تاریخچه هزینه‌های میزبانی المپیک/ هزینه‌های احتمالی المپیک 2024 پاریس چقدر است؟
به گزارش تجارت نیوز،
به نقل از cfr.org، تعداد فزاینده‌ای از اقتصاددانان استدلال می‌کنند که مزایای میزبانی بازی‌ها در بهترین حالت اغراق‌آمیز است و در بدترین حالت، اصلاً وجود ندارد و بسیاری از کشورهای میزبان را با بدهی‌های بزرگ و تعهدات زیادی برای تعمیر و نگهداری مواجه می‌کند. این تحلیلگران پیشنهاد می‌کنند کمیته‌های المپیک فرایند مناقصه و انتخاب را اصلاح کنند تا برنامه‌ریزی برای بودجه واقع‌بینانه را تشویق کنند، شفافیت را افزایش دهند و سرمایه‌گذاری‌های پایداری را که در خدمت منافع عمومی هستند ارتقا دهند.
با این حال، کمیته بین‌المللی المپیک (IOC) و حامیان آن معتقدند میزبانی مسابقات المپیک می‌تواند شهرت جهانی شهر را بالا ببرد و از طریق گردشگری و سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌ها، منافع اقتصادی ایجاد کند.
بازی‌های اخیر بحث‌های جاری در مورد هزینه‌ها و مزایای میزبانی چنین رویداد بزرگی را برجسته کرده‌اند. بازی‌های المپیک 2020 توکیو به زنجیره‌ای چندین دهه‌ای از هزینه‌های مازاد دچار شد که بیش از حد انتظار افزایش یافت. امسال، پاریس که میزبانی تابستانی است نیز با هزینه‌های چند میلیارد دلاری روبه‌رو خواهد شد؛ و با توجه به اینکه میزبانان سابق هنوز با بدهی‌های خود دست‌وپنجه نرم می‌کنند، برخی از شهرهای کاندیدا برای بازی‌های آینده پیشنهادهای خود را پس گرفته‌اند یا برنامه‌های خود را کاهش داده‌اند.
برای بسیاری از بازی‌های المپیک قرن بیستم، برگزاری این مسابقات یک بار قابل مدیریت برای شهرهای میزبان بود. این رویدادها در کشورهای ثروتمند (چه در اروپا چه ایالات متحده) برگزار شد و در دوره قبل از پخش تلویزیونی، مجریان انتظار نداشتند سودی داشته باشند. در عوض، این بازی‌ها از بودجه عمومی برخوردار بودند و این کشورها به دلیل اقتصاد بزرگ‌تر و زیرساخت‌های پیشرفته‌تر، موقعیت بهتری برای تحمل هزینه‌ها داشتند.
اقتصاد المپیک
اندرو زیمبالیست (Andrew Zimbalist)، اقتصاددان و نویسنده سه کتاب، درباره اقتصاد المپیک می‌نویسد و اعتقاد دارد دهه 1970 نقطه عطف بود. بازی‌ها به‌سرعت در حال رشد بودند، به طوری که تعداد شرکت‌کنندگان در بازی‌های المپیک تابستانی از اوایل قرن بیستم تقریباً دو برابر شد و تعداد رویدادها در طول دهه 1960 یک‌سوم افزایش یافت.
اما کشته شدن معترضان به دست نیروهای امنیتی در آستانه بازی‌های مکزیکوسیتی در سال 1968 و حمله گروه مبارز فلسطینی معروف به سازمان تروریستی سپتامبر سیاه به ورزشکاران اسرائیلی در بازی‌های 1972 مونیخ، وجهه المپیک را مخدوش کرد و تردید عمومی نسبت به گرفتن وام برای میزبانی بازی‌ها افزایش یافت.
در سال 1972، دنور اولین و تنها شهر میزبانی بود که پس از تصویب یک همه‌پرسی (که در آن رأی‌دهندگان با هزینه‌های عمومی اضافی برای بازی‌ها مخالفت کردند)، فرصت میزبانی را رد کرد. یک مطالعه دانشگاه آکسفورد در سال 2024 تخمین زد که از سال 1960، میانگین هزینه میزبانی سه برابر قیمت پیشنهادی بوده است.
المپیک تابستانی 1976 در مونترال نمادی از خطرات مالی میزبانی شد. هزینه پیش‌بینی‌شده 124 میلیون دلاری میلیاردها کمتر از هزینه واقعی بود که عمدتاً به دلیل تاخیر در ساخت‌وساز و مازاد هزینه برای یک استادیوم جدید بود و مالیات‌دهندگان شهر را با حدود 1.5 میلیارد دلار بدهی که بازپرداخت آن تقریباً سه دهه طول کشید، غمگین کرد.
لس‌آنجلس تنها شهری بود که برای بازی‌های المپیک تابستانی 1984 داوطلب شد و توانست شرایط فوق‌العاده مطلوبی با کمیته بین‌المللی المپیک داشته باشد. مهم‌تر از همه، لس‌آنجلس توانست تقریباً به طور کامل به استادیوم‌ها و زیرساخت‌های موجود تکیه کند، نه اینکه قول تسهیلات جدید را برای جذب کمیته انتخاب کمیته بین‌المللی المپیک بدهد. این امر، همراه با یک جهش شدید در درآمد پخش تلویزیونی، لس‌آنجلس را به تنها شهری تبدیل کرد که از میزبانی المپیک سود برد و با 215 میلیون دلار مازاد عملیاتی به پایان رسید.
همان‌طور که محققان رابرت باده (Robert Baade) و ویکتور متسون (Victor Matheson) اشاره می‌کنند، پیشنهادهای کشورهای در حال توسعه پس از سال 1988 بیش از سه برابر شد. کشورهایی مانند چین، برزیل و روسیه مشتاق استفاده از این بازی‌ها برای نشان دادن پیشرفت خود در صحنه جهانی بوده‌اند.
با این حال، این کشورها مبالغ هنگفتی برای ایجاد زیرساخت‌های لازم سرمایه‌گذاری کردند. بر اساس برآورد وب‌سایت Business Insider، هزینه‌ها برای بازی‌های زمستانی 2014 در سوچی به بیش از 50 میلیارد دلار، برای بازی‌های تابستانی 2016 در ریودوژانیرو به 20 میلیارد دلار و برای بازی‌های زمستانی 2022 در پکن 39 میلیارد دلار گزارش شده است. البته کشور چین ادعا می‌کرد این بازی‌ها فقط چهار میلیارد دلار هزینه دارند.
این هزینه‌ها باعث شده است برخی از شهرها پیشنهاد خود را برای بازی‌های آینده پس بگیرند. در سال 2019، کمیته بین‌المللی المپیک فرایندی را برای کاهش هزینه‌های مناقصه اتخاذ کرد. این کمیته دوره مناقصه را تمدید کرد و الزامات جغرافیایی را برای اجازه دادن به چندین شهر، ایالت یا کشور گسترش داد؛ اما این فرایند هنوز به جذب مناقصه‌گران بیشتر منجر نشده است. در سال 2021، بریزبن استرالیا، میزبان بازی‌های تابستانی 2032، اولین شهری بود که از زمان لس‌آنجلس در سال 1984، بدون مخالفت در رقابت‌های المپیک برنده شد.
تاثیر کرونا بر هزینه بازی‌های توکیو چه بود؟
به گفته یک آژانس مستقل دولتی ژاپن، میزبانی این بازی‌ها 13 میلیارد دلار هزینه داشت که بیش از دو برابر هزینه‌ای است که سازمان‌دهندگان در زمان برنده شدن میزبانی ژاپن در سال 2013 پیش‌بینی کرده بودند.
با این حال، هزینه نهایی هنوز کمتر از نیمی از آنچه همان حسابرسان در سال 2019 پیش‌بینی کرده بودند بود و با هزینه‌هایی که سایر میزبانان تابستانی اخیر متحمل شدند مطابقت داشت. اقتصاددانان می‌گویند این رقم شامل هزینه‌های زمین و حمل‌ونقل نمی‌شود که مجموع واقعی آن بین 19 تا 34 میلیارد دلار است.
هزینه‌ها تا حدی به این دلیل افزایش یافت که محدودیت‌های کرونا باعث حذف تماشاگران، یعنی حذف حدود 800 میلیون دلار درآمد حاصل از فروش بلیت و لغو صدها هزار هتل شد. شهر همچنین مجبور به سرمایه‌گذاری هنگفتی در زیرساخت‌ها شد که بسیاری از آنها کاربرد طولانی‌مدت نامشخصی دارند. ساخت مکان‌های جدید حدود سه میلیارد دلار هزینه داشت که شامل 1.4 میلیارد دلار برای یک استادیوم ملی جدید بود که در طول بازی‌ها خالی ماند. توکیو در آوریل 2025 استادیوم را خصوصی خواهد کرد و حق بهره‌برداری از آن را به مدت 30 سال در ازای تنها یک‌چهارم هزینه ساخت آن فروخته است.
هزینه‌های احتمالی المپیک 2024 پاریس چقدر است؟
پاریس زمانی که در سال 2017 برنده شد، حدود هشت میلیارد دلار برای المپیک 2024 بودجه اختصاص داد. این شهر از آن زمان تاکنون چندین میلیارد دلار بودجه خود را افزایش داده است. بر اساس تجزیه‌وتحلیل رتبه‌بندی جهانی S&P، هزینه‌ها به طور نسبتاً مساوی بین هزینه‌های عملیاتی و زیرساخت‌های جدید تقسیم می‌شود (همچنین ببینید: شهرهای میزبان بازی‌های المپیک چه هزینه‌هایی متحمل می‌شوند؟). اگر هزینه نهایی در آن محدوده برآوردشده باقی بماند، پاریس میزبان ارزان‌ترین بازی‌های تابستانی در چند دهه اخیر خواهد بود.
برنامه‌ریزان و سازمان‌دهندگان بازی‌ها می‌گویند تصمیم برای تکیه به مکان‌های موجود (تقریباً به طور کامل)، مانند مکان‌هایی که برای مسابقات سالانه آزاد فرانسه و مسابقات قهرمانی فوتبال اروپا 2016 ساخته شده‌اند، هزینه‌ها را کاهش داده است. این بازی‌ها همچنین در استادیوم‌های شهرهای دیگر فرانسه از جمله لیون، مارسی و نیس پخش خواهند شد؛ اما پاریس هنوز 4.5 میلیارد دلار بابت زیرساخت‌ها هزینه کرده است، از جمله 1.6 میلیارد دلار برای دهکده المپیک که قیمت آن حداقل یک‌سوم بیشتر از بودجه اولیه است.
