پاسخ علمی به یک سوال عجیب؛ آیا گربه‌ها مایع هستند؟!
راهنماتو-گربه‌ها به قدری انعطاف‌پذیر هستند که یک مطالعه در سال 2014 به شوخی گفت دارد درباره احتمال مایع بودن گربه‌ها تحقیق می‌کند. اما شوخی به کنار، مکانیک سیالات سنتی نمی‌تواند پیچیدگی شگفت‌انگیز عبور گربه‌ها از حفره‌های تنگ را توضیح دهد. گربه‌ها چطور خودشان را از این معابر تنگ عبور می‌دهند؟
به گزارش راهنماتو، کلیدی‌ترین توانایی گربه‌ها که به آن‌ها امکان می‌دهد مثل مایع در شکاف‌های باریک جریان پیدا کنند، استخوان منحصربه‌فرد شانه آن‌هاست. در انسان‌ها، اسکلت شانه متشکل‌شده از تیغه‌های شانه یا کتف‌ها و ترقوه.
در انسان‌ها کتف و استخوان‌های ترقوه به هم متصل هستند. اسکلتی که به این طریق تشکیل شده است از عضلات و بازوها حمایت می‌کند. اما در گربه‌ها، استخوان‌های کتف به کمک ماهیچه و نه استخوان به بقیه بدن وصل شده‌اند. ناتالی داوگری، رئیس انجمن بین‌المللی پزشکی گربه‌سانان در انگلستان، می‌گوید: «در مورد استخوان ترقوه هم در گربه‌ها همین حالت صادق است.»
علاوه بر آن، در گربه‌سانان استخوان ترقوه، در مقایسه با بقیه بدن، کوچک‌تر از نسبت استخوان ترقوه انسان‌ها به مابقی بدن‌شان است.
این ویژگی‌های آناتومی گربه‌ها به آن‌ها کمک می‌کند تا از ورودی‌های تنگ به راحتی عبور کنند. داوگری می‌گوید: «توانایی جا دادن خود در فضاهای کوچک یک مزیت تکاملی است که به شکارچی امکان شکار طعمه‌های کوچکی مثل موش را می‌دهد. اما همچنین به او امکان می‌دهد که خودش هم از شکارچیان بالقوه در مکان‌های تنگ مخفی شود.»
علاوه بر این موارد، سبیل گربه‌ها نیز برای عبور از فضاهای تنگ به آن‌ها کمک می‌کند. سبیل‌های گربه، موهایی دو برابر ضخیم‌تر از «موی حفاظ» (موهای درازتر و زبرتر در خز گربه)، هستند و سه برابر عمیق‌تر در پوست قرار گرفته‌اند.
داوگری می‌گوید: «هر سبیل گربه در انتهای خود بسته‌ای از اعصاب دارد که یک سیستم مسیریابی به شدت حساس برای گربه فراهم می‌کنند که مقادیر زیادی از اطلاعات درباره محیط‌شان را به آن‌ها می‌دهد. این موارد شامل ارزیابی اندازه فضا قبل از تلاش برای خمیری کردن خود و عبور از فضا نیز می‌شود.»
مارک آنتونی فردین، فیزیکدان در دانشگاه دیدرو در پاریس، در سال 2014 به دلیل بررسی «احتمال مایع بودن گربه‌ها» برنده جایزه Ig نوبل شد – جایزه‌ای طنز که به تحقیقاتی تعلق می‌گیرد که «مایه خنده و سپس تفکر» می‌شوند.
یک مطالعه سال 2024 نیز به شوخی گفت گربه‌ها «تقریباً مایع هستند» و اینکه آن‌ها بر آگاهی‌شان از سایز بدن در نزدیک شدن و عبور از معابر و دریچه‌های تنگ، متکی هستند. مطالعه‌ای که در نشریه iScience منتشر شد، این موضوع را آزمایش کرد که آیا گربه‌ها از دریچه‌هایی که به مرور تنگ‌تر می‌شوند عبور می‌کنند یا نه.
آن‌ها دریافتند که گربه‌ها در هنگام عبور از دریچه‌های باریک و بلند، حتی حفره‌هایی که باریک‌تر از عرض سینه‌شان بود، با گام‌های گشوده از هم عبور می‌کنند اما قبل از آنکه از دریچه‌های کوتاه‌تر عبور کنند، سرعت‌شان را کم می‌کنند.
تیم تحقیقاتی استدلال کرد که گربه‌ها به سوراخ‌های باریک و کوتاه به شکلی متفاوت واکنش نشان می‌دهند که «بیانگر وابستگی گربه به نمای بدن در هنگام عبور از معابر است.»
چرا گربه‌ها دوست دارند از فضاهای باریک عبور کنند؟
داوگری می‌گوید: «گربه‌ها معمولاً وقتیکه تحت استرس هستند یا ترسیده‌اند، فضاهای تنگ مثل زیر تخت را برای پنهان شدن انتخاب می‌کنند زیرا به آن‌ها کمک می‌کند که امنیت و ایمنی بیش‌تر را احساس کنند.»
«گربه‌ها همچنین فضاهای تنگ را به دلیل ایجاد حریم خصوصی و خلوت در زمان‌هایی که دوست دارند از شلوغی محیط دور باشند، انتخاب می‌کنند. از برهم زدن آرامش گربه‌ها در فضاهای تنگ بپرهیزید، مگر آنکه نگران باشید که به آن‌ها آسیبی وارد شود.»
