ترسناک ترین فیلم تاریخ از نظر علمی چه اثری است؟

فیلم‌های ترسناک، به دلیل داشتن یکسری عناصر هیجان انگیز در‌ وجود خود، همیشه برای مخاطبان جذاب بوده و بیشتر آن‌ها دنبال فیلمی می‌گردند که بیشترین حس ترس را به آن‌ها بدهند. البته تصور هر کسی از ترس کاملا متفاوت و سلیقه‌ای است. اما چه چیزی واقعا یک فیلم را ترسناک می‌کند؟ دانشمندان تلاش کردند تا با انجام آزمایش‌هایی پاسخ این سوال را بدهند و ترسناک‌ترین فیلم جهان را پیدا کنند.

چنین آزمایشی به لطف تیم تحقیقاتی Science of Scare ممکن شد. این تیم هرساله لیستی از برترین فیلم‌های ترسناک را منتشر می‌کنند که بر اساس میزان ترسی که به مخاطب وارد می‌کند رتبه بندی می‌شود. رتبه نخست این لیست در آپدیت 2024 به عنوان Sinister اثر اتان هاوک رسیده است. چند سالی است که این فیلم در رتبه نخست لیست Science of Scare قرار دارد؛ اما چه چیزی در این فیلم آن را تا این حد ترسناک و کابوس‌وار کرده است؟ یا به عبارتی دیگر دانش چگونه چنین چیزی را تشخیص می‌دهد؟ با‌ ویجیاتو همراه باشید تا در این مورد بحث کنیم.

ترس از منظر علمی

از آنجایی که ترس و انواع آن برای هر بیننده می‌تواند تعبیر متفاوتی داشته باشد ‌پس چگونه می‌تواند میزان ترس در یک فیلم را تعیین و اندازه گیری کرد؟ پروژه Science of Scare در سال 2020 برای پاسخگویی به این پرسش تاسیس شده است. این پروژه از گروهی 250 نفره دعوت کرد تا برای تماشای فیلم گرد هم جمع شوند. در طول یک سال فیلم‌های مختلفی برای این افراد پخش شد تا با آزمایش‌های مختلف، ترس مخاطب را اندازه گیری کنند.

در این آزمایش ضربان قلب بینندگان هنگام تماشای فیلم کنترل می‌شود؛ اما پس از اینکه متوجه شدند صرفا نباید حس ترس به ضربان قلب مرتبط باشد، این تیم معیار‌های دیگری را اضافه کرد. سنجش سطح واریانس از دیگر معیار‌های تیم این پروژه بود. زمانی که از ترس ضربان قلب بالا برود، در‌مقابل سطح واریانس پایین می‌آید. در واقع ضربان قلب بیشتر و واریانس کمتر، نشان از ترسناک‌تر بودن فیلم دارد. بر اساس این معیار، این پروژه به فیلم‌های ترسناک نمره‌ای از 1 تا 100 می‌دهند.

بخوانید: ۱۰ سریال ترسناک نتفلیکس که باید تماشا کنید

در سال 2020 Scare Score اولین برنده خود را پیدا کرد. Sinister 2012 با امتیاز 96 از 100 رتبه اول لیست را به خود اختصاص داد. باقی فیلم‌هایی که در رتبه بالا قرار داشتند شامل فیلم Host با نمره 95، skinamirik، insidious با نمره 90 و The Conjuring با نمره 88 هستند. جالب این است که بسیاری از فیلم‌های موفق و پر فروش ژانر ترسناک نمره‌شان از 60 به پایین است. مانند فیلم جن گیر، کشتار با اره برقی در‌تگزاس و کابوس در خیابان الم. این نکته خیلی جالب است که فیلم شرک با نمره 3 از 100 در این لیست حضور دارد.

فیلمنمره ترسSinister (2012)96Host95Skinamirink91Insidious90The conjuring88Hereditary81Smile77The Excorcism of Family Rose76Hell House LLC75Talk To Me75

چرا فیلم Sinister از نظر فنی ترسناک ترین فیلم تاریخ است؟

فیلم ترسناک Sinister، هر سال در رتبه نخست لیست ترسناک‌ترین فیلم‌های جهان قرار می‌گیرد؛ اما چه چیزی باعث چنین موضوعی شده است؟ این فیلم بر اساس شخصیت اتان هاوک نویسنده جنایی واقعی است. شخصیت اصلی فیلم الیسون اسوالت هست؛ نویسنده‌ای که بعد از موفقیت اولیه اکنون دچار وضعیت بد مالی شده و نمی‌تواند اثر خوبی خلق کند. الیسون همراه با خانواده به مکان جدیدی برای زندگی می‌روند که محل چندین قتل وحشتناک بوده است و خانواده از این موضوع بی خبر هستند. هدف او از این نقل مکان نوشتن رمانی بر پایه این قتل‌ها است تا بتواند فروش خوبی به واسطه موضوع جنجالی خود داشته باشد.

الیسون با گشت و گذار در محیط خانه، فیلم‌های قدیمی را پیدا می‌کند که در آن قتل‌هایی‌که در این خانه شده بود به نمایش گذاشته می‌شود. او به جای اینکه پلیس را از این موضوع با خبر کند، از آن برای منبعی الهام بخش در مسیر نوشتن کتابش استفاده می‌کند. او همچنین در فیلم نکات مخفی و پنهانی را کشف می‌کند که خبر از نوعی نیروی فراطبیعی در محیط خانه می‌دهد. بعد از اینکه خانواده اسوالت تلاش می‌کنند از این خانه دور شوند، الیسون متوجه می‌شود آسیب قبلا وارد شده و راه گریزی وجود ندارد.

منتقدان فیلم را به دلیل استفاده از کلیشه‌های فیلم‌های ترسناک نقد کردند و طرح داستان تسخیر شده را کمی تکراری می‌دانستند. اما در مقابل شیوه اجرای این طرح و استفاده از عنصر ترس را ستودند و فیلم بیشتر به این دلیل مورد توجه مخاطبان قرار گرفت. عباراتی مثل «فلج کننده روانی» و «عمیقا ترسناک» برای این فیلم توسط مخاطبان و منتقدان استفاده شد.

 فیلم Sinister از عنصر ترس به عنوان یک روش علمی استفاده می‌کند. نویسنده از این مطلع است که بیننده ناخودآگاه از مسائل ناشناخته ترس دارد؛ به همین دلیل در طول فیلم به قاتل اصلی اشاره کمی می‌شد و بیننده او را در قالب تصاویری نامشخص می‌دید که انگار ماسکی عجیب به صورت داشت. چنین چیزی برای مخاطب دلهره آور است. نویسنده همچنین عنصر غم‌انگیز را برای قدرت بیشتر ترس به فیلم اضافه کرد. اینکه یک موضوع گریز ناپذیری وجود دارد غم‌انگیز و در عین حال ترسناک است. ترکیب عناصر غم و ترس تاثیرگذاری فیلم را بیشتر کرد.

به دلیل این استقبال حتی دنباله‌ای برای این فیلم به عنوان Sinister 2 منتشر شد. داستان این فیلم در‌مورد گروهی از شخصیت‌های جدید بود که به خانه خانواده اسوالت نقل مکان کرده بودند و چندین رویداد مشابه را تجربه کردند.

بر خلاف فیلم اولین، این فیلم چندان مورد توجه قرار نگرفت و منتقدان آن را بدترین فیلم ترسناک چندسال اخیر می‌دانستند و مخاطبان عبارت «غیر قابل تحمل» را برای آن استفاده کردند. در سال 2023 اسکات دریکسون تایید کرد که به فکر ساخت یک دنباله دیگر است که اینبار بیشتر از عناصر فیلم اصلی استفاده کند.

سخن آخر

تیم تحقیقاتی Science of Scare با این هدف به وجود آمدند تا بتوانند با ملاک‌های علمی و تجربی، ترسناک‌ترین فیلم‌های جهان را پیدا کنند. در واقع آن‌ها نه با فیلمنامه توجه دارند و نه به کارگردانی؛ بلکه به خود عنصر ترس توجه می‌کنند. ترسی که وقتی بیننده دچارش شود در بدنش یکسری فعالیت‌ها رخ می‌دهد. تیم Science of Scare با بررسی این فعالیت‌ها متوجه شدند که ترسناک ترین فیلم تاریخ، فیلم Sinister 2012 است. در این مقاله در مورد این موضوع بحث کردیم. دوست دارید کدام فیلم را برای مقاله بعدی از نظر ترس بررسی کنیم؟