غذاهای محلی هر شهر در سفره شب یلدا • مجله تصویر زندگی
شب یلدا، بلندترین شب سال، فرصتی بی‌نظیر برای گردهمایی خانواده‌ها و دوستان در سراسر ایران است. این شب با آداب و رسوم خاص هر منطقه همراه است که یکی از جذاب‌ترین بخش‌های آن، غذاها و خوراکی‌های متنوع محلی است. در این مطلب، به سفره‌های رنگارنگ و خوشمزه شب یلدای شهرهای مختلف ایران سفر می‌کنیم و با غذاهای محلی برای شب یلدا آشنا می‌شویم.
تهران: سبزی پلو با ماهی و رشته‌پلو
یکی از غذاهای محلی برای شب یلدا در تهران سبزی پلو با ماهی است. این غذا نمادی از سلامتی و زندگی است. در کنار آن، رشته‌پلو نیز یکی از غذاهای قدیمی و پرطرفدار این شب است که گفته می‌شود خوردن آن باعث گره‌گشایی در کارها می‌شود. آش شله قلمکار، دمپختک، آش انار و خورش انار بادمجان نیز از دیگر انتخاب‌های محبوب برای شام یلدای تهرانی‌ها هستند. البته که نیاز نیست نگران گرانی آیتم‌های غذای شب یلدا باشید، زیرا نزدیک این شب، اکثر برندها و فروشگاه‌ها روی محصولات خود تخفیف یلدا می‌گذارند.
اصفهان: خورش فسنجان
اصفهانی‌ها در شب یلدا خورش فسنجان را بر سر سفره می‌آورند. این خورش خوش‌طعم که یکی از غذاهای محلی برای شب یلدا است و با گردو، رب انار و گوشت مرغ یا قرمز تهیه می‌شود و طعمی ملس و جذاب دارد. همچنین خورش ماست، که بیشتر به‌عنوان پیش‌غذا یا دسر شناخته می‌شود، زینت‌بخش سفره یلدای اصفهانی‌هاست.
شیراز: کلم‌پلو و آش کارده
شیرازی‌ها با غذاهایی چون کلم‌پلو، آش کارده و قنبرپلو از شب یلدا استقبال می‌کنند. کلم‌پلوی شیرازی غذای مخصوص شب یلدا در شیراز است و با کلم قمری و ادویه‌های خاص تهیه می‌شود و معمولاً در کنار آن سالاد شیرازی سرو می‌شود. آش انار نیز به‌عنوان پیش‌غذا، طعمی خاص به سفره یلدای شیرازی‌ها می‌بخشد. البته بهتر است برای بیشتر جا افتادن آش آن را روی لوازم خانگی برقی مانند گرم‌کن غذای برقی نگه دارید.
جنوب ایران: قلیه ماهی و امگشت پلو
در جنوب ایران، قلیه ماهی به‌عنوان یکی از محبوب‌ترین غذاهای شب یلدا شناخته می‌شود. این غذا با ماهی تازه، سبزی‌های محلی و تمبرهندی تهیه می‌شود و طعمی ترش و تند دارد. خورش سبزی و ماهی شکم‌پر نیز از دیگر غذاهای محبوب جنوب هستند. پلوی مخصوص عرب‌های خوزستان، امگشت پلو، نیز در این شب جایگاه ویژه‌ای دارد.
مازندران: چله‌شو با مرغ ترش و مرغ نارون
مازندرانی‌ها شب یلدا را با نام “چله‌شو” می‌شناسند و غذاهایی چون مرغ نارون تهیه می‌کنند. این غذاها با مواد اولیه تازه و محلی، طعمی بی‌نظیر به شب یلدای مازندرانی‌ها می‌دهند. مرغ نارون یک غذای گیلانی ترش با مرغ و رب انار است و مرغ ترش هم یک غذاب ترش و ملس است.
قزوین: انار پلو
قزوینی‌ها در شب یلدا انار پلو را بر سر سفره می‌برند. این غذا ترکیبی از دانه‌های انار، گوشت یا مرغ و برنج است که در کنار هویج و کشمش، عطری دلنشین به سفره یلدای قزوینی‌ها می‌دهد.
تبریز: کوفته تبریزی و خشیل
در تبریز، کوفته تبریزی یکی از غذاهای محبوب شب یلداست. این غذای لذیذ با گوشت، لپه و سبزیجات تهیه می‌شود. همچنین خشیل، نوعی آش مقوی که با بلغور گندم درست می‌شود، برای این شب خاص در نظر گرفته می‌شود. پالدا، دسری مشابه مسقطی، نیز در کنار این غذاها سرو می‌شود.
سنندج: دلمه برگ مو و آنو
سنندجی‌ها با دلمه برگ مو و دلمه کلم‌برگ به استقبال شب یلدا می‌روند. خوراکی خاص این منطقه به نام “آنو” که شامل خوشه‌های انگور خشک شده است نیز در این شب سرو می‌شود. دسر خربزه ترش، که از چند ماه قبل در سرکه خوابانده شده، از دیگر خوراکی‌های محبوب سنندج در شب یلداست.
لرستان: گندم شیره
لرستانی‌ها معمولاً سبزی پلو با ماهی و قورمه سبزی را برای شام شب یلدا تهیه می‌کنند. گندم شیره، به‌عنوان پیش‌غذا یا دسر، با طعمی خاص و انرژی‌بخش در این شب سرو می‌شود.
زنجان: خاگینه خرما
در زنجان، خاگینه خرما یکی از غذاهای خاص شب یلداست. این غذا از خرما، تخم‌مرغ، خلال بادام و پسته و ادویه‌های معطر تهیه می‌شود و طعمی شیرین و دلچسب دارد.
اراک: آش لبو
غذای مخصوص شب یلدا در اراک آش لبو است. از لبو به‌عنوان پیش‌غذا، مخصوصاً در تهیه آش لبو استفاده می‌شود که طعمی خوشمزه و رنگی زیبا به سفره یلدا می‌بخشد. آش را روی اجاق گاز نگه دارید تا از دهن نیفتد.
گیلان: خورش اناربیج و آوکونوس
گیلانی‌ها با خورش اناربیج، کوفته انار، خورش فسنجان و مرغ ترش به استقبال شب یلدا می‌روند. آوکونوس، که با ازگیل خام و آب نمک تهیه می‌شود، یکی از خوراکی‌های خاص این منطقه است.
کرمان: آش اوماج و کلمپه
کرمانی‌ها در شب یلدا آش اوماج را که با ادویه‌های محلی تهیه می‌شود، سرو می‌کنند. پسته، هندوانه، انار دانه‌سیاه و شیرینی کلمپه از دیگر خوراکی‌های خوشمزه این شب هستند.
مشهد: شله مشهدی
در مشهد، شله مشهدی به‌عنوان یکی از اصلی‌ترین غذاهای شب یلدا شناخته می‌شود. این غذا با گوشت، حبوبات و ادویه‌های مختلف تهیه می‌شود و طعمی بی‌نظیر دارد. رشته‌پلو و مرغ نیز از دیگر غذاهای محبوب مشهدی‌ها در این شب است.
یزد: آش انار
یزدی‌ها در شب یلدا آش انار و آش شولی را تهیه می‌کنند. این غذاها با مواد اولیه تازه و طعمی سنتی، گرما و انرژی خاصی به سفره یلدا می‌بخشند.
اردبیل: آش خشیل
آش خشیل، غذایی مقوی و سنتی اردبیل، در شب یلدا جایگاه ویژه‌ای دارد. این غذا با بلغور گندم تهیه می‌شود و طعمی خاص و انرژی‌بخش دارد.
کرمانشاه: خورش کدو حلوایی
کرمانشاهی‌ها خورش کدو حلوایی را برای شب یلدا تهیه می‌کنند. این خورش با کدو، گوشت قرمز یا مرغ و ادویه‌های معطر تهیه می‌شود و طعمی دلنشین دارد.
نتیجه‌گیری
شب یلدا، جشن پایان پاییز و آغاز زمستان، در کنار غذاهای محلی هر شهر رنگ و بوی خاصی پیدا می‌کند. از سبزی‌پلو و ماهی تهران گرفته تا خورش اناربیج گیلان، این تنوع غذایی نشان‌دهنده فرهنگ غنی و سنت‌های زیبای ایرانی است. اگر امسال قصد دارید شب یلدایی خاص داشته باشید، می‌توانید یکی از غذاهای محلی برای شب یلدا را امتحان کنید و تجربه‌ای متفاوت و خوشمزه داشته باشید.
