آخرین وضعیت آبله میمونی در کشور
فرشید رضایی، سرپرست دفتر آموزش و ارتقاء سلامت وزارت بهداشت، درباره بیماری آبله میمونی اظهارداشت: آبله میمونی یکی از بیماریهای نو پدید در دنیا محسوب میشود که در دو سال اخیر به دلیل توانایی خروج از آفریقا و انتقال فردبه فرد در شرایط خاص باعث نگرانیهای زیادی در بین دانشمندان بهداشت و مسئولان اقتصادی و گردشگری جهان شده است.
به گزارش برنا، وی ادامه داد: به نظر میرسد که زادگاه اصلی آبله میمونی آفریقا بوده، این بیماری دارای دو زیر شاخه است که یکی از این دوشاخه خفیف و نوع ۲ است و دیگری بیماری به صورت شدیدتر بروز میکند و نوع ۱ نامیده شده است.
سرپرست دفتر آموزش و ارتقاء سلامت وزارت بهداشت بیان کرد: دوسال پیش نوع ۲ بیماری آبله میمونی در بسیاری از کشورهای جهان گسترش یافت، هرچند که این بیماری خفیف بود، اما به دلیل دشواری کنترل آن و کمبود واکسن موثر شرایط اضطراری بهداشتی در جهان اعلام شد و واکسنهای قدیمی که برای مبارزه با آبله انسانی استفاده میشد، برای آبله میمونی نیز امتحان شد و نسل سوم واکسنها توانست اثربخشی مناسبی از خود نشان دهد. در همه گیری دو سال گذشته، راه عمده انتقال بیماری جنسی و لباس و ملحفه آلوده بیماران بوده، همچنین غالب مبتلایان را مردان همجنسگرا تشکیل میدادند.
رضایی عنوان کرد: در همه گیری جدید آبله میمونی در آفریقا که با نوع ۱ یعنی نوع شدیدتر که بر اساس اطلاعات فعلی میتواند تا ۴ برابر کشندگی بیشتری داشته باشد، راه انتقال تماس پوستی طولانی، زندگی در یک خانه و رابطه جنسی است، اما کودکان در این همه گیری، بخش اصلی مبتلایان را تشکیل داده اند و شاهد انتشار ویروس به خارج از قاره آفریقا نیز هستیم.
وی افزود: واکسنهای نسل سوم آبله انسانی به نظر میرسد بر علیه آبله میمونی نوع ۱ هم اثربخشی قابل قبولی دارند و برای همین سازمان جهانی بهداشت در طی بیانیهای استفاده از واکسن شرکت باوارین نوردیک را مورد تأیید قرار داد. این واکسن که نام علمی آن MVA-BN است در اروپا و کانادا و آمریکا به اسمهای تجاری مختلفی شناخته میشود و در هر ۴ حالت صحبت از نسل سوم واکسن آبله انسانی است که ویروس زنده ضعیف شده غیرقابل تکثیر است که ایمنی ۷۰ تا ۹۰ درصدی حدودا ایجاد میکنند.
وی ادامه داد: واکسنهای Jynneos، MVA-BN، Imvamune و Imvanex همگی اشاره به یک واکسن واحد دارند. این واکسن با نامهای مختلف در مناطق مختلف شناخته میشود، Jynneos که نام معروف تری در فضای رسانهای است در بین پزشکان ایالات متحده استفاده میشود، Imvamune در کانادا استفاده میشود، Imvanex در اتحادیه اروپا و بریتانیا استفاده میشود، و، اما MVA-BN مخفف Modified Vaccinia Ankara-Bavarian Nordic است که نام فنی واکسن است.
سرپرست دفتر آموزش و ارتقاء سلامت وزارت بهداشت بیان کرد: هرچند تاکنون مورد شناخته شده آبله میمونی در کشور ما دیده نشده است، اما موارد مشکوکی در هفتههای گذشته توسط پزشکان اعلام شد که بررسی همه موارد با دقت در آزمایشگاه ملی کشور انجام شد و همگی از نظر آبله میمونی منفی بودند. آگاهی پزشکان برای ارجاع موارد مشکوک به سیستم بهداشتی و بررسی بیشتر یکی از نکات مهم در آمادگی در برابر این نوع بیماریهای نوپدید با امکان گسترش بین المللی هستند.
رضایی عنوان کرد: عموماً ویروس نوع ۱ از طریق تماس پوست به پوست طولانی منتقل میشود، پس از چند روز از ورود به بدن بیمار باعث بروز تب، کسالت و دانههای قرمز پوستی در پوست بیمارمی شود که در طی چند روز به تدریج به دانههای آبدار و سپس چرکی شبیه تاول ریز تبدیل میشود که دانههای دردناک و خارشداری هستند و نمایی نسبتاً متفاوت با آبله مرغان و بیماریهای پوستی دیگر دارند، اما تشخیص قطعی فقط با آزمایشگاه آماده و پیشرفته امکان پذیر است.
وی ادامه داد: ضایعات چرکی سپس فرورفته و پاره میشود و پوسته ریزی و بهبود آغاز میشود و ضایعات کاملًا خشک میشوند، تا وقتی ضایعات کاملاً خشک نشده اند امکان واگیری دارند که بین ۲تا ۴ هفته ممکن است طول بکشد و در طی این مدت باید بیمار را ایزوله کرد و در اتاقی جدا و شخصی استراحت کنند و ظرف و ملحفه جداگانه داشته باشد. وقتی همه ضایعات خشک شدند و پوست طبیعی دوباره ساخته شد میتوان بیمار را به جامعه و زندگی معمول بازگردد.
سرپرست دفتر آموزش و ارتقاء سلامت وزارت بهداشت عنوان کرد: آبله میمونی از راه تماسهای معمول زندگی معمولی و شهروندی امکان انتقال ندارد و تماس طولانی و صمیمی مانند تماس طولانی بین افراد یک خانه یا رابطه جنسی بین زوجین ممکن است منتقل شود.
رضایی بیان کرد: واکسن نسل سوم آبله انسانی شرکت باوارین نوردیک تایید شده توسط سازمان جهانی بهداشت به افراد بسیار آسیب پذیر و در معرض خطر مانند هم خانههای بیمار قطعی داده میشود و هر چند در دنیا با محدودیت روبرو است، اما کشورهای اروپایی و تولیدکنندگان در تلاش هستند دهها هزار دوز واکسن را به آفریقا و کشورهای درگیر طغیان بفرستند. این واکسن برای بالغین بالای ۱۸ سال مصرف میشود و دو دوز به فاصله یک ماه از هم تجویز میشود.