هر آنچه راجع به کارت گرافیک‌های جدیدAMD RDNA 4 می‌دانیم
سری جدید کارت گرافیک‌های AMD 8000، رقیب‌های اصلی سری RTX 5000 شرکت Nvidia هستند. عملکرد سری قبلی این کارت گرافیک نسبت به رقیب خود، بسیار عالی بوده و محصولاتی با ارزش خرید بالا نسبت به قدرت دریافتی را ارائه داد. در این مقاله از ویجیاتو قصد داریم تا به تمام اطلاعات و شایعاتی که پیرامون کارت گرافیک AMD RDNA 4 است بپردازیم.
چه اطلاعاتی در مورد سری جدید کارت گرافیک AMD داریم؟
طی ماه‌های گذشته، اخبار و اطلاعات مختلفی نسبت به سری ۸۰۰۰ کارت گرافیک AMD منتشر شد. البته با تمام درز اطلاعات صورتی که رخ داد، اصل موضوع هنوز مخفی مانده است. با این حال اطلاعات مختلفی از کارت گرافیک‌های بعدی AMD وجود دارد.
طبق صبحت‌های بنچ لایف (Benchlife)، برنامه معماری کارت گرافیک‌های AMD RDNA 4، با دریافت دو SKU برای Navi 48 و Navi 44 کاملا واضح است. هر دوی آنها برای حضور در بازار اصلی کارت گرافیک‌ها طراحی شده‌اند.
برنامه AMD برای معماری کارت گرافیک RDNA 4 کاملا واضح است. به صورت نامی، Navi 48 و Navi 44 است. اگر به مدل‌های بیشتر تقسیم شود،Navi 48 شامل R24D-E8، R24D-E6 و Navi 44 شامل R25D می‌شود. چهار محصول از جمله محصولاتی که شما P8 و R25D-P4 در برنامه ریزی فعلی AMD هستند.
بنچ لایف
مشخصات احتمالی کارت گرافیک‌های AMD RDNA 4
سازنده پردازندهTSMC N4PمعماریRDNA 4چیپستNavi 48، Navi 44نوع مموریGDDR6نهایت پهنای باس۲۵۶ بیتنهایت سرعت کلاک۳ گیگاهرتز – ۳.۳ گیگاهرتز
هر آن چیزی که ما تا الان از AMD RDNA 4 می‌دانیم از سمت کسانی است که اطلاعات مربوط را لو داده‌اند. برخی از اطلاعات در بین منابع مختلف متفاوت، اما زمانی که به مشخصات سخت‌افزاری می‌رسیم، بیشتر اطلاعات از سمت کانال یوتیوب Moore’s Law is dead آمده است.
موضوعی که تمام منابع اطلاعاتی در آن متفق قول هستند و در مورد آن صحبت می‌کنن این است که، نسل بعدی کارت گرافیک‌های AMD، مشخصات سخت‌افزاری مورد نظر برای رقابت با کارت گرافیک‌های بالارده انویدیا (Nvidia) مانند RTX 5090 را ندارند. هدف AMD در بخش میان رده بازار است. که مشخصات احتمالی برای دو تراشه مد نظر AMD، گواه از درست بودن این ادعا می‌دهد.
چیپست‌های Navi 48 و Navi 44 در AMD RDNA 4
بر اساس صحبت‌های دیگری که Moore’s Law is dead، چیپست Navi 48 به عنوان پرچمدار AMD در کارت گرافیک‌های نسل ۸۰۰۰ است. احتمالا استفاده از این چیست را در کارت گرافیک RX 8800 XT شاهد باشیم. برآوردهای اولیه نشان می‌دهد که این کارت گرافیک یه رابط ۲۵۶ بیتی با حافظه‌ای از نوع GDDR6 داشته باشد که سرعت آن ۲۰ گیگابایت بر ثانیه است.
همچنین این احتمال نیز وجود دارد که رابط ۱۹۶ بیتی نیز عرضه شود. پردازنده گرافیکی Navi 44 دارای یک مموری باس ۱۲۸ بیتی و یک die بسیار کوچک‌تر است، از دیگر احتمالات است. این انتخاب که AMD به جای استفاده از GDDR7، به سراغ GDDR6 رفته است شاید تعجب آور باشد. این در حالی است که انویدیا برای نسل بعدی کارت گرافیک‌های خود از استاندارد جدید‌تر و سریع‌تر GDDR7 استفاده می‌کند.
با این حال، حساب توییتری دیگری که از لیک‌های خبری پیام می‌گذارد، یک رشته از اعداد را به پست کرده است که می‌توان با رمزگشایی آن به مشخصات احتمالی RDNA 4 رسید. بر اساس این پیش بینی، Navi 48 به دو شکل عرضه می‌شود. در هر دو شکل آن شامل حافظه باس ۲۵۶ بیتی و ۶۴ مگابایت Infinity Catch هستند.
یکی از آنها، حافظه سریع‌تر ۲۰ گیگابیت بر ثانیه را دارد در حالی که دیگری حافظه ۱۸ گیگابیت بر ثانیه دارد. Navi 44 نیز به دو شکل عرضه می‌شود. یکی به همراه باس ۱۹۲ بیتی و ۱۹ گیگابیت سرعت VRAM. دیگری با باس ۱۲۸ بیتی و سرعت پایین‌تره ۱۸ گیگابیت بر ثانیه.
مدتی پیش نیز Geekbench اطلاعات و پیش بینی‌هایی موجود را با کمی اطلاعات بیشتر تکمیل کرد. اطلاعات یک پردازنده گرافیکی Navi 48 در یک بنچمارک فاش شد. این بنچمارک نشان می‌دهد این کارت گرافیک ۵۶ واحد محاسباتی دارد. این تعداد واحد محاسباتی این کارت گرافیک را بین RX 7700 XT و RX 7800 XT قرار می دهد. همچنین سرعت کلاک نیز بسیار کمتر از آنچه از لیک‌های اولیه نشان می‌دهد است و به ۲.۱ گیگاهرتز می‌رسد.
AMD کارت گرافیک‌های بازی را در اولویت بالاتری نسبت به علاقه مندان قرار داده است
اینکه AMD بخواهد بازار اصلی مصرف کنندگان کارت گرافیک را مورد هدف قرار دهد، جای تعجبی ندارد. حتی بعد از اینکه معاون ارشد شرکت AMD، جک هوین (Jack Huynh) در مصاحبه با سایت خبر Tom’s Hardware به موارد زیر اشاره کرد:
اولین اولویت من در حال حاضر، ساخت مقیاسی بزرگتر است تا بتوانیم ۴۰ تا ۵۰ درصد بازار را کسب کنیم. آیا می‌خواهم بعد از آن به دنبال ۱۰ درصد TAM (کل بازار موجود برای درخواست و تقاضای یک محصول) بروم یا ۸۰ درصد؟ من از آن افرادی هستم که به دنبال ۸۰ درصد است. نمی‌خواهم AMD از آن شرکت‌هایی باشد که فقط افرادی که می‌توانند پورشه و فراری بخرند از آن خرید داشته باشند. ما می‌خواهیم مشتریانی داشته باشیم که شامل میلیون‌ها گیمر شوند.
جک هوین
این صحبت‌ها به وضوح نشان می‌دهد که AMD، می‌خواهد از مسیر ارائه محصولات برای علاقه مندان به کارت گرافیک به سمت بازار وسیعی‌تری برود و محصولاتی را ارائه دهد که گیمر‌های بیشتر به خرید آنها جذب شوند. و AMD می‌خواهد شروع این کار را با عرضه سری ۸۰۰۰ خود آغاز کند.
در حال حاضر، مشخصات اصلی هر یک از SKU خارج از معماری RDNA 4 را نمی‌دانیم. اما این را می‌دانیم که سری ۸۰۰۰ کارت گرافیک‌های AMD به صورت رسمی در مراسم CES رونمایی می‌شود. این مراسم در تاریخ ژانویه سال ۲۰۲۵ میلادی (دی تا اوایل بهمن ۱۴۰۳) برگزار می‌شود.
گفته می‌شود که همکاران AIB شرکت AMD، تست‌های خود را بر روی چیپست‌های NAVI 48 و NAVI 44 که بر روی RDNA 4 است را از شهریور ماه شروع کرده‌اند و نسل جدید کارت گرافیک AMD آماده عرضه است. اگر قصد خرید کارت گرافیک دارید، می‌توانید مقاله راهنمای خرید کارت گرافیک گیمینگ را مطالعه کنید.
قیمت گذاری و تاریخ عرضه
یکی از منابع داخلی کانال یوتیوب Moore’s Law is dead اعلام کرده است که AMD نمی‌خواهد محصولات خود را در سال ۲۰۲۴ میلادی عرضه کند. AMD اگر بخواهد می‌تواند محصولات خود در سال میلادی جاری عرضه کند، اما انویدیا قصد دارد فقط RTX 5090 در همین سال با قیمتی عجیب معرفی کند. از سمتی دیگر، اینکه کارت گرافیک RTX 5090 انویدیا تا زمان CES 2025 معرفی نمی‌شود تقریبا تایید شده است.
تاریخ عرضه
همچنین منبع داخلی این کانال، دلیل تاخیر عرضه کارت گرافیک‌های AMD را داشتن منابع بیش از حد برای نسل فعلی کارت گرافیک‌های AMD بیان کرده است. بیشتر از هر مدل دیگری، پرچمدار کارت گرافیک‌های AMD که از چپست Navi 31 استفاده می‌کند. AMD نیاز دارد تا از چیپست N31 خلاص شود تا بتواند سری RDNA 4 را تولید کند. همچنین این فرد ادعا می‌کند که قیمت RDNA 4 نسبت به قدرتی که ارائه می‌دهد بسیار بیشتر از نسل قبل است.
با حضور ۲ کارت گرافیک میان رده در بالای لیست، AMD نباید بسیار نگران رقابت با انویدیا باشد. این در حالی است که آنها قصد رقابت با کارت گرافیک RTX 5090 تیم سبز را نیز ندارند. این شرایط نشان می‌دهد که هیچ کدام از یک شرکت‌ها، علاقه‌ای به عرضه محصول جدید خود در سال میلادی جاری را ندارند.
جدای تاریخ عرضه دقیق، به احتمال زیاد در ابتدا شاهد عرضه برخی از نسخه های دسکتاپ کارت گرافیک‌های AMD خواهیم بود. سپس بعد از مدتی عرضه آنها بر روی لپ‌تاپ‌ها نیز شروع می‌شود. انتظار می‌رود نسخه لپ‌تاپ این گرافیک‌ها در نسخه‌های ۸، ۱۶ و ۱۸ گیگابایتی و مصرف ۱۷۵ واتی عرضه شوند. فرض را این گونه در نظر می‌گیریم که باید دسترسی بیشتری به کارت گرافیک‌های نسل جدید نسبت به عرضه نسل حال حاضر داشته باشیم.
قیمت گذاری
اگر این صحبت نسبت به نسل بعدی کارت گرافیک‌های AMD درست باشد، AMD می‌خواهد قدمی برای جبران شرایط بردارد. کارت گرافیک‌های RX 7900 XTX و RX 7900 XT در حال حاضر، در پایین‌ترین قیمت از زمان عرضه تا کنون هستند. همچنین بقیه کارت گرافیک‌های RDNA 3 نیز شاهد کاهش و افت قیمت بوده‌اند.
گرچه شاید AMD در بحث قدرتی از رقیب خود شکست بخورد. اما AMD می‌خواهد استراتژی پیاده کند که با قیمت گذاری عجیب بر روی محصولات خود، رقیب خود را در ارزش قیمت در برابر قدرت شکست دهد. شایعات نشان می‌دهد کارت گرافیک‌های Navi 44، زیر ۴۰۰ دلار (زیر ۳۰ میلیون تومان) به فروش می‌رسند. در حالی که نسخه پرچمدار، Navi48 که ممکن است RX 8800 XT باشد، در حدود ۵۰۰ دلار (۳۰میلیون تومان) قیمت داشته باشد.
این نقطه قیمت گذاری بسیار رقابتی است که برای کارت گرافیک RX 7800 XT به خوبی برای AMD جواب داد. پس این قیمت گذاری از سمت AMD حدودا منطقی است اما همه چیز صرفا بر پایه حس و گمان است. ممکن است شاهد ۳۰ درصد افزایش قدرت نسبت به قیمت در کارت گرافیک‌های AMD باشیم. با تمام این تفاسیر، تا زمانی که RTX 5060 و RXT 5070 از سمت انویدیا معرفی نشوند، رقابت این دو شرکت در نسل بعدی شروع نخواهد شد.
قدرت کارت گرافیک‌های RDNA 4
مدیر عامل شرکت AMD، لیسا سو (Lisa Su) تاکید کرده است که RDNA 4 افزایش چشمگیری در قدرت پردازشی داشته است. خانم سو همچنین راجبه پیشرفت‌هایی در زمینه ray Tracing و قابلیت‌های هوش مصنوعی نیز صحبت کرده است. بیشتر لیک کننده‌های خبری، تایید کرده‌اند که RX 7900 XTX هنوز به عنوان قو‌ترین مهره از سمت AMD عمل خواهد کرد.
بیشتر منابع خبری تخمین می‌زنند که RX 8800 XT در زمینه قدرت پردازشی باید نزدیک به RX 7900 XT باشد و ۱۰ درصد نسبت به RX 7900 XTX ضعیف‌تر است. این تفاسیر باعث می‌شود نسل جدید کارت گرافیک‌های AMD از نظر قدرتی نزدیک به Navi 31 و RTX 4080 باشد. همچنین باید نسبت به RTX 4070 Ti Super نیز به مقدار کمی قوی‌تر باشد. پشین بینی می‌شود که این کار گرافیک بسیار سریع‌تر RX 7900 GRE است.
خوشبیانه‌ترین خروجی برای کار گرافیک Navi 48 این است که بتواند با نصف قیمت کارت گرافیک RTX 4080 Super را شکست دهد. اما برای این نتیجه گیر کمی زود است. اما اگر AMD بتواند همچنین خروجی داشته باشد، مسیر خوبی را برای شکست انویدیا انتخاب کرده است. حتی اگر AMD نتواند به آن اعداد و ارقام برسد و فقط بتواند بهتر از RTX 4070 Ti Super عمل کند، اما قیمتی ۵۰۰ دلاری داشته باشد، برای گیمر‌ها عالی است.
Ray Tracing در کارت گرافیک‌های RDNA 4
رهگیری پرتو نور (Ray Tracing) یکی از ویژگی‌هایی است که انویدیا همیشه عملکرد بهتری نسبت به AMD در آن داشته است. البته آن گونه که در نسل‌های گذشته وجود داشته است نیست اما باز درست و عملکر انویدیا بهتر است. همیشه کارت گرافیک انویدیا، توانسته است رقیب هر تراز خود را از AMD در Ray Tracing شکست دهد.
بهبود عملکرد رهگیری پرتو در نسل بعدی کارت گرافیک‌های AMD، چیزی است که بیشتر منابع بر آن تاکید کرده‌اند. برخی از آنها ادعا می‌کنند که شاهد بهبود ۱۰ تا ۳۰ درصدی خواهیم بود که مقدار زیادی است. اما هنوز برای نتیجه گیری زود است و تمام این حرف‌ها، حدس و گمان هستند. دیگر منابع افشاگر نیز بر این باورند که AMD در RDNA 4 هنوز نتوانسته است که کارت گرافیک‌های انویدیا را شکست دهد.
هدف AMD در بخش Ray Tracing
هدف AMD در بخش Ray Tracing این است که بتواند نسل قبلی کارت گرافیک‌های خود، RDNA 3 را شکست دهد و بتواند قدرت Ray Tracing بیشتری را نسبت به هر واحد محاسباتی کارت گرافیک داشته باشد. با اینکه AMD از انویدیا در این زمینه ضعیف‌تر است، اما بهتر از نسل قبل خود عمل می‌کند.Navi 31 می‌تواند قدرت بیشتری را نسبت به Navi 48 داشته باشد، اما در Ray Tracing ضعیف‌تر از آن خواهد بود.
احتمال می‌رود که RDNA 4 با گروه جدیدی از پردازنده‌های کاری برای Ray Tracing باشد. برخی از منابع نیز تایید می‌کنند که AMD قصد دارد رویکردی مشابه با انویدیا را در پردازش نور در پیش بگیرد. همچنین گفته می‌شود که RDNA 4 همراه با برخی از قابلیت‌های Ray Tracing عرضه می‌شود که بیشتر آنها بر روی کنسول PS5 pro نیز هستند که بر پایه RDNA 4 نیست.
کلام آخر
تمام این اتفاقات در حالی است که انویدیا، تیم سبز رقابت گرافیکی برنامه عرضه سری ۵۰۰۰ کارت گرافیک RTX خود را دارد. جالب است که ببینم کارت گرافیک‌های مربوط هر یک از این دو شرکت، نسبت به یک دیگر چه ویژگی‌ها و برتری‌هایی دارند. همچنین باید دید سیاست جدید AMD و نگاه دوباره آن به بازار گیمینگ نتیجه خواهد داد یا خیر. توجه داشته باشید که تمام اطلاعات بالا، صرفا شایعه و یا احتمال هستند و توسط منابع اصلی تایید نشده‌اند.
کارت گرافیک‌های جدید AMD با اینکه آماده عرضه هستند، اما در اوایل سال ۲۰۲۵ میلادی عرضه خواهند شد.
نسل جدید کارت گرافیک‌های AMD که از آنها با نام RX 8000 یاد می‌شود، برای بازار میان رده ها عرضه می‌شوند و بازار هدف خود را گیمر‌های عادی قرار داده‌اند برای همین این کارت گرافیک‌ها بیشتر برای رقابت با RTX 5060 و RTX 5070 عرضه می‌شوند.
کارت گرافیک‌هایی که از چیپست Navi 44 استفاده می‌کنند، قیمتی زیر ۴۰۰ (زیر ۳۰ میلیون تومان) دلار خواهند داشت و کارت گرافیک‌هایی که از Navi 48 استفاده می‌کنند در حدود ۵۰۰ (۳۵ میلیون تومان) دلار قیمت خواهند داشت.
