تأثیر مبهوت کننده موسیقی نوستالژیک: سفری به دنیای خاطرات شیرین

مطالعات نشان می‌دهند موسیقی می‌تواند خاطرات زنده‌ا و ملموس ما را برانگیزد؛ بنابراین می‌تواند نوعی ابزار درمانی برای بیماری‌های نورودژنراتیو یا زوال عصبی (Neurodegeneration) به شمار برود. این مکانیسم ممکن است منجر به درمان‌های جدیدی برای شرایط مرتبط با حافظه شود.

موسیقی نوستالژیک

به گزارش همشهری‌آنلاین به نقل از نورو ساینس، وقتی یکی از آهنگ‌های موردعلاقه خود را گوش می‌دهید؛ آهنگی که تمام عمر به آن گوش کرده اید؛ چه افکاری از ذهن شما می‌گذرد؛ خاطرات خانه دوران کودکی و جوانی، اولین باری که عشق و دوست داشتن را تجربه کرده اید یا …؟

موسیقی نوستالژیک یعنی موسیقی که ما را به نقطه‌ای از زندگی‌مان گره می‌زند و همچنین می‌تواند احساسات عمیقی را در ما برانگیزد. البته ریشه چگونگی این پدیده مانند یک راز هنوز کشف نشده است. اما مطالعات نشان داده است موسیقی می‌تواند واکنش‌های احساسی قوی در ما ایجاد کند؛ هم برای آرام کردن ذهن و هم تقویت آن.

تحریک حافظه سنتی مغز

تیمی از دانشمندان USC به درک آنچه در مغز شما با شنیدن یک آهنگ مورد علاقه می‌افتد نزدیک‌تر شده‌اند و ممکن است نتایج آن تأثیرات مثبتی بر کسانی که با زوال عقل و بیماری آلزایمر دست و پنجه نرم می‌کنند داشته باشد.

عسل حبیبی، محقق USC، مدیر مرکز موسیقی مغز USC Dornsife می‌گوید: گوش دادن به موسیقی نوستالژیک نه تنها شبکه‌های مغز را تحریک می‌کند، بلکه شامل پاداش، روایت و سیستم‌های خودپردازی مغز نیز خواهد شد.

موسیقی، حرکت و یادگیری

درک اینکه موسیقی چگونه بر شناخت و مغز تأثیر می‌گذارد شگفت انگیز است. حبیبی از ابزار‌های مختلفی از جمله تصویربرداری عصبی و تست روان‌سنجی استفاده کرده تا تاثیر عوامل محیطی مانند موسیقی بر مغز را اندازه‌گیری کند.

او به عنوان موسس این مرکز به دنبال گردآوری کارشناسانی از دانشکده پزشکی Keck از USC، دانشکده موسیقی USC Thornton و دانشکده مهندسی USC Viterbi برای مطالعه موسیقی و تأثیر آن بر احساسات بود.

این پروژه به بررسی چگونگی یادگیری نحوه نواختن یک آلت موسیقی به تقویت مهارت‌های شناختی و زبانی بهتر در مغز کودکان در حال رشد کمک کرده و به نوعی به بینش جدیدی در مورد ارتباط بین موسیقی و تنظیم احساسی منجر شده است.

راز چگونگی برانگیختن احساسات

پی بردن به چگونگی برانگیختن احساسات توسط موسیقی تاثیر زیادی بر که چرا موسیقی به شدت با ما طنین انداز می‌شود.

حبیبی می‌گوید: امید ما این است که با درک اینکه موسیقی چگونه نوستالژی و حافظه زندگی‌نامه‌ای را در بزرگسالان سالم و جوان‌تر و مسن‌تر ایجاد می‌کند، بتوانیم این یافته‌ها را برای افراد مسن مبتلا به بیماری‌های تخریب‌کننده عصبی مانند بیماری آلزایمر و سایر زوال عقل‌های مرتبط نیز به کار ببریم.

رونمایی از خاطرات گمشده

حبیبی و سارا هنسی برای بررسی این موضوع که چگونه موسیقی نوستالژیک می‌تواند به افراد در یادآوری خاطرات کمک کند، از متخصصان یادگیری ماشین، ام‌آرآی و روان‌شناسی استفاده کردند تا مشخص کنند وقتی موسیقی حافظه از دست رفته را آشکار می‌کند، چه اتفاقی در مغز می‌افتد.

حبیبی می‌گوید برای ارزیابی اینکه یک شرکت‌کننده چقدر می‌تواند یک خاطره را به خاطر بیاورد، محققان ارزشی را به «روشنی» آن اختصاص دادند. او آن را به‌عنوان فرمولی توصیف می‌کند که روان‌شناسان برای اندازه‌گیری «جزئیات درک و احساس شما از تجربه در توصیف شما» استفاده می‌کنند.

در این مطالعه مشخص و واضح بودن میزان جزئیاتی که در توصیف افراد از یک خاطره وارد می‌شود، اندازه‌گیری می‌شود.

ارتباط موسیقی با سیستم‌های روایی و پاداش مغز

نتایج این مطالعه به مشخص شدن اینکه آیا موسیقی نوستالژیک خاطره‌ای زنده‌تر را تداعی می‌کند یا خیر، کمک می‌کند. حبیبی می‌گوید درک اینکه چرا موسیقی باعث واکنش در سیستم‌های روایی و پاداش مغز می‌شود، می‌تواند به عنوان راهی برای مداخلات درمانی برای افراد مبتلا به زوال عقل استفاده شود؛ بنابراین به نظر می‌رسد این الگوی خاص رمزگذاری و بازیابی موسیقی نوستالژیک منحصربه‌فرد است و توانایی موسیقی برای بازیابی خاطرات زندگی‌نامه‌ای شخصی‌شده و نسبت به داستان و روایت شماست.

اگر موسیقی نوستالژیک بتواند به بیماران مبتلا به زوال عقل کمک کند تا به برخی از خاطرات دسترسی پیدا کنند که معمولاً برای آن‌ها قابل دسترسی نیست، می‌تواند کیفیت زندگی را افزایش دهد، حتی اگر موقتی باشد.

بازگشت به خود

نتایج این مطالات در سایت نورو ساینس نشان داد که موسیقی نوستالژیک به ما امکان می‌دهد به حس خودمان متصل شویم. با توجه به اینکه این احساس از خود اغلب با بیماری‌های عصبی کاهش می‌یابد، امید این است که این نوع مداخله موسیقی مناسب بتواند به بیماران کمک کند – حتی اگر فقط در طول مدت آهنگ – با درگیر شدن در یک «بازگشت به خود» موقتی تجربه کنند. در این حوزه‌های خودارجاعی و زندگی‌نامه‌ای در مغز که توسط موسیقی فعال می‌شود.