معنی اطناب در دیکشنری فارسی چیست؟
در این مطلب از سایت انتخاب روز پاسخ دقیق اطناب در دانشنامه آزاد واژگان فارسی را پیدا خواهید کرد.
اطناب در دانشنامه آزاد فارسی:
اطناب. [ اَ ] ( ع اِ ) ج ِ طنب. ( دهار ) ( منتهی الارب ) ( ناظم الاطباء ) ( اقرب الموارد ). ج ِ طُنُب ، بمعنی طناب که سراپرده های خیمه بدان بسته شود. ( آنندراج ). رسنهای خیمه. ( از منتخب ). ( از غیاث اللغات ). ج ِ طُنُب و طُنب. ( متن اللغة ). رسنهای دراز از ریسمانهای خیمه و رسنهای کوتاه که بدان دامن خیمه به میخ بندند. ( از متن اللغة ) : در حضیض آن اطناب سحاب کشیده شدی. ( ترجمه تاریخ یمینی ص 338 ). ورجوع به طُنب و طُنُب شود. || اشعه خورشید. ( از متن اللغة ). کشیدن خورشید اطنابش را؛ طلوع کردن آن. ( از اقرب الموارد ). || دراز کشیدن خورشید شعاع را؛ غروب کردن آن. ( از اقرب الموارد ).
اطناب. [ اِ ] ( ع مص ) سخت وزیدن باد در غبار. ( منتهی الارب ) ( ناظم الاطباء ) ( آنندراج ). اطناب باد؛ بشدت وزیدن آن در غبار. ( از متن اللغة ) ( از اقرب الموارد ). || پی یکدیگر رفتن شتران. ( آنندراج ) ( منتهی الارب ) ( از اقرب الموارد )( ناظم الاطباء ). رسیدن برخی از شتران به برخی در سیر. ( از متن اللغة ). || دور و دراز رفتن نهر.( منتهی الارب ) ( ناظم الاطباء ). اطناب نهر؛ دور شدن جریان آن. ( از متن اللغة ) ( از اقرب الموارد ). || اطناب در دویدن ؛ رفتن به اجتهاد و مبالغه. ( از متن اللغة ) ( از اقرب الموارد ). || بلاغت آوردن شاعر در وصف و مبالغه کردن مدح باشد یا ذم. ( منتهی الارب ) ( ناظم الاطباء ). اطناب در وصف ؛ مبالغه کردن و اجتهاد در آن و اطناب در سخن ؛ مبالغه کردن و راه دوررفتن در آن. ( از متن اللغة ). اطناب شاعر و جز وی در سخن ؛ بلاغت آوردن در وصف خواه مدح باشد و خواه ذم و مبالغه کردن در کلام. ( از اقرب الموارد ) ( آنندراج ). || دراز کشیدن عبارت و لفظ را. خلاف ایجاز. ( منتهی الارب ) ( ناظم الاطباء ). دراز گفتن سخن و بسیار گفتن. و با لفظ آوردن و دادن و رفتن مستعمل. ( آنندراج ). دراز کردن و طول دادن در کلام. ( فرهنگ نظام ). طول کلام و مبالغه در آن و اغراق. ( ناظم الاطباء ). و در بهار عجم نوشته که اطناب به لفظ دادن و آوردن و رفتن مستعمل. ( غیاث ). مبالغت کردن در سخن. ( تاج المصادر بیهقی ) ( مؤید الفضلاء ). بسیار گفتن. ( زوزنی ). دراز کردن سخن را. ( یادداشت مؤلف ). و در تداول علم معانی ، گزاردن مقصود به بیشتر از عبارت متعارف است. ( از تعریفات جرجانی ). خبر دادن به مطلوب یعنی معشوق به سخنی دراز است زیرا مقصود متکلم فزونی سخن در نزد مطلوب است از اینرو که مایه فزونی نظر وی گردد. و نیز گفته اند اطناب لفظ زاید بر اصل مقصود است. ( از تعریفات جرجانی ). صاحب کشاف اصطلاحات الفنون از جرجانی آرد: اهل بلاغت گویند: اطناب و ایجاز مهمترین انواع بلاغت است چنانکه از برخی آورده اند که گفته است : بلاغت عبارت است از اطناب و ایجاز و صاحب کشاف آرد: همچنانکه بلیغ باید در مورد اجمال به ایجاز سخن پردازد، سزاست که وی در جای تفصیل نیز سخن را بسط دهد چنانکه هنگام سخن گفتن با محبوب سخن را بدرازا می کشانند زیرا فزونی سخن گفتن مایه درازی مصاحبت و فزونی توجه محبوب می گردد همچون پاسخ موسی درباره پرسش حق تعالی : «ما تلک بیمینک یا موسی ؟» که گفت : «هی عصای اتوکاء علیها و اهش بها علی غنمی و لی فیها مآرب اخری » – انتهی. و درباره اینکه آیا مساوات واسطه میان ایجاز و اطناب است و اگر هست آیا داخل در ایجاز می باشد یا نه ؟ اختلاف نظر است. سکاکی و گروهی مساوات را واسطه می دانند ولی آن را نه ناپسند دانندو نه مذموم ، زیرا مساوات را به سخنان متعارف مردم عامه تفسیر کرده اند که گفتار آنان جنبه بلاغت ندارد وایجاز را عبارت از ادای مقصود به کمتر از گفتار متعارف دانسته و اطناب را به ادای سخن به بیشتر از حد متعارف تعریف کرده اند. و ابن اثیر و گروهی مساوات را واسطه نمی دانند و گویند: ایجاز تعبیر کردن از مقصود به لفظی غیرزاید، و اطناب به لفظی زایدتر است. و قزوینی گوید نزدیکتر بصواب آن است که گفته شود: شیوه تعبیر پسندیده آن است که مقصود را یا بلفظی مساوی با اصل مراد ادا کنند و یا با کمتر از آن ، اما وافی به مقصود، و یا زاید بر آن برای فایده ای. نخست را مساوات و دوم را ایجاز و سوم را اطناب گوییم… و نیز سکاکی برای ایجاز دو معنی قائل شده است : یکی آن که سخن کمتر از تعبیر متعارف باشد و دیگر آن که کمتر از حدی باشد که مقتضی ظاهر مقام است و میان ایجاز و اختصارتفاوتی نیست… و برخی بر آنند که اطناب همان اسهاب است ولی حقیقت آن است که اسهاب اخص از اطناب است زیرا اسهاب چنانکه تنوخی و دیگران گفته اند عبارت از تطویل سخن است خواه برای فایده ای باشد و خواه نباشد.بیشتر بخوانید …
