نگرشی در این سه سال وجود داشت که معتقد بود باید به سراغ «سینمای تراز انقلابی» برویم اما واقعاً نمی‌دانستند «سینمای تراز انقلاب» چیست! – اخبار سینمای ایران و جهان
سینماپرس: در نهمین قسمت از برنامه «سی‌وپنج میلیمتری» علی سرتیپی تهیه‌کننده سینما از وضعیت پلتفرم‌ها، مشکل سریال «داریوش» و چالش‌های سینماداری در ایران صحبت کرد.
به گزارش سینماپرس، در نهمین قسمت برنامه «سی‌وپنج میلیمتری» علی سرتیپی تهیه‌کننده سینما مهمان فریدون جیرانی بود.
سرتیپی مدیرعامل پلتفرم فیلم نت در ابتدای اظهاراتش درباره حواشی پیش آمده برای سریال «داریوش» گفت: ما هم نمی‌دانیم که داستان چیست، به ما اطلاع دادند که مشکلی به وجود آمده است، در صورتی که نه ساترا با این سریال مشکل داشت و نه ما هیچ مشکلی داشتیم. هیچ صحبتی با ما نشده بود و خودمان در فضای مجازی و در اخبار شنیدیم که مشکلی پیش آمده چراکه در سکانس مربوطه رقصی وجود ندارد و فقط ادا در آوردن است. صحبت‌هایی شده و حرف‌هایی زده‌ایم که ان‌شاءالله مشکل حل شود.
فریدون جیرانی نیز درباره این موضوع گفت: من هم چیز خاصی ندیدم و یک ادا در آوردن بود که اگر ادا در آوردن در ایران به رقص تبدیل شده، واقعاً دیگر نمی‌شود حرفی زد.
سرتیپی تصریح کرد: این اخبار باعث می‌شود که یک سری رسانه‌های بیگانه از موضوع سوءاستفاده کنند.
جیرانی تأکید کرد: می‌شود کاری کرد که این خبر منتشر نشود، با شما حرف بزنند و ارتباط برقرار کنند. من نمی‌دانم چرا این اخبار بیرون می‌آید، کاش به جای جنجال برقرار کردن، ارتباط برقرار کنید.
سرتیپی درباره انجمن وی. او. دی و رسانه ایران اظهار کرد: این انجمن تقریباً یک یا دو سال پس از شروع فعالیت وی. او. دی‌ها تشکیل شد که ما حدوداً ۴۰ عضو داریم. این انجمن صد در صد خصوصی است و از هر سه پلتفرم مهم فیلیمو، نماوا و فیلم‌نت در این انجمن عضو هستند و عضو شورای مرکز هم هستند و در انتخابات مجمع عمومی و هیئت مدیره بنده به عنوان رئیس انتخاب شدم و آقای عسگرپور هم به عنوان دبیر کنار ما حضور دارند و به ما کمک می‌کنند. ایشان در ۲ سال گذشته از این نظر که بتوانیم پلتفرم‌ها را برای نظام رمزگشایی کنیم و بگوییم که ما واقعاً از خودتان هستیم و می‌خواهیم با خودتان کار کنیم. قرار نیست تقابلی داشته باشیم یا مقابل جایی بایستیم و چیزی را کم‌رنگ کنیم. ما آمده‌ایم یک سری نداشته‌ها را پر کنیم.
وی افزود: شرایط کرونا ما را به نوعی به این سمت آورد و الان همه اعم از مردم و نظام و دولت فهمیده‌اند که حضور وی. او. دی‌ها به نفع مردم و جامعه است. امروز مشکلاتی که دو یا سه سال پیش داشتیم را نداریم چراکه آن زمان جنگ بودن یا نبودن داشتیم و الان از آن مسئله گذشته‌ایم و مسائل دیگری داریم و خوشبختانه خودمان را به عنوان یک پدیده جدید اثبات کردیم و الان مشکلاتمان مسائل دیگری است.
این تهیه‌کننده با تأکید بر اظهارات جیرانی مبنی بر اینکه این انجمن به دنبال قانونی کردن حضور وی. او. دی‌ها است، بیان کرد: اصلی‌ترین دلیل حضور ما در این صنف این است که بتوانیم این کار را انجام دهیم. شما هم چند مرتبه در جلسه شورای عالی انقلاب فرهنگی بودید و درباره این موضوع من به شخصه چند بار با رئیس جمهور سابق صحبت کردم و با آقای مخبر، رئیس شورای عالی انقلاب فرهنگی، دادستان کل، روسای فرهنگی مجلس و … جلساتی داشتیم تا هم نقش پلتفرم‌ها را در همگرایی و حس و حال مردم بیان کنیم و هم اینکه بگوییم وجود این پلتفرم‌ها چقدر می‌تواند مسائلی چون نفوذ شبکه‌های بیگانه را حل کند که فکر می‌کنم تا امروز موفق بودیم و خوب پیش رفتیم اما اتفاقات زیادی هم وجود دارد که مسائلی چون «داریوش» پیش می‌آید و برخی هم رسانه‌ای نمی‌شود ولی تعامل به طور کل وجود دارد.
پلتفرم‌ها بیننده‌های ماهواره‌ها را کم کرده‌اند
وی افزود: ما چند سال پیش این جنگ را داشتیم و فکر می‌کنم آن زمان تلویزیون تمایل داشت که ما از بین برویم و نباشیم اما جامعه و عقلا همگی دست به دست هم داد و متوجه شدند که ما کنار صداوسیما هستیم. صداوسیمای ما هم سیاسی است و هم ایدئولوگ که خیلی از کارها را نمی‌تواند انجام دهد. ما در کنار تلویزیون می‌توانیم مردم را جذب کنیم و در خانه‌ها بنشانیم. این نگرش که نظارت در نمایش خانگی باید شبیه تلویزیون باشد یا حتی از تلویزیون هم بدتر باشد، وجود داشت اما بعد دیدیم که واقعاً اینگونه نیست و اتفاقاً دولت قبل حامی ما بود. آقای مخبر به شخصه و دوستان دولت و وزارت ارشاد سابق و نماینده‌هایی که از این وزارتخانه بودند به نوعی در مقابل تلویزیون حامی ما بودند و الان واقعاً ماحصل خوبی داریم، همدیگر را درک کردیم و فکر می‌کنم اگر کژاندیشی نشود، خوب پیش می‌رویم و یک جاهایی مشکل در تندروی‌هایی است که بعدها متوجه می‌شوند که اشتباه است. ما هم پدیده جدیدی هستیم و در بخش خصوصی کار می‌کنیم و ممکن است ما هم اشتباهاتی داشته باشیم و الان حضور ما جای خالی خیلی چیزها را پر کرده، شبکه جم را پایین آورده و آمارهای رسمی و غیررسمی به وضوح نشان می‌دهد که پلتفرم‌ها درصد بیننده‌های ماهواره‌ها را کم کرده‌اند. خوشبختانه پلتفرم‌ها با استاندارد بالایی آمده‌اند، بهترین کارگردان‌ها، بازیگران و فیلمبردارها به پلتفرم‌ها آمده‌اند و این البته شاید به سینما و تلویزیون هم لطمه بزند که البته تلویزیون خودش این شرایط را خواست و فکر می‌کنم الان اینگونه نباشد و از روش یک یا دو سال گذشته‌اش برگشته است.
این تهیه‌کننده تأکید کرد: ما به عنوان پلتفرم‌ها باید تلاش کنیم نیروهای خودمان را بسازیم، بازیگران جدید، کارگردان، فیلمبردار و دیگر عوامل جدید را بیاوریم و این کاری است که تلویزیون در دهه ۷۰ و ۸۰ انجام داد و به سینما بسیار کمک کرد.
جیرانی در تأئید اظهارات سرتیپی گفت: طنز درست از تلویزیون و آثار مهران مدیری آمد، حتی ملودرام‌های خوب سریالی هم از تلویزیون وارد سینما شد.
سرتیپی در پاسخ به این پرسش که آیا پلتفرم‌ها به دنبال بازتر کردن فضا هستند یا خیر، اظهار کرد: چون نگاه ما نگاه سیاسی نیست و نگاهمان فرهنگی و اقتصادی است و سرمایه‌گذارانمان متعلق به بخش خصوصی هستند نگرانی‌هایی هم داریم. فرهنگ از مواردی است که همه به آن توجه دارند و درباره مسائل فرهنگی شما پاسخگوی یک نهاد نیستید. یکی از مشکلات ما این است که باید به چند جا پاسخ دهیم، اگر ما آیین‌نامه‌ای داشته باشیم و به این سمت برویم که یک جا حرف آخر را بزند و نگاه درستی حاکم باشد، اینگونه می‌شود که ما بخش خصوصی هستیم، تلاش می‌کنیم، اقتصاد برایمان بسیار مهم است و می‌توانیم بسیار تأثیرگذار باشیم. ما با سریال‌های «در انتهای شب» و «افعی تهران» موج روانشناسی راه انداختیم و مقاله‌های روانشناسی و اجتماعی بسیاری نوشته شد. ما اثر کارهایمان را در مردم دیدیم و اینکه آدم‌ها به روانپزشک احتیاج دارند مسئله‌ای بود که به جامعه منتقل کردیم.
سانسور فیلم خارجی در پلتفرم‌ها بسیار کم است
جیرانی تأکید کرد: نسل جدید همه آثار را دانلود می‌کند و اگر فضای سانسور تغییر کند سریال‌های خارجی بیشتر دیده می‌شوند.
این کارگردان در ادامه با وجود مخالفت سرتیپی نسبت به نقش سانسور در دیده نشدن آثار خارجی، گفت: مردم فکر می‌کنند که شما سانسور می‌کنید و با سانسور وحشتناکی که در تلویزیون می‌شود مردم تصورشان این است که در پلتفرم‌ها هم همین سانسور وجود دارد در حالی که اینگونه نیست و در پلتفرم‌ها سانسور بسیار کم است.
جیرانی درباره اکران فیلم‌های خارجی در سینماهای ایران گفت: اکران آثار خارجی به شما مربوط نیست و مشکل از جای دیگری است و به این موضوع برمی‌گردد که ارتباط ما با دنیا قطع است و به نظر من باید این مشکل حل شود تا فیلم‌های خارجی هم در سینماهای ما اکران شوند چراکه دیگر آن زمان گذشت که اکران فیلم‌های خارجی باعث عدم فروش فیلم‌های ایرانی شود.
سرتیپی در بخش دیگر اظهاراتش در این قسمت از برنامه «سی و پنج میلیمتری» گفت: در سینما بحث‌هایی درباره ابتذال می‌شود که در پلتفرم‌ها چنین موضوع بسیار بسیار کمتر است و کارهای بسیار بهتر و خوب‌تری ساخته می‌شود.
ما قصد کودتای فرهنگی نداریم!
تهیه‌کننده فیلم سینمایی «ستاره بازی» تصریح کرد: نمی‌دانم چرا در حوزه فرهنگ نگاهی وجود دارد که گویا برنامه‌ریزی خاصی وجود دارد که می‌خواهد کاری انجام دهد اما من و شما می‌دانیم که اصلاً اینگونه نیست و هیچ چیزی وجود ندارد که بخواهند تصور کنند که در این حوزه قرار است ما کودتای فرهنگی انجام دهیم.
جیرانی تصریح کرد: یک جریان فکری وجود دارد که سعی دارد این تحلیل‌ها را ارائه دهد اما با این جریان فکری کاری نداشته باشید، این جریان در اقلیت است. نکته اینجاست که مردم خواهان سرگرمی سالم، درست، جدید و مدرن هستند. طبقه متوسط اکثریت جامعه هستند، وزیر ارشاد هم به این نکته اشاره کرد که ما طبقه متوسطی داریم که سبک زندگی و مطالباتش با کم سوادها و بی‌سوادها فرق می‌کند.
سرتیپی تأکید کرد: این قشر هم از تلویزیون و هم از سینما رانده شده و حالا به پلتفرم‌ها آمده‌اند. اگر این طبقه پلتفرم‌ها را هم از دست بدهند توجهشان فقط به آن طرف معطوف می‌شود.
وی افزود: ما هیچ کمکی نمی‌خواهیم، فقط می‌خواهیم اذیتمان نکنند و بدانیم کاری که انجام می‌دهیم منفی‌هایش دیده نمی‌شود. ما می‌توانیم در جهان و منطقه حرف بزنیم، صادرات خوب داشته باشیم و به جای اینکه نگران یک سری مسائل باشیم در ساخته‌هایمان می‌تواند اتفاقات خوبی رقم بخورد، ما به لحاظ فرهنگی، کاردانی و کارگردانی از دنیای عرب و کشورهای اطرافمان بسیار جلو هستیم.
این تهیه‌کننده توضیح داد: دوستان ما در بخش‌های فنی اصرار دارند که با ما قرارداد سه ماهه ببندند چرا که اکثر این افراد از کشور می‌روند و ما مدام مجبور هستیم آدم‌های جدید بیاوریم، حتی از افراد سفته می‌گیریم تا تضمینی بر این باشد که یک سال با ما کار می‌کند. ما متخصص‌هایی به وجود آورده‌ایم که ممکن است به کشورهای منطقه بروند. پلتفرم‌ها کمک کردند که افراد بسیاری کار کنند و شغل داشته باشند. ما درباره این موضوعات صحبت می‌کنیم، بسیاری از افراد متوجه حرف‌های ما می‌شوند اما متأسفانه برخی افراد نگاه بدبینانه دارند.
جیرانی در تأیید اظهارات سرتیپی، گفت: عقلای نظام باید متوجه این موضوع باشند که وجود پلتفرم‌ها لازم است و سعی کنند برخی یادداشت‌ها را که در جهت تخریب پلتفرم‌ها در برخی خبرگزاری‌ها نوشته می‌شود، ننویسند. وجود پلتفرم‌ها بسیار مهم است، مردم به واسطه این آثار شبکه‌های خارجی را نمی‌بینند.
تفریح کم‌هزینه با تماشای فیلم طنز
در ادامه این برنامه سرتیپی در پاسخ به پرسشی درباره نقش سینمادارها در رشد سینمای کمدی و کنار رفتن سینمای اجتماعی، اظهار کرد: من این تحلیل را درست نمی‌دانم. ما در سینمای ایران بحران داریم و ریشه آن به کم شدن میزان مخاطبانش مربوط می‌شود. ما در فضای کرونا بودیم و بعد اتفاقات دیگر رخ داد و در نهایت بالا رفتن هزینه‌های سالن‌داری را داشتیم. هزینه سالن‌داری واقعاً وحشتناک است، ما ماهی دو میلیارد و سیصد میلیون تومان برای سینماهایمان در مجموعه کوروش هزینه می‌کنیم. هزینه سالن‌ها به شدت بالا رفته در حالی که قیمت بلیت افزایشی متناسب با این افزایش قیمت نداشته و البته بالا رفتن قیمت بلیت باعث ریزش مخاطب می‌شود و ما به همین دلیل اصرار چندانی برای بیشتر شدن قیمت بلیت نداریم. از طرفی خود پلتفرم‌ها عوامل را گران کردند، ساخت یک فیلم سینمایی بسیار گران شده و باید یک فیلم صد میلیارد تومان بفروشد تا سرمایه خود را برگرداند. سینمای اجتماعی ما از مردم عقب افتاده است که شاید دلیلش سانسور یا مسائل دیگر باشد. آنچه که مردم در موبایل خود می‌بینند از آنچه که در سینما می‌بینند بسیار جلوتر است. کسانی که می‌خواهند فیلم طنز ببینند به دنبال یک تفریح کم‌هزینه هستند و به همین دلیل این سینما هنوز نفس می‌کشد. من نگران پلتفرم‌ها هم هستم، ما باید ژانرهایمان را بیشتر کنیم تا بلای سینما سر ما نیاید.
سرتیپی درباره دلیل پرفروش بودن فیلم‌های تلخ اجتماعی در سال‌های گذشته گفت: آن زمان این فیلم‌ها از جامعه جلو بودند اما امروز فیلم‌هایی که اکران می‌شوند احتمالاً جلو نیستند. در دولت جدید روانشناسان و جامعه‌شناس‌ها این موضوع را تحلیل کنند، ما نمی‌توانیم همه چیز را متوجه سانسور بدانیم. من معتقدم که به تحولات خاص نیاز داریم.
بدبینی مردم نسبت به سانسور
وی افزود: شاید همانطور که مردم تصور می‌کنند فیلم‌های خارجی حتماً سانسور می‌شوند، فیلم‌های اجتماعی که از وزارت ارشاد مجوز می‌گیرند هم دیگر حرفی برای گفتن ندارند. این تصور هم در مردم به وجود آمده که سانسور اجازه نمی‌دهد آثار متفاوتی خلق شود. باید به این مسائل در دوره جدید فکر کرد و اگر سینما در این کشور از بین برود اتفاق واقعاً بدی است.
سرتیپی با اشاره به اینکه در تهران بالای ۲۰۰ سالن سینما وجود دارد، تأکید کرد: سالن‌های خوبی راه افتاده و در تهران سالن‌های خوبی هم در حال راه‌اندازی است. در مشهد، شیراز، بندرعباس، خوزستان، سازی و… سینماهای خوبی به زودی راه‌اندازی می‌شوند. اختصاص دادن یک ساختمان به تنهایی برای سینما دیگر صرفه اقتصادی ندارد و برای نیاز مردم نیز جوابگو نیست چون پکیج رستوران‌ها و شهربازی و… با هم جذاب است. یکی از نوستالژیک‌ترین سینماهای ما در تهران «عصر جدید» است که چند سال پیش از کار افتاد و سینماهای بسیاری بودند که دیگر که اصطلاحاً تک محصول هستند از بین رفته‌اند.
وی درباره پیشنهاد برگزاری یک سمینار برای تحلیل وضعیت سینما و در نظر گرفتن تغییرات صورت گرفته، گفت: موافقم، فیلمسازی چون عامریان جلب توجه مردم را یاد گرفته است. سینمای اجتماعی هم باید این مسئله را یاد بگیرد.
کمدی مانع رشد سینمای اجتماعی نیست
جیرانی تصریح کرد: ما باید یاد بگیریم که سینمای کمدی مانع رشد سینمای اجتماعی نیست. باید بفهمیم که چرا سینمای اجتماعی به این وضعیت رسیده است.
سرتیپی در ادامه این بحث گفت: ما باید تلاش کنیم که ابتذال وارد کمدی نشود، فیلم‌های کمدی خوب ساخته شود، باید فیلم‌های خوبی مثل «ورود آقایان ممنوع» ساخته شود.
جیرانی با اشاره به فیلم‌هایی چون «خوب، بد، جلف»، «نهنگ عنبر»، «فسیل» و «هتل» که آنها را آثار کمدی خوبی دانست، گفت: من به واژه ابتذال اعتقادی ندارم، من معتقدم که سینما باید همه جور فیلم داشته باشد. در سینمای آمریکا هم ۸۰ درصد آثار مزخرف هستند. در کشور ما چون فیلم خوب کم داریم، فیلم بد جلوه می‌کند.
سرتیپی گفت: من فکر می‌کنم ما باید به این فکر کنیم که چه کاری کنیم تا در سینمای اجتماعی، سیاسی و جنگی ما اتفاقات خوبی رخ دهد. من به آقای زین‌العابدین هم گفتم که کاش شما فیلم‌هایی بسازید که بتوانند با اجتماع ارتباط برقرار کنند.
بنیاد فارابی با زمان جلو نیامد
جیرانی تأکید کرد: فارابی باید با مرور زمان دچار دگرگونی شود، اما این اتفاق رخ نداد و دولت‌ها از آن برای مقاصد سیاسی خودشان استفاده کردند. فارابی که بهشتی ایجاد کرد، درست بود، فیلم‌هایی که در آن زمان ساخته شدند هم آثار درستی هستند اما فارابی با زمان جلو نیامد. من با فیلم سفارشی خوب هم مشکلی ندارم، در دنیا هم فیلم‌های سفارشی ساخته می‌شوند اما در کشور ما فیلم‌های سفارشی بدی ساخته می‌شوند. «کانی مانگا» با پول دولت ساخته شده اما هنوز به عنوان یک فیلم جنگی خوب می‌توان این فیلم را دید.
وی با اشاره به فیلم «آدم برفی» گفت: این فیلم را حوزه هنری در دوره آقای زم ساخت و همه دیدیم و تأکید داشتیم که فیلم خوبی است، حتی مقامات بالا هم این فیلم را تأئید کردند اما مدیریت فرهنگی بعدها به اشتباه خود ازعان کرد و آقای ضرغامی توییت کرد که ما در مجوز ندادن به «آدم برفی» اشتباه کردیم.
این کارگردان تأکید کرد: نگرشی در این سه سال وجود داشت که معتقد بود مدیریت‌های سینمایی در دولت‌های قبل اشتباه کردند و ما باید به سراغ سینمای تراز انقلابی برویم اما واقعاً نمی‌دانستند سینمای تراز انقلاب چیست. این عنوان را مطرح می‌کردند اما تعریفی از آن نداشتند.
سرتیپی در ادامه این بحث گفت: الان اسم برخی وی. او. دی‌ها را می‌شنویم که مسئولان این پلتفرم‌ها حتی فیلمسازان را نمی‌شناسند. پول‌های بزرگی به این پلتفرم‌ها می‌دهند و بازار را خراب می‌کنند و فکر می‌کنند که در حال فرهنگ‌سازی هستند. در سینما هم پول‌های دولتی که وارد شدند شرایطی را ایجاد کردند که خیلی‌ها سعی کردند فیلم بسازند و سودشان را در تولید به دست بیاورند.
جیرانی تأکید کرد: شورای عالی تهیه‌کنندگان و انجمن تهیه‌کننده‌ها باید تهیه‌کننده شدن را قانونمند کنند. وقتی سرمایه‌داری روشن و درست نباشد و در ارتباط با جهان شکل نگرفته باشد همه چیز در آن شکل می‌گیرد و در سرمایه‌داری بسته همه چیز امکان ظهور و بروز دارد. سرمایه‌داری در دل تحریم که دیگر نامش سرمایه‌داری نیست.
سرتیپی در پاسخ به پرسشی مبنی بر اینکه آیا فیلم کمدی دیگری اکران خواهد شد که از «فسیل» فروش بیشتری داشته باشد، گفت: صد در صد چنین فیلمی اکران می‌شود. البته «فسیل» یک نمونه خاص است که یک سال اکران آن ادامه پیدا کرد و واقعاً هم فیلم خوبی بود و عامریان هم به عنوان تهیه‌کننده کارش را بلد بود. من فیلمی دیدم که فکر می‌کنم اکران می‌شود و رکورد «فسیل» را می‌شکند.
۸ سریال در حال فیلمبرداری داریم
وی در پایان اظهار کرد: ما الان ۸ سریال در حال فیلمبرداری داریم و فکر می‌کنم تلویزیون تا این حد تولید ندارد. شرایط سختی است ولی این کار را با عشق و علاقه انجام می‌دهیم، امیدوار هستیم و شاید اشتباهات داشته باشیم ولی به سمت خوبی می‌رویم و کمک می‌کنیم تا مردممان کمتر ماهواره ببینند. مردمی که صداوسیما را می‌بینند هم پلتفرم‌ها را می‌بینند. افق ما به شدت روشن است. رقابت خوبی بین پلتفرم‌ها وجود دارد و این رقابت سطح کارهای ما را بالا می‌برد. من به آینده پلتفرم‌ها در ایران به شدت امیدوارم. مرحله بحرانی را گذرانده‌ایم چون واقعاً سه سال پیش که مسئول شدم استرس شدیدی داشتم و با خودم می‌گفتم که چرا من سرمایه‌دار خصوصی را وارد این کار کردم. هیچ امیدی نداشتم ولی الان حالم خیلی خوب است و ان‌شاءالله اجازه دهند که همینطور خوب باشیم، قول می‌دهیم که کارهای بهتری بسازیم، برای جامعه‌مان مفید باشیم و بتوانیم سریال‌های ایران و فرهنگ کشورمان را در دنیا عرضه کنیم. ما این توانایی را کاملاً داریم، فقط اذیتمان نکنند و اجازه دهند که کارمان را انجام دهیم.
