از زمان پیدایش انسان بیماری همواره همراه همیشگی انسان بوده و از سویی برخی عوامل در گسترش آن تاثیر بیشتری داشته است. ویروسهای بسیاری وارد بدن انسان شده و او را درگیر بیماری کردهاند حتی زمانی جان تعداد قابل توجهی از مردم دنیا را نیز گرفته است. با پیشرفت علم در حوزه سلامت، به مرور بیماریها شناخته و برای درمان آنها داروهای متفاوتی ساخته شده است به طوری که برخی از بیماریها دیگر ترسناک نبوده و به راحتی درمان میشوند درحالی که تا قبل از ساخت واکسن یا داروی مناسب آن بیماری بسیار مرگ بار بوده است.
به گزارش آنا، تولید واکسنهای مختلف برای هر بیماری یکی از دستاوردهای مهم پزشکی در تاریخ بشر است که به کاهش، کنترل و پیشگیری از انواع بیماریها منجر شده است.
HPV
ویروس پاپیلوما انسانی یا همان HPV معروف که این روزها زیاد به گوشمان میرسد یک ویروس شایع است که میتواند منجر به عفونتهای مختلف، از جمله زگیلهای تناسلی و برخی انواع سرطانها، از جمله سرطان دهانه رحم، شود.
واکسن این بیماری به منظور پیشگیری از عفونت با انواع خاصی از این ویروس ساخته شده است و میتوانند به کاهش خطر ابتلا به سرطانهای مرتبط با HPV کمک کنند.
واکسن آنفولانزا
واکسن آنفولانزا هرساله برای پیشگیری از سویههای مختلف این ویروس تولید میشود و توصیه پزشکان بر این است که قبل از آغاز فصل سرما مردم حتما آن را تزریق کنند.
پیشگیری از بیماری، کاهش شدت بیماری و حفاظت از جامعه از مزایای تزریق واکسن آنفولانزا است. پزشکان توصیه میکنند افراد بالای ۶۵ سال، کودکان کمتراز ۵ سال، زنان باردار و افراد با بیماریهای مزمن (مثل دیابت، آسم و بیماریهای قلبی) حتما این واکسن را دریافت کنند.
پنوموکوک
پنوموکوک نوعی باکتری است که میتواند عفونتهایی، چون ذاتالریه، مننژیت، گوش را ایجاد کند. این باکتری یکی از علل شایع عفونتهای تنفسی و بیماریهای شدید در کودکان و بزرگسالان است.
پنوموکوک دو نوع واکسن شایع دارد که PCV پلیساکارید کنژوگه و PPSV پلیساکارید از جمله آنها است. کودکان زیر ۲ سال، بزرگسالان بالای ۶۵ سال، افراد با بیماریهای مزمن (مانند دیابت، بیماریهای قلبی، و بیماریهای ریوی) و افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند در اولویت دریافت این واکسن هستند.
سرخک
بیماری سرخک یکی از این بیماریهااست که با ساخت و تزریق واکسن کنترل شده است. سرخک یک بیماری عفونی است که در اثر یک ویروس دربدن ایجاد میشود. معمولا کودکان در دوران کودکی مبتلا به این بیماری میشوند. تب، سرفه، آبریزش بینی، گلودرد، ملتهب شدن چشم و بثورات پوستی از علائم بیماری سرخک است.
اولین علائم سرخک تب بالا است که معمولا یک هفته تا ۱۰ روز پس از ورود ویروس به بدن نمایان میشود. بثورات معمولاً روی صورت و بالای گردن ظاهر میشود. در طی حدود ۳ روز، بثورات گسترش مییابد و در نهایت به دستها و پاها میرسد. این بیماری که زمانی بسیار رایج بود، در حال حاضر میتواند برای همیشه با واکسن، از ابتلا به آن پیشگیری کرد.
واکسن MMR در دهه ۱۹۶۰ برای سرخک، سرخجه و اوریون ساخته شده است. براساس آمار سازمان جهانی بهداشت از سال ۲۰۰۰ تا ۲۰۱۹، همه گیری بیماری سرخک ۷۳ درصد کاهش یافته است.
فلج اطفال
فلج اطفال بیماری ویروسی است که معمولا دستگاه گوارش و دستگاه عصبی مرکزی را درگیر میکند ویروس این بیماری از طریق دهان و بینی وارد بدن شده و در مجرای گوارشی تکثیر و در کل بدن پخش میشود. این بیماری معمولا از طریق تماس با خلط آلوده دهان یا بینی بیمار یا از طریق تماس با مدفوع آلوده منتقل میشود.
۷ تا ۱۴ روز زمان نیاز است تا علائم اولیه این بیماری در بدن نمایان شود. ویروس بیماری فلج اطفال بسیار مسری است به طوری که اگر فرد بیمار نباشد هم میتواند آن را انتقال دهد. تب، گلودرد، سردرد، استفراغ، خستگی، کمر درد یا سفت شدن عضلات کمر، گردن درد و احساس درد در عضلات از علائم این بیماری است.
واکسن IPV و OPV واکسنی است که بریا این بیماری ساخته شده و واکسیناسیون جهانی آن از سال ۱۹۵۰ در تمام دنیا آغاز شد. با تزریق این واکسن از سال ۱۹۸۸ تا ۲۰۲۱، موارد فلج اطفال در سطح جهانی بیش از ۹۹ درصد کاهش یافته است.
هپاتیت B
هپاتیت B عفونتی است که به کبد آسیب زده و میتواند موجب بروز سرطان کبد شود. این بیماری مسری است و از طریق رابطه جنسی، استفاده مشترک از مسواک و تیغی که خونی است، استفاده مشترک از سرنگ، فرو رفتن سوزن آلوده به ویروس هپ B در بدن و از مادر به جنین منتقل شود.
واکسن هپاتیت B از سال ۱۹۸۲ در دسترس قرار گرفت و به عنوان بخشی از برنامههای واکسیناسیون ملی در بسیاری از کشورها تزریق میشود. با افزایش نرخ واکسیناسیون، شیوع هپاتیت B در بسیاری از کشورها کاهش یافته است به طوری که در برخی مناطق، نرخ عفونت به کمتر از ۱ درصد رسیده است.
دیفتری، کزاز و سیاه سرفه
دیفتیری یک بیماری باکتریایی است که واگیر زیادی دارد و معمولا دستگاه گوارش را درگیر میکند. این بیماری باعث ایجاد غشایی کاذب در حلق وحنجره شده که از عوارض آن گلودرد، ورم خوضیه، تب، سرفه، و گرفتگی صدا است اگر شدید شود میتواند موجب ایجاد ناراحتیهای قلبی، کلیوی، و فلج دست و پا شود.
کزاز هم نوعی بیماری عفونی است که معمولا با اسپاسمهای دردناک متناوب ماهیچههای اسکلتی که معمولاً از آروارهها شروع شده و به سایر نقاط بدن سرایت میکند، مشخص میشود. برخی از اسپاسمها به قدری شدید هستند که گاهی باعث شکستن استخوانها و میشوند. تب، عرق شدید، سردرد، دشواری در بلع غذا، افزایش ضربان قلب و افزایش فشار خون از دیگر علائم این بیماری است که معمولاً بین ۳ تا ۲۱ روز پس از آلودگی ظاهر میشوند.
سیاه سرفه نیز بیماری باکتریایی است که با حملات شدید سرفه خود را نشان میدهد. علت نام گذاری این بیماری نیز این است که در اثر سرفههای شدید صورت کبود میشود. به همین دلیل این بیماری را سیاه سرفه نامگذاری کردهاند.
واکسن DTP ترکیبی برای پیشگیری از دیفتری، کزاز و سیاه سرفه طراحی شده است و از دهههای گذشته در برنامههای واکسیناسیون عمومی تزریق میشود. با گسترش این واکسن، موارد ابتلا به این بیماریها به شدت کاهش یافته و بسیاری از کشورها موفق به کنترل کامل آنها شدهاند.
اوریون
اوریون یک بیماری ویروسی است که از طریق بزاق، ترشحات بینی و منتقل میشود. علائم اوریون معمولاً در عرض دو هفته پس از قرار گرفتن در معرض ویروس ظاهر میشود. خستگی، بدن درد، سردرد، از دست دادن اشتها و تب با درجه پایین از علائم این بیماری است.
واکسن MMR
واکسنی است که میتواند در برابر بیماری اوریون ایمنی ایجاد کند. با افزایش نرخ واکسیناسیون، موارد ابتلا به اوریون به طور چشمگیری کاهش یافته است.
محمد شیریجیان، معاون سیاست گذاری پولی بانک مرکزی در نشست تحلیلی با عنوان «کاربردپذیری ریال دیجیتال و ارتقای شفافیت مالی» که در دومین روز یازدهمین همایش سالانه بانکداری نوین و نظامهای پرداخت برگزار شد، گفت: یکی از کارکردهای پول دیجیتال آن است که به واسطه این ابزار شرایط اقتصادی مدیریت می شود و استفاده از ابزار یاد شده بر سرعت گردش نقدینگی تأثیر دارد. همچنین با توجه به اشرافی که بانک مرکزی بر روی پول دیجیتال خود دارد، سیاستی که این نهاد اتخاذ می کند، می تواند بر روی سرعت گردش پول اثرگذار باشد و اثر قوی تری بر روی کنترل قمیت ها داشته باشد.
وی با بیان اینکه تمرکز اطلاعاتی بانک مرکزی بر روی این ابزار، با هدف بررسی وضعیت عرضه و تقاضای پول به صورت کلی و بخشی در حوزه های مختلف است تصریح کرد: با استفاده از ابزار یاد شده می توان مدیریت نقدینگی را به صورت انبساطی یا انقباضی پیاده سازی کرد.
معاون سیاستگذاری پولی بانک مرکزی درباره تأثیر ریال دیجیتال بر حکمرانی کشور گفت: لازمه تحقق حکمرانی با ریال، حکمرانی بر ریال است و لازمه تحقق حکمرانی بر ریال نیز حاکمیت ریال است. در این زمینه نیز مهم ترین ابزاری که مقام سیاستگذار پولی به تصمیم گیران اقتصادی کشور ارائه می دهد، پول ملی است. چراکه هر معامله ای که در کشور رخ می دهد، یک حلقه آن معاملات مالی است و بخش دیگر نیز تراکنش های مالی است.
شیریجیان خاطرنشان کرد: از این منظر کشورهای توسعه یافته دنیا تمرکز خود را بر حلقه معاملات مالی قرار دادهاند و حلقه تجاری را نیز کنترل می کنند. لذا ریال مهمترین ابزاری است که مقام سیاستگذار پولی میتواند ارائه دهد و هر تعاملی که در اقتصاد رخ میدهد، یک حلقه معاملات تجاری و مالی دارد که عمده کشورها دنیا و نظام های مالی توسعه یافته بر حلقه مالی متمرکز هستند.
وی افزود: برای اینکه حکمرانی اقتصادی با استفاده از ابزار ریال محقق شود، باید حکمرانی بر ریال رقم بخورد و برای این امر سیاستگذار پولی باید بتواند تراکنش های مالی را رصد کند تا بداند پول از چه مبدا به چه مقصدی و بابت چه موضوعی منتقل می شود.
شیریجیان تاکید کرد: لازمه تحقق حاکمیت ریال این است که سه وظیفه اصلی پول یعنی ذخیره ارزش، وسیله مبادلات و واحد مبادله حفظ شود، برای اینکه این سه وظیفه برای ریال محقق شود نیازمند ثبات پولی و مالی است.
وی درخصوص اثرات پول دیجیتال بانک مرکزی بر اقتصاد کلان کشور گفت: ثبات پولی و مالی منجر به حاکمیت ریال میشود. در این شرایط شاهد حکمرانی اقتصاد با ریال خواهیم بود و در همین راستا نیز ابزار پول دیجیتال بانک مرکزی (CBDC) که هرنوع تراکنش را رهگیری کند و دریابد که منابع نقدینگی کشور در چه حوزه هایی گردش دارد و اثربخشی لازم را در این باره ایجاد کند.
معاون سیاست گذاری پولی درباره توسعه ریال دیجیتال عنوان کرد: بخشی از این توسعه به صورت طبیعی و ناشی از تقاضای فعالان اقتصادی رخ می دهد. برای مثال قراردادهای هوشمند در کسب وکار اقتصادی توسعه یابند، برای تحقق این امر نیز ضروری است استفاده از ریال دیجیتال توسعه یابد. این امر بدین معناست که طرفین قرارداد باید بتوانند نسبت به ایفای تعهدات خود اقدام کنند. رکن دیگر توسعه در این باره بستگی به سیاست های حاکمیت و نظام حکمرانی دارد. برای مثال می توان معافیت های مالی را برای تسویه مالی در نظر بگیرد.
وی با بیان اینکه مهمترین مسئله در حوزه توسعه پولهای دیجیتال و مشخضاً پول های دیجیتال بانک مرکزی، بیش از آنکه درباره پیچیدگی فناوری باشد، امری نهادی است، افزود:این امر بدین معناست که ابزار جدیدی که خلق می شود باید آثار نهادی آن بر روی سیاست های پولی، ارزی و اقتصاد سیاسی و نیز تحولات در نظام بانکی و پرداخت ها در نظر گرفته شود. لذا باید دید که نحوه مواجهه سیاستگذار با این موضوع چگونه خواهد بود.
وی افزود: از نظر فنی بانک های مرکزی و از آن جمله کشورمان در این زمینه توسعه فنی مناسبی داشتند. اما در این میان آنچه موجب شده است بانکهای مرکزی نسبت به این مقوله با احتیاط رفتار کنند، آثار و دلالت های پول های دیجیتال بر روی سیاست های پولی است.
مقام مسئول بانک مرکزی با بیان اینکه پول دیجیتال بانک مرکزی (CBDC) بدل بانکهای جهان به رمزارزها بود، تصریح کرد: رمز ارزها به نحوی حاکمیت پولهای مرکزی دنیا را به شدت متاثر کرده بود؛ البته منظور مقصود من از رمزارزها اکسچنج توکنهاست که بیشتر ماهیت معاملاتی دارند و دارای ماهیت پول دیجیتال یا توکنهای با ارزش ثابت (Stablecoin) هستند. البته باید یادآور شوم که رمزدارایی ها انواع متفاوتی دارند، برای مثال توکنهای کاربردی (Utility Token) برای ارائه خدمات و توکنهای اوراق بهادار (Security token) بر روی دارایی ها تعریف می شوند.
شیریجیان خاطرنشان کرد: این ابزارها در بستری توزیع شده قرار داشتند، همچنین پول های دیجیتال بانک مرکزی را می توان در بستر قراردادهای هوشمند نیز به کار گرفت. همچنین هنگامی که پول های دیجیتال توسعه می یابند، بابد در نظر داشت که آیا ابزارهای سنتی سیاست پولی ما همان کارکرد سنتی خود را حفظ کرده اند یا خیر؟ برای مثال آیا ابزار نرخ سپرده قانونی یا عملیات بازار باز یا همان ابزارهای سیاست پولی متعارف و غیرمتعارف اساساً کارکرد خود را حفظ کرده اندیا خیر؟ البته اگر این ابزار توسعه یابد با توجه به ماهیتی که دارند، حتما کیفیت سیاستهای پولی را ارتقا میدهد.
وی گفت: پول دیجیتال بانک مرکزی در همان حال که می تواند آثاری را بر حفظ حریم خصوصی و مدیریت گردش نقدینگی داشته باشد، در عین حال می تواند فشار را بر روی شبکه پرداخت کشور نیز کاهش دهد. چراکه یکی از مزیت های پول های دیجیتال بانک مرکزی این است که می توان از آنها به صورت برون خط (offline) استفاده کرد و این امر یکی از مزیت های پول های دیجیتال نسبت به پول های رایج (fiat money) است. همچنین دیدگاهی مبنی بر این مهم وجود دارد که از منظر بانکی اگر رمزارزها توسعه یابد، دیگر ابزاری به عنوان سپرده بانکی به معنای سنتی آن موضوعیت نخواهد داشت و این مهم وضعیت کسب و کار نظام بانکی را متأثر کند. اما در همان حال این ابزار قدرت تنظیم گری بانک مرکزی بر شبکه اعتباری کشور را افزایش می دهد.
محمد شیریجیان، معاون سیاست گذاری پولی بانک مرکزی در نشست تحلیلی با عنوان «کاربردپذیری ریال دیجیتال و ارتقای شفافیت مالی» که در دومین روز یازدهمین همایش سالانه بانکداری نوین و نظامهای پرداخت برگزار شد، گفت: یکی از کارکردهای پول دیجیتال آن است که به واسطه این ابزار شرایط اقتصادی مدیریت می شود و استفاده از ابزار یاد شده بر سرعت گردش نقدینگی تأثیر دارد. همچنین با توجه به اشرافی که بانک مرکزی بر روی پول دیجیتال خود دارد، سیاستی که این نهاد اتخاذ می کند، می تواند بر روی سرعت گردش پول اثرگذار باشد و اثر قوی تری بر روی کنترل قمیت ها داشته باشد.
وی با بیان اینکه تمرکز اطلاعاتی بانک مرکزی بر روی این ابزار، با هدف بررسی وضعیت عرضه و تقاضای پول به صورت کلی و بخشی در حوزه های مختلف است تصریح کرد: با استفاده از ابزار یاد شده می توان مدیریت نقدینگی را به صورت انبساطی یا انقباضی پیاده سازی کرد.
معاون سیاستگذاری پولی بانک مرکزی درباره تأثیر ریال دیجیتال بر حکمرانی کشور گفت: لازمه تحقق حکمرانی با ریال، حکمرانی بر ریال است و لازمه تحقق حکمرانی بر ریال نیز حاکمیت ریال است. در این زمینه نیز مهم ترین ابزاری که مقام سیاستگذار پولی به تصمیم گیران اقتصادی کشور ارائه می دهد، پول ملی است. چراکه هر معامله ای که در کشور رخ می دهد، یک حلقه آن معاملات مالی است و بخش دیگر نیز تراکنش های مالی است.
شیریجیان خاطرنشان کرد: از این منظر کشورهای توسعه یافته دنیا تمرکز خود را بر حلقه معاملات مالی قرار دادهاند و حلقه تجاری را نیز کنترل می کنند. لذا ریال مهمترین ابزاری است که مقام سیاستگذار پولی میتواند ارائه دهد و هر تعاملی که در اقتصاد رخ میدهد، یک حلقه معاملات تجاری و مالی دارد که عمده کشورها دنیا و نظام های مالی توسعه یافته بر حلقه مالی متمرکز هستند.
وی افزود: برای اینکه حکمرانی اقتصادی با استفاده از ابزار ریال محقق شود، باید حکمرانی بر ریال رقم بخورد و برای این امر سیاستگذار پولی باید بتواند تراکنش های مالی را رصد کند تا بداند پول از چه مبدا به چه مقصدی و بابت چه موضوعی منتقل می شود.
شیریجیان تاکید کرد: لازمه تحقق حاکمیت ریال این است که سه وظیفه اصلی پول یعنی ذخیره ارزش، وسیله مبادلات و واحد مبادله حفظ شود، برای اینکه این سه وظیفه برای ریال محقق شود نیازمند ثبات پولی و مالی است.
وی درخصوص اثرات پول دیجیتال بانک مرکزی بر اقتصاد کلان کشور گفت: ثبات پولی و مالی منجر به حاکمیت ریال میشود. در این شرایط شاهد حکمرانی اقتصاد با ریال خواهیم بود و در همین راستا نیز ابزار پول دیجیتال بانک مرکزی (CBDC) که هرنوع تراکنش را رهگیری کند و دریابد که منابع نقدینگی کشور در چه حوزه هایی گردش دارد و اثربخشی لازم را در این باره ایجاد کند.
معاون سیاست گذاری پولی درباره توسعه ریال دیجیتال عنوان کرد: بخشی از این توسعه به صورت طبیعی و ناشی از تقاضای فعالان اقتصادی رخ می دهد. برای مثال قراردادهای هوشمند در کسب وکار اقتصادی توسعه یابند، برای تحقق این امر نیز ضروری است استفاده از ریال دیجیتال توسعه یابد. این امر بدین معناست که طرفین قرارداد باید بتوانند نسبت به ایفای تعهدات خود اقدام کنند. رکن دیگر توسعه در این باره بستگی به سیاست های حاکمیت و نظام حکمرانی دارد. برای مثال می توان معافیت های مالی را برای تسویه مالی در نظر بگیرد.
وی با بیان اینکه مهمترین مسئله در حوزه توسعه پولهای دیجیتال و مشخضاً پول های دیجیتال بانک مرکزی، بیش از آنکه درباره پیچیدگی فناوری باشد، امری نهادی است، افزود:این امر بدین معناست که ابزار جدیدی که خلق می شود باید آثار نهادی آن بر روی سیاست های پولی، ارزی و اقتصاد سیاسی و نیز تحولات در نظام بانکی و پرداخت ها در نظر گرفته شود. لذا باید دید که نحوه مواجهه سیاستگذار با این موضوع چگونه خواهد بود.
وی افزود: از نظر فنی بانک های مرکزی و از آن جمله کشورمان در این زمینه توسعه فنی مناسبی داشتند. اما در این میان آنچه موجب شده است بانکهای مرکزی نسبت به این مقوله با احتیاط رفتار کنند، آثار و دلالت های پول های دیجیتال بر روی سیاست های پولی است.
مقام مسئول بانک مرکزی با بیان اینکه پول دیجیتال بانک مرکزی (CBDC) بدل بانکهای جهان به رمزارزها بود، تصریح کرد: رمز ارزها به نحوی حاکمیت پولهای مرکزی دنیا را به شدت متاثر کرده بود؛ البته منظور مقصود من از رمزارزها اکسچنج توکنهاست که بیشتر ماهیت معاملاتی دارند و دارای ماهیت پول دیجیتال یا توکنهای با ارزش ثابت (Stablecoin) هستند. البته باید یادآور شوم که رمزدارایی ها انواع متفاوتی دارند، برای مثال توکنهای کاربردی (Utility Token) برای ارائه خدمات و توکنهای اوراق بهادار (Security token) بر روی دارایی ها تعریف می شوند.
شیریجیان خاطرنشان کرد: این ابزارها در بستری توزیع شده قرار داشتند، همچنین پول های دیجیتال بانک مرکزی را می توان در بستر قراردادهای هوشمند نیز به کار گرفت. همچنین هنگامی که پول های دیجیتال توسعه می یابند، بابد در نظر داشت که آیا ابزارهای سنتی سیاست پولی ما همان کارکرد سنتی خود را حفظ کرده اند یا خیر؟ برای مثال آیا ابزار نرخ سپرده قانونی یا عملیات بازار باز یا همان ابزارهای سیاست پولی متعارف و غیرمتعارف اساساً کارکرد خود را حفظ کرده اندیا خیر؟ البته اگر این ابزار توسعه یابد با توجه به ماهیتی که دارند، حتما کیفیت سیاستهای پولی را ارتقا میدهد.
وی گفت: پول دیجیتال بانک مرکزی در همان حال که می تواند آثاری را بر حفظ حریم خصوصی و مدیریت گردش نقدینگی داشته باشد، در عین حال می تواند فشار را بر روی شبکه پرداخت کشور نیز کاهش دهد. چراکه یکی از مزیت های پول های دیجیتال بانک مرکزی این است که می توان از آنها به صورت برون خط (offline) استفاده کرد و این امر یکی از مزیت های پول های دیجیتال نسبت به پول های رایج (fiat money) است. همچنین دیدگاهی مبنی بر این مهم وجود دارد که از منظر بانکی اگر رمزارزها توسعه یابد، دیگر ابزاری به عنوان سپرده بانکی به معنای سنتی آن موضوعیت نخواهد داشت و این مهم وضعیت کسب و کار نظام بانکی را متأثر کند. اما در همان حال این ابزار قدرت تنظیم گری بانک مرکزی بر شبکه اعتباری کشور را افزایش می دهد.