جذابیت ناب سینمای مستند؛ آینه‌ای صادق بدون اغراق / بزرگان فرهنگ و هنر؛ شناخته شده با نام‌های ماندگار – آخرین تحولات سینمایی ایران و جهان
سینماپرس: چهارمین آیین اهدای «نشان عالی خورشید» روز پنجشنبه بیست و هفتم اردیبهشت به همت انجمن تهیه کنندگان سینمای مستند در سالن فردوس موزه سینما برگزار شد.
به گزارش سینماپرس، چهارمین آیین اهدا «نشان عالی خورشید» روز پنجشنبه بیست و هفتم اردیبهشت ماه به همت انجمن تهیه کنندگان سینمای مستند و همکاری موزه سینما در سالن فردوس موزه سینما برگزار شد.
منصور ضابطیان مجری مراسم گفت: امروز از فیلمسازی تجلیل می‌کنیم که سینمای مستند ایران مدیون فعالیت‌های او در حوزه پژوهش، کارگردانی و مخصوصا تهیه‌کنندگی است.
در ادامه این برنامه کلیپی از سه دوره گذشته برگزاری این آیین پخش شد.
باید قدر سینمای مستند را بدانیم
مرتضی رزاق کریمی رییس هیات امنا «نشان عالی خورشید» نیز گفت: بسیار خرسندم که در چهارمین دوره اهدای «نشان عالی خورشید» حضور دارم. بسیار مهم است که این رویداد به دوره چهارم برگزاری خود رسیده و این موضوع گویای ثبات و پایداری این رویداد و نقش تهیه کنندگی در سینمای مستند است. سینمای مستند از گذشته تا کنون و از زوایای مختلف به ذهن مخاطب نور تابانده و می‌تواند آگاهی و خرد جمعی را افزایش دهد. باید قدر آن را بدانیم زیرا این نوع از سینما، از الزامات توسعه پایدار است و این مساله بدون توجه به توسعه فرهنگی اتفاق نمی‌افتد.
وی ادامه داد: اگر یک تهیه‌کننده از هوشمندی لازم برخوردار باشد و بتواند مسیری را با استراتژی مناسب در پیش بگیرد، به نتیجه لازم خواهیم رسید. بدون تردید یکی از افرادی که در چهار دهه فعالیت حرفه‌ای خود قدم‌های استوار برداشته، ارد عطارپور است. کارنامه عطارپور تنها از نظر کمی دارای اهمیت نیست بلکه مجموعه آثار این هنرمند نیز از کیفیت بسیار بالایی سود می‌برند. او در طول دوره کاری خود برای بسیاری از علاقه‌مندان به فعالیت در سینمای مستند نقش پدری داشته است. عطارپور فردی مهربان نسبت به علاقه‌مندان به سینمای مستند است. امیدوارم مسیر حرفه‌ای عطارپور بیش از گذشته رونق داشته باشد و حمایت های لازم از او صورت بگیرد.
در ایران سینمای پرتره وجود ندارد
در ادامه این برنامه ضابطیان از فرهاد ورهرام، مستندساز شاخص سینمای ایران دعوت کرد تا روی صحنه حاضر شود.
ورهرام بیان کرد: من و عطارپور ساعت‌ها درباره موضوعات مختلف صحبت می‌کنیم اما حرف زدن درباره او برایم ساده نیست. آشنایی من با او به اوایل دهه هشتاد و جشنواره‌ای در شهر رشت بازمی‌گردد. در این رویداد فیلمی به نام «پرنیان» دیدم که برایم حیرت آور بود. او همان زمان مجموعه «بیست شب» را برای شبکه چهار تولید می‌کرد. اعتقاد دارم در ایران سینمای پرتره وجود ندارد و تنها فیلمی که به این نوع سینما نزدیک شده است، «پرینیان» است. فیلم درباره یک باستان شناس است که در جست‌وجوی فرهنگ، به اعماق زمین می‌رود در حالی که خود و خانواده‌اش در حال نابودی هستند. در همکاری با ارد عطارپور متوجه شدم که تهیه‌کنندگی به چه معنا است.
وی ادامه داد: عطارپور دارای دانش بالایی است و بر موضوعات مختلف اشراف دارد. مهم‌ترین فیلم‌های مستند سینمای ایران از جمله «خلیج فارس» توسط او ساخته شده است. متاسفانه برخی از این فیلم‌ها مورد بی‌مهری قرار گرفته‌اند. اما به هر حال خوشحالم در مراسمی شرکت کرده‌ام که در آن «نشان عالی خورشید» به عطارپور هدا می‌شود. این نشان نام خود را از خورشید گرفته است که نماد مهر و فرشته محبت و دوستی است. امیدوارم گرمی این نشان به پیکر نحیف سینمای مستند بتابد تا جایگاه واقعی خود را پیدا کند.
در ادامه این برنامه ضابطیان گفت: ارتباطی میان نشان خورشید و عطارپور وجود دارد. او به گواه جوانانی که با او کار کرده‌اند، گرمای محبت خود را یکسان بر همه افرادی که با او همکاری داشته‌اند تابانده است و بسیاری از این افراد، شکل گیری روند فعالیت حرفه‌ای خود را مدیون عطارپور هستند.
در ادامه ویدیویی از دختر و پسر ارد عطارپور پخش شد که درباره ویژگی‌های شخصیتی پدرشان سخن گفتند.
فیلم های عطارپور همچنان تازه و دیدنی هستند
سپس حامد شکیبانیا رییس هیات مدیره انجمن تهیه‌کنندگان سینمای مستند گفت: خوشبختم در زمانه‌ای زندگی می‌کنم که توانسته‌ام بارها فیلم‌هایی همچون «پرنیان»، «رویای سیاه»، «پرسپولیس- شیکاگو» را ببینم. ارد عطارپور تولید مجموعه‌ای منسجم از فیلم‌سازان تازه‌کار را نیز در کارنامه دارد و این اثر از جمله فیلم‌هایی است که من در کارگاه‌های آموزشی خود تماشای آن را به افراد جوان این حوزه پیشنهاد می‌کنم. فیلم‌های پیشین او همچنان تازه و دیدنی است و مخاطب را به تفکر وا می‌دارند. خوشحالم که با خالق این آثار آشنا هستم. امیدوارم همچنان با همان قدرت، دقت و هوشمندی خود آثاری را تولید کند.
شکیبانیا با بیان اینکه متاسفانه دیگر مجموعه‌هایی چون «بیست شب» و «گنج‌های پنهان» ساخته نمی‌شود، ادامه داد: تلویزیون آثار ماندگاری را ساخته است اما در سال‌های اخیر، تعداد کارهای قابل تامل در این رسانه کاهش یافته است. باید شرایطی برای تولید آثار اینچنینی فراهم شود.
منصور ضابطیان در این بخش از برنامه بود که ضمن قدردانی از همسر عطارپور گفت: وقتی در گسترده‌ای نزدیک به چهار دهه کارهای عطارپور را رصد می‌کنیم، متوجه می‌شویم آثار او به لحاظ کمی و کیفی از فیلم‌های امروز فراتر است. او در زندگی شخصی خود آرامش لازم را داشته است و به همین دلیل توانسته چنین فیلم‌هایی را پدید آورد.
داستان یک رفاقت چهارساله و حرف های مدیرعامل خانه سینما
شهرام درخشان مستندساز نیز در ادامه چهارمین آیین «نشان عالی خورشید» گفت: برای من بسیار ارزشمند است که نزدیک به چهار سال با عطارپور سابقه دوستی دارم. او اولین کسی بود که به من اعتماد کرد و توانستم فیلم بسازم و می‌دانم که در قبال بسیاری دیگر نیز همین‌گونه رفتار کرده است. ارد عطارپور در هر موقعیت و شرایطی که قرار بگیرد، جهان پیرامون خود را تغییر می‌دهد. حتی در جمع کوچک دوستان نیز این اتفاق رخ می‌دهد. این اتفاق فراتر از تاثیر است و او توانست جهان پیرامون خود را به سمت روشن‌تر شدن، زیباتر شدن و عمیق‌تر شدن تغییر دهد. سال‌ها بعد نیز با دیدن آثار ایشان همچنان افرادی متوجه این تغییر می‌شوند. او دارای رد پا و اثری مختص به خود است که هیچ‌گاه از بین نخواهد رفت. امیدوارم او عمر طولانی و پرباری داشته باشد و ما بتوانیم قدر وجود او را بیشتر بدانیم. دنیا به افرادی همچون عطارپور که دنیای پیرامون خود را پویاتر می‌کنند نیاز دارد.
سپس علی دهکردی مدیرعامل خانه سینما در سخنانی بیان کرد: از نظر حرفه‌ای در جایگاهی نیستم که درباره عطارپور صحبت کنم. از طرف خود، اعضای هیات مدیره خانه سینما و صنوف مختلف از سنت برگزاری این آیین قدردانی می‌کنم. وجود این مراسم اعتلا دهنده سینمای سنگرساز و بی سنگر مستند است. سینمای مستند نوع عالی سینمایی است که ابزاری برای اغراق در آن وجود ندارد و فیلمساز بدون اینکه پشت بازیگران و داستان‌های فریبنده قرار بگیرد، به صورت خالصانه کار خود را صورت می‌دهد. من فکر می‌کنم افرادی که در حوزه فرهنگ و هنر با نام کوچک شناخته می‌شوند، افراد بزرگی هستند. نام آقای عطارپور برای همیشه در دنیای سینمای مستند کشور جاودانه و ماندگار خواهد بود.
منصور ضابطیان در ادامه گفت: از موزه سینما برای همکاری در برگزاری این مراسم تشکر می‌کنم. محمد صوفی رییس چهارمین آیین «نشان عالی خورشید» و زهرا قائدی دبیر اجرایی جشن زحمات زیادی را در چند ماه اخیر برای آماده سازی این رویداد متحمل شدند.
در ادامه فیلمی درباره ارد عطارپور پخش شد و سپس نوبت به اهدای «نشان عالی خورشید» رسید و حسین ترابی، پروین ثقه الاسلامی، فرهاد ورهرام، مرتضی رزاق کریمی، حامد شکیبانیا و علی دهکردی روی صحنه حاضر شدند و بیانیه هیات امنا این نشان قرائت شد.
این مراسم به یادم انداخت که باید کارهای نیمه تمام را تمام کنم
پس از اهدای چهارمین «نشان عالی خورشید» به ارد عطار پور، وی گفت: از حضور همه عزیزان بسیار ممنونم. این مراسم من را که گمان می‌کردم سرعت کارم باید اینچنین باشد، به این فکر انداخت که باید کارهای نیمه تمام خود را تمام کنم.
عطارپور ادامه داد: من فیلمی درباره تصادفات جاده‌ای دارم که بیست سال است قصد دارم آن را بسازم. انرژی امشب باعث شد تا به فکر تمام کردن کارهای خود باشم. همچنین در کارنامه من فیلمی به نام «رویای سیاه» درباره خاطرات دکتر موحد و سال‌های جنبش نفت وجود دارد. (مقطع پس از آن و تا زمان انقلاب را نیز در دستور کار داریم.) از دوستانی که باعث برگزاری این مراسم بودند و سخنرانان محترم بسیار سپاسگزارم. همچنین از کسانی که وحید باقرزاده و خانواده من را از اقصی نقاط دنیا پیدا کردند و همچنین انجمن تهیه‌کنندگان سینمای مستند و اعضای هیات امنای «نشان عالی خورشید» تشکر می‌کنم.
در این مراسم چهره‌هایی همچون مجید اسماعیلی مدیر عامل موزه سینما، سعید رشتیان، مهرداد زاهدیان، علیرضا حسینی، حامد شکیبانیا، محمد صوفی، مهناز مظاهری پور، فرهاد ورهرام، مهدی مسعودشاهی، علیرضا تابش، احمد مسجدجامعی، شهرام درخشان، بابک بهداد، حسین ترابی، علی لقمانی، محمدعلی حسین‌نژاد، پژمان مظاهری‌پور، مسعود سفلایی، شهنام صفاجو، پروین ثقه الاسلامی، علی دهکردی و … حضور داشتند.
