتی که مسئله اش نامه آن روستایی می شد و تا حصول نتیجه پیگیری می کرد، به انسان به عنوان خلیفه الله نگاه می کرد؛ این ویژگی باعث شده بود تا مردمداری‌اش بی ادا باشد و مردم هم این را باور کنند و بپذیرند. البته این مردمداری با پوپولیست فرق می کرد. چون پوپولیست نگاه ابزاری به مردم دارد، اما مردمداری ایشان فرق داشت. ایشان خودش را نماینده مردم در دولت می دانست.
او با ذکر خاطره ای از جلسه با رئیس جمهور درباره یکی از موضوعات فرهنگی گفت: قرار بود درباره یکی از حوزه های فرهنگی یک ورود حاکمیتی شود، بعد از توضیحاتی که به ایشان دادیم، پرسیدند مگر صنف ندارد؟ گفتیم صنف دارد اما حاکمیت هم می تواند ورودی داشته باشد. ایشان مخالفت کردند و گفتند حوزه مردم باید دست خودشان بماند. یک نفری در جلسه بود و تاکید کرد که این صنف، صنف خوبی نیست. ایشان دوباره گفتند. بالاخره در هر صنفی متدین و انقلابی هم پیدا می شود. شما بروید با همین صنف کار کنید. جلسه که تمام شد یکی از حاضران در جلسه گفت مردمی سازی کارها به جان رئیس جمهور نشسته است.
ایجاد سرمایه اجتماعی
هاشمی با اشاره به اینکه رئیس جمهور شهید هیچ گاه در دعوایی ندمید، گفت: اگر یادتان باشد در مناظره های انتخاباتی ۱۴۰۰، یکی از کاندیداها، بی اخلاقی ای انجام داد و به ایشان گفت شما ۶ کلاس سواد دارید و بعد از تمام شدن مناظره، بالای سر این فرد رفتند و گفتند که طلب مغفرت برای شما می کنم، کسی که سواد فقهی و حقوقی داشت اما باز هم برای کسی که این کار را انجام داد طلب مغفرت کرد.
معاون استان‌های وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با اشاره به تشییع شهدای خدمت و جوی که در جامعه ایجاد کرد، گفت: رئیس جمهور شهید، سرمایه اجتماعی برای کل نظام جمهوری اسلامی داشت. بعد از شهادت ایشان یک تعظیم و تکریم چند میلیونی برای ایشان و همراهان شان اتفاق افتاد و همه اینها باز هم از همان سرمایه اجتماعی می آید که ایشان در جامعه ایجاد کردند و مردم هم نشان دادند که موافق حکمرانی دینی هستند.
شهید آیت الله رئیسی مدیر تحول گرا بود
هاشمی در ادامه با بیان اینکه صحبت نکردن از نحوه مدیریت رئیس جمهور شهید، ظلم به ایشان است، گفت: ایشان یک مدیر شاخص تحول گرا بود، در هر سمتی هم که بودند این ویژگی ها را داشتند. بهترین شاهد این مدعا، اعتماد رهبر معظم انقلاب به ایشان بود که چندین حکم به ایشان دادند که همه این حکم ها نشان دهنده توانایی این شهید بزرگوار بود. ایشان در مدیریت اهل مدارا بود.
جانشین وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با اشاره به مشی رئیس جمهور شهید در حوزه فرهنگ گفت: حوزه فرهنگ در این دولت، دوران طلایی را طی کرد و همیشه مورد پشتیبانی و توجه آیت الله رئیسی بودیم. این توجه هم از دو نکته برمی آمد، یکی خواستگاه ایشان که متعلق به فرهنگ بود و دیگری اعتماد زاید الوصفی که بین رئیس جمهور شهید و وزیر فرهنگ برقرار بود.
بازگشت مرجعیت به وزارت ارشاد در دولت سیزدهم
هاشمی در ادامه با بیان اینکه مهم ترین کار این دولت در حوزه فرهنگ، بازگشت مرجعیت به حوزه های فرهنگی به ویژه وزارت فرهنگ بود، گفت: مدت ها بود که این موضوع مرجعیت به محاق رفته بود، وزارت فرهنگ در موضوعات مختلف تصمیم گیر نبود و فرهنگ حالت یله و رها داشت. ایشان شورای هنر را بعد از ۱۳ سال احیا کردند. سند ملی موسیقی از دل همین جلسات بیرون امد. شورای فرهنگ عمومی، که بیشتر شورایی زیتنی و فرمایشی بود، تکانده و احیا شد، در عرصه میدان عمل قرار گرفت و برای اولین بار جلسه شورای فرهنگ عمومی با حضور رئیس جمهور برگزار شد.
جانشین وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی گفت: در قانون بودجه و در برنامه هفتم احکامی مصوب شد که احکام زیرساختی بودند. مثلا حکم مربوط به تحول انقلابی ساختارهای فرهنگی را در برنامه هفتم داریم چیزی که زمین مانده بود. ایشان هم اهتمام داشتند و هم پیگیری می کردند. هیچ تصمیمی در حوزه فرهنگ دولت سیزدهم، بدون راهبری وزارت فرهنگ اتفاق نمی افتاد. مانند دولت های دیگر نبود که شورای فرهنگی ای وجود داشته باشد که کار را از دست وزارت فرهنگ بگیرد.
عدالت فرهنگی از سینما تا کتاب
وی با اشاره به عدالت محوری که رئیس جمهور شهید در همه سطوح پیگیر آن بود، گفت: در حوزه فرهنگ هم عدالت مصداق داشت و عدالت فرهنگی پروژه اصلی وزارت ارشاد شد. به لحاظ زیرساختی این موضوع پیگیری شد و در نهایت در حوزه سینما بحث ایجاد سالن های سینما دنبال شد و از ۵۰۰ سالن به ۹۰۰ سالن رسیدیم. البته لزوما ساخت سالن های چند منظوره در نظر نبود. مثلا خودمان در وزارت ارشاد یک سالن همایش داشتیم، این سالن استانداردسازی شد و برای سینما مورد استفاده قرار گرفت. کتابخانه های سیار هم در راستای همین عدالت فرهنگی شکل گرفت. طرح آموزش هنر برای همه را داشتیم که بالای ۱۰۰ هزار نفر در مناطق محروم از این طرح استفاده کردند. همه اینها از نگاه عدالت محوری ایشان در حوزه فرهنگ نشات می گرفت.
سه گام مهم وزارت ارشاد در بودجه
هاشمی در ادامه با اشاره به موضوع بودجه فرهنگی و اقداماتی که در این حوزه در دولت سیزدهم انجام گرفت، گفت: به لطف هدایت و حمایت رئیس جمهور شهید نقاط طلایی در موضوع بودجه رخ داد. یک کار افزایش بودجه دولتی بود که مانند سنوات گذشته و دولت های قبلی انجام گرفت. اما کار بزرگ تر این بود که ما دنبال این بودیم که محلی برای ازدیاد بودجه فرهنگی، غیر از روالی که وجود داشت، درست کنیم. مثلا بودجه فرهنگی یک همت است، در نهایت زیاد شدن این بودجه به دو همت می رسیم. برای اینکه بتوانیم محل دیگری برای بودجه فرهنگ داشته باشیم، سه سال وقت گذاشتیم و سه گام را جلو آمدیم. اولین گام در بودجه ۱۴۰۱ بود که در این بودجه مصوب کردیم همه دستگاه های اجرایی مجازند ۲ درصد از هزینه های خودشان را در حوزه فرهنگ هزینه کنند. این دو درصد را سال اول در بودجه گذاشتیم و اتفاق چشم گیری رخ نداد.
وی ادامه داد: در سال ۱۴۰۲ گام دوم را برداشتیم، با همکاری مجلس و سازمان برنامه و با پشتبانی رئیس جمهور این ۲ درصد به ۱ درصد تبدیل اما تکلیف الزام آور شد، بند ج تبصره ۹. البته این موضوع اگرچه تکلیف بود اما ممکن بود که برخی پرداخت نکنند. مبلغی هم جمع شد اما برآورد ۱۱ همتی داشتیم که عملا ۲ یا ۳ درصد این مبلغ جمع شد. برای ۱۴۰۳ باز یک گام دیگر جلو امدیم و این ۱ درصد تکلیف ماند و البته با کسر از مبدا همراه شد تا خود خزانه برداشت کند. طبق برآورد سازمان برنامه این عدد به ۳۶ همت رسید. همین موضوع نقطه تحولی برای فرهنگ است که با پشتیبانی رئیس جمهور شهید انجام گرفت.
جانشین وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در ادامه این برنامه با اشاره به تکریم هنرمندان توسط رئیس جمهور شهید گفت: آخرین دیدار با هنرمندان مراسم افطاری ایشان در اسفند ۱۴۰۲ با هنرمندان بود که جلسه گرم و خوبی بود. در آن جلسه با توجه به گوش شنوایی که ایشان همیشه داشنند هنرمندان صحبت کردند و ۴ نفر نتوانستند حرف هایشان را بزنند، ایشان گفتند که من می مانم بعد از افطار تا حرف ها را بشنوم. یا روزی که برای بازدید از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی آمدند، جلسه شورای انتخاب جشنواره در سازمان سینمایی برپا بود و سری زدند و در جلسه نشستند، داریوش ارجمند مطالبه ای از ایشان برای هنرمندان پیشکسوت داشتند و انجام شد. ایشان چون کرامت انسانی برایشان مهم بود تکریم هنرمندان هم در همین راستا برایشان مهم شده بود.
مردمی سازی هنر با قرارگاه شهید آوینی
هاشمی در خصوص مردمی سازی هنر و اقداماتی که در این حوزه در دولت سیزدهم انجام گرفت، گفت: ما دولت را روزی تحویل کرفتیم که کرونا روزانه ۷۰۰ کشته می گرفت و برنامه های فرهنگی و هنری تعطیل شده بود، در آن برهه به لطف مدیریت خوب بهداشتی دولت به سمت معمولی شدن فضا رفتیم و در حوزه های مختلف فرهنگی رونق کم کم پا گرفت. به اتفاقات تلخ ۱۴۰۱ رسیدیم و یک عده دشمن خارج نشین که با ایران و فرهنگ و هنر ایران مشکل داشتند، می خواستند فضا را به سمت خودتحریمی فرهنگ ببرند باز هم در اینجا تلاش های متعدد شد و فروش های متعدد حوزه های سینما و موسیقی، بازدیدها از نمایشگاه های کتاب و قرآن از جمله محورهایی بود که آیت الله رئیسی پیوسته پیگیری می کردند.
جانشین وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی ادامه داد: برای اینکه نگاه تک بعدی در حوزه فرهنگ نداشته باشیم و برای اینکه پولی که وارد این وزارتخانه می شود؛ حلقه های میانی و دستگاه های مختلف فرهنگی هم سهیم باشند، قرارگاه شهید آوینی را راه اندازی کردیم؛ تا بنیه فرهنگی استان ها را تقویت کنیم. همه حلقه های میانی حوزه فرهنگ از این بودجه برخوردار می شدند. وزارت فرهنگ به جای اینکه این بودجه را به ستاد بیاورد به استان ها برد و در بین مردم و موسسات فرهنگی برای کار فرهنگی موثر توزیع کرد، البته این بودجه قرار بود در جایی به غیر از وزارت ارشاد داده و تبدیل به یک هزینه غیرتحولی شود؛ اما آیت الله رئیسی متوجه این موضوع شدند و خودشان پیگیری کردند تا این بودجه از طریق وزارت ارشاد با یک نگاه مردمی و عدالت‌محور انجام بگیرد.
