فرق وام برای مردم با وام برای مسئولان چیست؟
در حالی که این روزها مجید عشقی زیر تیغ پیامدهای دریافت وام میلیاردی با نرخ سود ۴ درصد با بازپرداخت ۱۰ ساله است و کار به استعفای وی از ریاست سازمان بورس کشیده، یک نماینده مجلس نیز از وام ودیعه مسکن با مبلغ ۵۰۰ میلیون تومان و سود ۴ درصدی، ویژه نمایندگان مجلس پرده برداشته است که نشان میدهد، ویژهخواری در ساختار اقتصادی ایران، به هیات مدیره سازمان بورس محدود نیست و این روال در برخی موارد مانند وام ودیعه مسکن نمایندگان مجلس، در چارچوب کاملاً قانونی صورت میگیرد.
پس از آنکه مشخص شد، سال گذشته بانکها ۹۱ هزار میلیارد تومان تنها به کارمندان خود وام دادهاند، حالا رسوایی وام میلیاردی هیات مدیره سازمان بورس، نمود تازهای از ویژهخواری در ساختار اقتصادی ایران را برملا کرده است.
با این حال، به نظر میرسد وامگیرندگان و وامدهندگان این ویژهخواریها را در چارچوب قانونی توجیه میکنند و این دست از ریختوپاشها به یک روال طبیعی تبدیل شده است. نمونه آن نیز وام ودیعه مسکن نمایندگان مجلس با مبلغ و بهره ویژه است.
امیرحسین ثابتی، مجری سابق تلویزیون که اکنون نماینده تهران در مجلس شورای اسلامیست، بهتازگی متنی را در کانال تلگرام خود منتشر کرده که حاوی نکات جالبی ست. اگرچه او با نیت دیگری این متن را منتشر کرده، اما اطلاعات جالبی از ویژهخواری قانونی نماینگان مجلس به دست داده است.
ثابتی نوشته است: «دو ماه قبل گفتند به نمایندگان تهران خانه سازمانی داده نمیشود، اما اگر خانهای که در آن زندگی میکنم به اسم خودم یا همسرم نباشد میتوانم از طریق مجلس «وام ۵۰۰ میلیونی» تحت عنوان «ودیعه مسکن» بگیرم.»
او افزوده است: «گرفتن وام ۵۰۰ میلیونی آن هم (با بهره) ۴ درصد برایم بسیار جذاب بود و هیچ منع قانونی هم نداشت، اما این وام را به دو علت نگرفتم.» او سپس به دلایل امتناع از دریافت این وام اشاره کرده است.
طی دو روز گذشته انتقادات و شوخیهای زیادی با این اظهارات ثابتی انجام شده و حتی برخی نیز عنوان کردهاند که «وام ودیعه مسکن برای نمایندگان شهرستانی بوده نه تهرانیها!» ثابتی در مطلب دیگری که در کانال تلگرامی خود منتشر کرده در این باره نوشته: «اگر اینطور است پس چرا آقای قالیباف در جلسه غیرعلنی یک ماه قبل خطاب به همه نمایندهها _حتی نمایندگان تهران_ گفت که لطفا اگر نیاز ندارید، این وام را نگیرید؟ مگر فکر میکنید خود بنده چطور متوجه چنین وامی شدم؟ یکی از مسئولان معاونت اجرایی مجلس فرم را داد و گفت این حق شماست. گفتم نمیخواهم؛ گفت پس لطفا بنویسید و امضا کنید که درخواست هزینه تامین مسکن (وام ۵۰۰ میلیونی) را هم ندارید.»
شکاف عمیق دسترسی به منابع میان مردم و مسئولان
این اظهارات ثابتی اگرچه منجر به دعوای مجازی میان او و منتقدانش شده است، اما حاوی نکات جالب توجه و البته تاثربرانگیزیست که از شکاف جدی میان مردم و نمایندگان آنها حکایت میکند.
در حالی که سقف تسهیلات ودیعه مسکن برای مستاجران عادی آن هم در شهر تهران که تورم مسکن آن زبانزد خاص و عام است، بالغ بر ۲۰۰ میلون تومان و با بهره ۱۸ درصدی تعیین شده است، نمایندگان مجلس از وام ودیعه مسکن ۵۰۰ میلیون تومانی با بهره ۴ درصدی برخوردار هستند.
این در حالی است که مردم عادی برای دریافت همین وام باید در صف انتظار هم قرار بگیرند، اما نمایندگان مجلس بدون تحمل دوران انتظار میتوانند این تسهیلات را دریافت کنند.
بهارستاننشینان برای اجاره خانه به وام ودیعه نیاز دارند؟
بررسی ماجرای وام ودیعه مسکن برای نمایندگان مجلس البته مقایسه جالب توجه دیگری را هم به ذهن متبادر میکند. تفاوت حقوق ماهانه میان مردم و نمایندگان و توانایی آنها برای پرداخت هزینه مسکن.
باید اشاره داشت که حداقل حقوق کارگران در سال ۱۴۰۳ معادل هشت میلیون و ۸۰۳ هزار تومان تعیین شده و حداقل حقوق کارمندان نیز کمی بیش از این تصویب شده است. در این میان باید پرسید که یک نماینده مجلس چقدر حقوق میگیرد؟ سوالی که هیچ گاه به پاسخ آن نخواهیم رسید!