ارزش اتریوم چگونه تعیین می‌شود؟
به‌عنوان یک سرمایه‌گذار پروژه‌های بلاک چینی، چطور بفهمیم که یک معامله خوب انجام داده‌ایم؟ چطور ارزش یک پلتفرم را درک کنیم و چطور آن را با پلتفرم‌های دیگر مقایسه کنیم؟ سر جان هارگریو (Sir John Hargrave)، سرمایه‌گذار مطرح حوزه بلاک چین و نویسنده چهار عنوان کتاب، در مقاله‌ای که در وبلاگ خود منتشر کرده است، سعی می‌کند با بررسی ارزش خرید اتریوم به این سؤالات پاسخ دهد. این مقاله را در ادامه می‌خوانید.
من متقاعد شده‌ام که اتریوم در طولانی‌مدت ارزش بیشتری پیدا می‌کند: اتریوم «ماشین بی‌نهایتی» است که اپلیکیشن‌های بلاک چینی جدید بر روی آن ساخته می‌شوند. همانند ویندوز و اندروید، اتریوم هم سیستم‌عاملی برای دنیای پولی جدید است. این موضوع واقعاً اتریوم را بسیار ارزشمند می‌کند.
وب‌سایت کوین دسک که از مشهورترین وب‌سایت‌ها در حوزه ارز دیجیتال به‌حساب می‌آید، مجموعه وبینارهایی را تهیه کرده تا به سؤال ارزش اتریوم چطور تعیین می‌شود پاسخ دهد. از آنجا که وقت ندارید دو ساعت را به دیدن این ویدیوها اختصاص دهید، من در این مقاله آنها را خلاصه و نکات مهم را برای شما بیان کرده‌ام (اگر سرتان شلوغ است صرفاً بخش‌هایی را که برجسته شده‌اند بخوانید.)
معیار ۱: ارزش کل قفل‌شده
این شاخص سرخط همه اخبار را به خود اختصاص داده است. این موضوع تا حدودی تحت‌تأثیر نمودار وب‌سایت دیفای پالس (DeFi Pulse) است که بیش از حد در خصوص آن بزرگنمایی شد.
ارزش کل قفل‌شده در دیفای: به‌تنهایی چیزی را اثبات نمی‌کند.
ارزش کل قفل‌شده (Total Value Locked) از ضرب مجموع دارایی‌های دیجیتالی که در قراردادهای هوشمند حوزه امور مالی غیرمتمرکز (دیفای) نگهداری می‌شود در ارزش دلاری فعلی این دارایی‌ها به دست می‌آید.
به‌عنوان مثال، اگر شما ۱۰۰ دلار به پلتفرم یونی سواپ اختصاص دهید تا تأمین نقدینگی کنید و از کارمزد معاملات بهره‌مند شوید، در حقیقت شما ۱۰۰ دلار در حوزه دیفای قفل کرده‌اید.
در وبینار ایلیا ابوگوف (Ilya Abugov) از دی‌اپ‌رادار (DappRadar) ارزش کل قفل‌شده به‌عنوان یک «شاخص بازاریابی» توصیف شده است که من هم با آن موافقم. منظور او این بود که ارزش کل قفل‌شده به درک هایپ (تبلیغ زیاد و غلوآمیز) پیرامون صنعت کمک می‌کند، اما به‌عنوان یک معیار برای سنجیدن ارزش چندان به کار نمی‌آید.
دلیلش این است که این ارزش کل با دلار آمریکا تعریف می‌شود؛ بنابراین با افزایش قیمت اتریوم، ارزش قفل‌شده افزایش می‌یابد، حتی اگر کاربردهای آن به همان اندازه و متناظر با آن افزایش پیدا نکنند.
کاربران واقعی ارزش واقعی در بلاک چین هستند. شاخص ارزش قفل‌شده، کاربران واقعی را با نوسانات قیمتی اشتباه می‌گیرد.
(برای حل این مسئله، وب‌سایت DappRadar یک ارزش کل قفل‌شده تعدیل‌شده را هم محاسبه می‌کند و تلاش می‌کند قیمت‌ها را با استفاده از میانگین متحرک ۳۰ روزه، هموار کند. این یک نسخه بهبودیافته از ارزش کل قفل‌شده است، اما همچنان با نمونه ایدئال فاصله بسیاری دارد.)
یک شاخص بهتر برای مشخص‌کردن تعداد کاربران واقعی، کیف‌پول‌های فعال منحصربه‌فرد است که در وبینار نیز در خصوص آن توضیح داده شده است. این شاخص مشابه شاخص کاربران فعال ماهانه در یک شرکت فناوری سنتی نظیر فیس‌بوک است؛ یک شاخص ارزشمند برای نشان دادن اینکه مردم چقدر با فیس‌بوک سروکار دارند (برای مثال آیا آنها ماهی یک‌بار وارد حساب کاربری خود می‌شوند؟)
شاخص کیف پول‌های فعال منحصر به فرد ساده به نظر می‌رسد، اما پیچیده است. در چه بازه زمانی فعال بودن کیف پول را می‌سنجیم؟ روزانه؟ ماهانه؟ سالانه؟ اگر کسی کیف پول داشته باشد و صرفاً از آن برای نگهداری طولانی‌مدت اتریوم استفاده کند، آیا نباید آن را شمرد؟
خیلی سخت است که داده‌های مناسب و مفیدی روی کیف پول‌های فعال منحصر به فرد پیدا کنید. وب‌سایت DappRadar، در صفحه دیفای خود کیف پول‌های فعال منحصر به فرد را فهرست کرده است، اما باورکردن آمار و ارقامی که ارائه‌شده، دشوار است. برای مثال DappRadar گزارش داده است که تنها ۹۳۱ کیف پول فعال منحصربه‌فرد در ۲۴ ساعت گذشته برای ارز دیجیتال کامپاند (Compound) بوده است، این در حالی است که بر اساس داده‌های وب‌سایت دون آنالیتیکس (Dune Analytics) ارز دیجیتال کامپاند بیش از ۲۵۰ هزار کاربر دارد.
بنابراین ما موضوع کیف پول‌های فعال منحصر به فرد را فعلاً کنار می‌گذاریم هر چند می‌دانیم ارزش مطالعه بیشتری دارد.
معیار ۲: تعداد حساب‌ها
در وبینار مزبور، جانوس اسپانول (Joanes Espanol) از شرکت آمبردیتا (Amberdata) در خصوص سنجش تعداد حساب‌های اتریوم به‌عنوان راهی برای تعیین ارزش اتریوم صحبت کرد.
بیایید تصور کنیم که اتریوم یک بانک جهانی است. اگر ما تعداد حساب‌های مشتریانی را که هر ماه از این بانک استفاده می‌کنند بشماریم، آیا در خصوص ارزش بانک به ما ایده‌ای نمی‌دهد؟
اولین مشکل این است که حساب‌های بانکی می‌توانند مقدار بسیار کم یا بسیار زیادی پول در خود جای دهند؛ بنابراین اگر بانکی ۱۰۰ مشتری بسیار ثروتمند داشته باشد به‌طور بالقوه از ۱۰۰۰ مشتری که به‌طور پیوسته دارای چک برگشتی هستند، ارزش بیشتری دارند؛ بنابراین تعداد حساب‌ها برای نشان‌دادن ارزش مطلق به ما چندان مفید نیستند.
مسئله دوم این است که برخی حساب‌ها توسط انسان‌ها و برخی از حساب‌ها توسط قراردادهای هوشمند نگهداری می‌شوند. وقتی افراد وارد یک قرارداد هوشمند می‌شوند (که پایه و اساس بلاک چین است) گاهی اوقات خود این قراردادهای هوشمند، حساب‌های مخصوص به خودشان را ایجاد می‌کنند.
به عبارت دیگر اگر من و شما هر کدام یک حساب کاربری داشته باشیم و وارد قرارداد هوشمندی شویم که یک حساب سوم را ایجاد می‌کند، به‌نوعی حساب‌های خودمان را دو بار شمرده‌ایم. این در حالی است که اگر من و شما هر کدام یک حساب بانکی سنتی داشته باشیم و مقداری پول در حساب امانی قرار دهیم هیچ‌کس این حساب امانی را به‌عنوان یک مشتری جدید به‌حساب نمی‌آورد.
دو نفر اما سه حساب؛ یک نفر ممکن است چند حساب داشته باشد.
شاخص ۳: حجم تراکنش‌ها
نقدشوندگی یا سیالیت خوب است. طبیعت به سیالیت پاداش می‌دهد، خواه در یک رودخانه کوهستانی زلال باشد یا در سیستم گردش خون در بدن یک انسان سالم. این موضوع در خصوص پول (و پول دیجیتال) نیز صدق می‌کند.
حجم تراکنش‌ها، شاخصی برای اندازه‌گیری نقدشوندگی است: هر چه تراکنش‌های بیشتری در شبکه اتریوم جریان پیدا کند، نقدشوندگی بیشتر می‌شود. در اینجا هم می‌توانیم قیاسی را که با بانک داشتیم، به کار ببریم: اگر به تعداد تراکنش‌های انجام‌شده در یک بانک نگاه کنیم، شاخص بهتری برای سنجش سلامت بانک خواهیم داشت تا اینکه بخواهیم تعداد حساب‌ها را شمارش کنیم، چراکه ممکن است حساب‌ها راکد باشند.
برای درک این موضوع که چطور ارزش تراکنش‌های اتریوم در حال رشد است، در زیر نموداری ارائه شده است که حجم معاملات اتریوم و بیت کوین را تا پایان سال ۲۰۲۰ با یکدیگر مقایسه کرده است:
ستون طلایی‌رنگ: بیت کوین، ستون آبی‌رنگ: اتریوم
نکته مهم این وبینار این است که اتریوم در حجم تراکنش‌ها بیت کوین را در هم می‌شکند. با این سرعت، اتریوم تا پایان سال ۲۰۲۰ (مقاله مربوط به دسامبر ۲۰۲۰ است) به بیش از یک تریلیون دلار در حجم معاملات سالانه می‌رسد: اولین دارایی دیجیتالی که به چنین رکوردی می‌رسد.
به یاد داشته باشید که اتریوم و بیت کوین دو چیز متفاوت هستند. بیت کوین صرفاً یک دارایی نظیر طلاست. اتریوم یک کلاس دارایی کامل است. اتریوم اولین گزینه سیستم‌عامل برای [یک پروژه] بلاک چین است؛ جایی که همه فعالیت‌ها در آن انجام می‌گیرد. به همین دلیل است که ستون آبی‌رنگ در نمودار بالا از ستون طلایی‌رنگ پیشی گرفته است: اتریوم از نظر تراکنش‌ها بسیار کاربردی‌تر است.
چرا در اتریوم سرمایه‌گذاری کنیم؟ چون پول در آن جریان دارد.
شاخص ۴: هزینه‌های گس (سوخت)
در این وبینار فردریک هاگا (Fredrik Haga) از دون آنالیتیکس (Dune Analytics) از موضوعی صحبت کرد که من تاکنون از آن به‌عنوان مهم‌ترین شاخصه یاد کرده‌ام.
همچنین بخوانید: گس در اتریوم چیست؟
همانند بسیاری از موارد دیگر در بلاک چین، «گس» نیز اصطلاحی گیج‌کننده است (توسعه‌دهندگان بلاک چین در ریاضیات فوق‌العاده اما در نامگذاری مفاهیم وحشتناک هستند).
ساده‌ترین راه برای درک اصطلاح گس، کارمزد تراکنش برای استفاده از اتریوم است.
ایده اصلی این بود که گس سوختی است که ماشین اتریوم را به راه می‌اندازد. برای روشن کردن ماشین، شما باید برای گس (سوخت) با استفاده از اتر هزینه پرداخت کنید. این هزینه کارمزد تراکنش است. اگر کسی بخواهد از ماشین فوراً استفاده کند، قیمت گس (کارمزد تراکنش) افزایش می‌یابد و باید اتر بیشتری برای کارمزد بدهید. اگر به‌اندازه کافی کارمزد پرداخت نکنید، سوخت تراکنش شما تمام خواهد شد.
به یاد داشته باشید: گس= کارمزدهای تراکنش. این دقیقاً شبیه پرداخت کارمزد برای برداشت پول از دستگاه خودپرداز است. اگر خودپرداز در حالت عادی از شما ۲ دلار کارمزد و وقتی تعداد زیادی از افراد خواهان برداشت پول از خودپرداز شدند، از شما ۱۰ دلار کارمزد دریافت کند، دقیقاً مکانیسم گس در اتریوم را انجام داده است.
برای سرمایه‌گذاران زیرک بلاک چین، گس یک مکانیسم هشداردهنده است. وقتی قیمت گس بالاست، نشانه آن است که شما روی احساسات سرمایه‌گذاری کرده‌اید.
توجه داشته باشید که این موضوع همیشه صحیح نیست: اگر همه موش‌های صحرایی از یک صخره بپرند و شما دارید در خلاف جهت آنها می‌دوید، این می‌تواند نشانه خوبی باشد، اما شما معمولاً سعی می‌کنید همزمان با دیگران به سراغ توکن‌هایی بروید که همه به سراغشان رفته‌اند، به همین دلیل کارمزدهای تراکنش بسیار بالا است.
اگر به سود برسید، کارمزد بالای تراکنش‌ها به سود شما می‌انجامد و اگر ضرر کنید، کارمزد بالای تراکنش‌ها، ضررتان را بیشتر می‌کند. از آنجا که کارمزدهای تراکنش با gwei (سؤال نپرسید) تعیین می‌شود، محاسبه آن با دلار مشکل است. هنگامی که کارمزد معاملات بالاست، از سرمایه‌گذاری پرهیز کنید.
همان‌طور که کریستین کیم (Christine Kim) در یادداشت تحقیقاتی فوق‌العاده خود بیان داشته است، مجموع گس مصرف‌شده یک شاخص بسیار مفید است:
مجموع گس مصرف‌شده در روز بر روی اتریوم
توجه داشته باشید که این کل کارمزدهای گس نیست، بلکه مجموع گس مصرف‌شده است؛ به عبارت دیگر قیمت از این معادله حذف می‌شود؛ بنابراین ما کل FUD (ترس، بلاتکلیفی و شک) و FUMO (ترس از دست دادن) را از نمودار حذف می‌کنیم.
برای مقایسه، تصور کنید که ما در حال سنجش تقاضا برای خودرو در آغاز شکل‌گیری صنعت خودروسازی هستیم. هزینه‌ای را که برای بنزین خودروها مصرف می‌شود محاسبه نمی‌کنیم (چراکه بی‌ثبات است) بلکه برای ما مسافت کل رانده‌شده اهمیت دارد. مسافت بیشتر = استفاده بیشتر از خودروها = تقاضای بیشتر برای خودروها.
به‌طور کلی تقاضای بیشتر به معنای ایجاد ارزش بیشتر است. نمودار بالا تقاضای روزافزون را برای اتریوم نشان می‌دهد. به این معنی که به‌طور فزاینده‌ای از اتریوم برای اجرای اپلیکیشن‌های باارزش استفاده می‌شود. از این منظر شبیه سنجش تقاضای نفت و بنزین است (ممکن است آنها برای نامگذاری از آن استفاده کرده باشند.)
مجموع گس مصرف‌شده می‌تواند تقاضا برای اپلیکیشن‌های دیفای منحصربه‌فرد را اندازه‌گیری کند. اگرچه هیچ منبعی سراغ ندارم که چنین داده‌هایی را در یک نمودار کاربرپسند ارائه کرده باشد (پروژه‌ای عالی برای یک برنامه‌نویس خلاق).
خلاصه
اگرچه بیت کوین همچنان از لحاظ ارزش بازار، پیشتاز ارزهای دیجیتال به‌حساب می‌آید، اما اتریوم به‌طور بالقوه باارزش‌ترین دارایی دیجیتال در بازار است.این موضوع به این خاطر است که اتریوم به‌عنوان یک سیستم عامل جدید برای اپلیکیشن‌های دیفای مورداستفاده قرار می‌گیرد؛ جایی که بیت کوین صرفاً نظاره‌گر است و در این حوزه نقشی ندارد.این بدان معناست که اتریوم احتمالاً به لحاظ قیمتی دست‌کم گرفته شده است و پایین‌تر از ارزش واقعی خود معامله می‌شود. اما هیچ‌کس نمی‌داند که چطور باید ارزش واقعی آن را سنجید. اطلاعات زیادی وجود دارد که اغلب ارزش چندانی ندارد.ارزش کل قفل‌شده یک شاخص بیهوده است (ارزش کل قفل‌شده را به یاد بیاورید)؛ این شاخص برای مشاهده هایپ (جوّسازی) در اطراف پروژه‌های اتریوم مفید است، اما از در نظر گرفتن آن برای تصمیمات سرمایه‌گذاری پرهیز کنید.تعداد افرادی که از بلاک چین‌ها استفاده می‌کنند، مهم‌ترین عامل ارزش است (بلاک چین در مورد مردم است.)به همین دلیل مجموع کاربران شاخص خوبی است، زیرا کاربران واقعی یک بلاک چین را نشان می‌دهد. اما این شاخص به شما نمی‌گوید که چند نفر به‌طور فعال از آن استفاده می‌کنند.کیف پول‌های فعال منحصربه‌فرد، تعداد افرادی را که فعالانه از یک بلاک چین استفاده می‌کنند نشان می‌دهد، اما محاسبه آن دشوار است. زیرا تفاسیر متفاوتی از اینکه یک کاربر «فعال» چه ویژگی‌هایی باید داشته باشد، وجود دارد.مجموع گس مصرف‌شده یک شاخص عالی است، زیرا این شاخص مقدار «سوخت» مصرف‌شده برای تأمین انرژی اتریوم (یا هر دی اپ دیگری) را نشان داده و قیمت را از معادله حذف می‌کند. اما محاسبه آن سخت است.
از امروز من به‌شخصه از شاخص مجموع کاربران به‌عنوان قانون خودم برای سرمایه‌گذاری در دیفای استفاده می‌کنم. می‌دانم که این شاخص عالی نیست، اما هیچ معیار کاملی برای پول وجود ندارد.
در پایان باید گفت، بلاک چین در مورد مردم است. اگر تعداد واقعی افرادی که از بلاک چین استفاده می‌کنند به‌سرعت در حال رشد باشد و آنها از بلاک چین ارزش واقعی دریافت کنند، می‌توانیم آن را یک سرمایه‌گذاری خوب قلمداد کنیم.
ارزش بیشتر = ارزش بیشتر. این معادله‌ای است که همه ما می‌توانیم در مورد آن به توافق برسیم.
این مقاله صرفاً نظر شخصی نویسنده را بازتاب می‌دهد و نباید به‌عنوان پیشنهاد سرمایه‌گذاری تلقی شود.
