مقایسه دو هواپیمای پنهانکار F-117 Nighthawk و F-35 Lightning Il

لاکهید مارتین از دهه ۱۹۷۰ در تحقیقات فناوری پنهانکاری فعالیت داشته است. در اواخر دهه ۱۹۷۰، جنگنده F-117 Nighthawk به اولین هواپیمای عملیاتی جهان با فناوری پنهانکاری تبدیل شد که در پاسخ به نیاز فوری به یک هواپیمای جنگنده که بتواند بدون شناسایی پرواز کند، ساخته شد. F-117 یک هواپیمای تهاجمی تک سرنشین با سرعت مادون صوت بود که در سال ۱۹۸۳ معرفی شد، و در چندین جنگ و سایر رویدادهای مهم تاریخی حضور داشت.

فناوری پنهانکاری لاکهید مارتین در دهه‌های اخیر پیشرفت قابل‌توجهی داشته است و مدرن‌ترین هواپیمای جنگی چند منظوره پنهانکار حال حاضر جهان، F-35 Lightning Il، را در سال ۲۰۱۵ معرفی کرد. در حالی که هنوز تعداد انگشت شماری از هواپیماهای F-117 Nighthawk در ظرفیت آموزشی در سرویس باقی مانده اند، اما توانمندی های فوق العاده اف-۳۵ در زمینه جاسوسی، نظارت و کسب اطلاعات بسیار برجسته تر است. این مقاله برخی از شباهت ها و تفاوت های بین این دو هواپیما را بررسی می کند و در عین حال نشان می دهد که چگونه F-117 راه را برای آینده فناوری پنهانکاری هموار کرد.

Lockheed F-117 Nighthawk

طول: ۲۰.۰۹ متر

طول بال ها: ۱۳.۲۱ متر

ارتفاع: ۳.۷۸ متر

حداکثر وزن برخاست: ۲۳,۸۱۴ کیلوگرم

حداکثر سرعت: ۰.۹۲ ماخ (۱,۱۰۰ کیلومتر بر ساعت)

برد: ۱۷۲۰ کیلومتر

سقف پروازی: ۴۵,۰۰۰ فوت (۱۴,۰۰۰ متر)

F-117 Nighthawk ساخت لاکهید یک هواپیمای تهاجمی پنهانکار دو موتوره مادون صوت است که توسط بخش سری Skunk Works متعلق به کمپانی لاکهید در اواخر دهه ۱۹۷۰ طراحی و توسعه یافت. این هواپیما برای نیروی هوایی ایالات متحده (USAF) به منظور مقابله با موشک های زمین به هوای شوروی (SAM) طراحی شده است. پس از چندین طراحی و تغییرات در آن، این شرکت برنامه توسعه F-117 را در سال ۱۹۷۸ آغاز کرد.

این هواپیما اولین پرواز خود را در سال ۱۹۸۱ انجام داد و اولین هواپیمای تولیدی در سال ۱۹۸۲ تحویل شد.

به ادعای لاکهید مارتین، «این هواپیما در سال ۱۹۸۳ به قابلیت عملیاتی اولیه دست یافت، اما برای سال‌های متمادی تحت شدیدترین تدابیر محرمانگی نگهداری می‌شد. تنها در سال ۱۹۸۸ بود که این برنامه به طور عمومی اعلام شد و تنها سال ۱۹۹۰ بود که اولین حضور رسمی خود را در انظار عمومی تجربه کرد. در آن زمان، هفت سال از عملیاتی بودن این هواپیما می گذشت».

علیرغم طرح‌های «صاف و ترکیبی» که عموماً برای سرعت و پنهانکاری ایده‌آل در نظر گرفته می‌شوند، طراحی و پیکربندی موتوری غیرمتعارفی برای دستیابی به غیرقابل تصورترین قابلیت در حوزه پنهانکاری انتخاب شد. سطوح زاویه دار F-117 نه تنها به طور قابل توجهی ردپای راداری آن را کاهش می داد، بلکه به فریب پرتوهای راداری و الگوریتم های متعاقب آن کمک کرد. کنترل آیرودینامیکی لازم برای استفاده از انواع سیستم های کامپیوتری نیز در نظر گرفته شد.

این هواپیما از دو موتور توربوفن F404 بدون پس سوز ساخت جنرال الکتریک استفاده می کند که هر کدام نیروی پیشرانه ای ۹,۰۴۰ پوندی (۴۰.۲ کیلونیوتن) تولید می کنند. موتورهای به شدت خاص و اصلاح‌شده این هواپیما دارای دمای عملیاتی خنک‌تری هستند که شبیه عملکرد توربوجت است تا به قابلیت‌های پنهان‌کاری هواپیما کمک کنند. توری مشبک فلزی رسانا در ورودی موتور، آن را از دید رادار پنهان می کند. ردپای حرارتی که عموماً از بخش اگزوز موتور مشخص می‌شود، با مخلوط کردن عمدی با هوای سرد به میزان قابل توجهی کاهش یافته است.

Lockheed Martin F-35 Lightning II

طول: ۱۵.۷ متر

طول بال ها: ۱۱ متر

ارتفاع: ۴.۴ متر

حداکثر وزن برخاست: ۲۹,۹۰۰ کیلوگرم

حداکثر سرعت: ۱.۶ ماخ در ارتفاع بالا

برد: ۲,۸۰۰ کیلومتر

برد رزمی: ۱,۴۱۰ کیلومتر، پیکربندی هوا به هوا بر روی سوخت داخلی

سقف پروازی: ۵۰,۰۰۰ فوت (۱۵,۰۰۰ متر)

F-35 Lightning Il اولین جنگنده پنهانکار عملیاتی مافوق صوت با برخاست و فرود کوتاه/عمودی (VTOL) است که به عنوان بخشی از برنامه جنگنده حمله مشترک (JSF)، برای نقش برتری هوایی و مأموریت های ضربتی طراحی شده است. F-35 نشان دهنده یک جهش در فناوری پنهانکاری است، به ویژه از نظر مواد سازنده تخصصی و فشرده سازی نویز.

این هواپیما به دلیل شکل‌دهی تخصصی بدنه و استفاده از مواد خاص، دارای حداقل سطح مقطع راداری است. بدنه این هواپیما با انحنای سطحی مداوم و ترازسازی مناسب لبه ها طراحی شده است. علاوه بر این، دندانه‌ ای بودن پنل های پوسته و پوشانده شده با مواد جاذب رادار، قابلیت پنهانکاری بیشتری را در مقایسه با سایر هواپیماها ممکن می‌سازد.

به ادعای لاکهید مارتین، «ادغام JASSM، LRASM و فناوری‌های جدید در بسته F-35 به افزایش قابلیت‌های ماموریت چند منظوره آن تداوم می بخشد- به تداوم تبدیل شدن F-35 به مرگبارترین، پنهانکارترین، و بقاپذیرترین هواپیما در جهان کمک می‌کند».

با توجه به ویژگی های پرواز مافوق صوت این هواپیما، اف-۳۵ می تواند ردپای صوتی بسیار بزرگی تولید کند. ورودی مافوق صوت از یک برجستگی فشرده‌سازی بدون انحراف برای منحرف کردن لایه مرزی از مجرای ورودی استفاده می‌کند که باعث کاهش بیشتر ردپای راداری هواپیما می‌شود. در حالی که طراحی بدنه و ویژگی های داکت ورود هوا از فناوری پنهانکاری F-117 تکامل یافته است، پوسته الیاف به شدت جاذب رادار و بسیار بادوام از هواپیماهای پنهانکار قبلی، از جمله F-22 Raptor، مشتق شده است.

کنترل دقیق کنترل فرکانس رادیویی موجود در F-35 Lightning Il ردپای مادون قرمز و بصری آن را کاهش می دهد و از شناسایی آن در هوا جلوگیری می کند. با تمرکز طراحی بر سیگنال‌های فرکانس بالا، استفاده از بازتابنده‌های لنز لونبورگ، بیش از پیش F-35 را در آسمان مخفی نگه می دارد.