چرا در اوج تابستان مرگومیر ناشی از گرمای شدید کمتر میشود؟
راهنماتو-هوای گرم تابستان میتواند برای همه مضر باشد اما برخی بیشتر از سایرین در خطر هستند. کودکان و افراد سالمند در این میان نیاز به توجه بیشتری دارند. اما مگر دمای بالا با بدن چه میکند؟
به گزارش راهنماتو، وقتی بدن گرمتر میشود، رگها نیز گشادتر میشوند. این امر باعث افت فشار خون میشود و قلب وادار میشود با شدت بیشتری کار کند تا بتواند خون را در سراسر بدن به گردش درآورد.
این اتفاق میتواند علائم خفیفی مانند بثورات خارشدار یا ورم پاها را ایجاد کند، زیرا عروق خونی نشتپذیر میشوند. همزمان، تعریق منجر به از دست دادن مایعات و نمک میشود و مهمتر از همه، تعادل بین آنها در بدن تغییر میکند. این موضوع، همراه با کاهش فشار خون، میتواند به خستگی ناشی از گرما منجر شود. علائم شامل موارد زیر است:
سرگیجه
تهوع
غش کردن
گیجی
گرفتگی عضلات
سردرد
تعریق شدید
خستگی
اگر فشار خون به شدت کاهش یابد، خطر حملات قلبی افزایش مییابد.
چرا بدن ما به این شکل واکنش نشان میدهد؟
بدن تلاش میکند، چه در طوفان برقی و چه در موج گرما، دمای مرکزی حدود ۳۷ درجه سانتیگراد را حفظ کند. این دمایی است که بدن ما برای عملکرد بهتر تکامل یافته است. اما با گرم شدن هوا، بدن باید سختتر کار کند تا دمای مرکزی خود را پایین نگه دارد. در گرمای شدید رگهای خونی نزدیک به سطح پوست منبسطتر میشوند تا گرما بدن به محیط پس داده شود و در این حالت بدن شروع به عرق کردن میکند. با تبخیر عرق، میزان گرمای از دست رفته از پوست به طور قابلتوجهی افزایش مییابد.
چگونه میتوانم در گرما ایمن بمانم؟
مراقب سالمندان، افراد با بیماریهای زمینهای و افرادی که تنها زندگی میکنند، باشید.
بسته نگهداشتن پردههای خانه به خنک ماندن محیط خانه کمک میکند.
نوشیدن مایعات را افزایش دهید و نوشیدنیهای حاوی الکل مصرف نکنید.
مراقب باشید که هیچکسی، از کودکان و نوزادان، تا حیوانات خانگی و سالمندان و خودتان در ماشین با پنجرهها و درهای بسته باقی نمانید.
بین ساعت 11صبح تا 3عصر خورشید در قویترین حالت ممکن میتابد، پس در این ساعات سعی کنید در محیطهای بسته باشید.
در سایه تردد کنید.
کرم ضدآفتاب با SPF بالای 30 استفاده کنید. کلاه لبهدار استفاده کنید.
از انجام فعالیت فیزیکی در ساعات گرم خودداری کنید.
چگونه میتوانم خواب شبانه خوبی داشته باشم؟
کارشناسان توصیه میکنند به برنامه خواب معمول خود پایبند باشید و از چرت زدن خودداری کنید. نکات دیگر شامل استفاده از ملحفههای نازک، خنک کردن جورابها در یخچال قبل از پوشیدن و هیدراته ماندن است.
اگر کسی در اطراف دچار این علائم شد چه کنیم؟
اگر فرد ظرف نیمساعت خنک شود، خستگی ناشی از گرما معمولاً جدی نیست.
آنها را به مکانی خنک منتقل کنید. از آنها بخواهید روی زمین دراز بکشند و پاهایشان ر بالا بگیرند. نوشیدنیهای ورزشی (سرمهای قند و نمکی) به آنها بدهید. پوستشان را با اسپری آب یا بادبزن خنک کنید. پکهای سرد را زیر بغل یا روی گردنشان بگذارید.
با این حال، اگر در عرض ۳۰ دقیقه حالشان بهتر نشد، احتمال گرمازدگی شدید وجود دارد. یادتان باشد فردی که دچار گرمازدگی شده ممکن است زیاد عرق نکند، با این حا احتمالا دمای بدن او به بالای 40درجه رسیده است. سریعا با اورژانس تماس بگیرید.
چه کسانی بیشتر در معرض خطر هستند؟
سن بالا یا برخی بیماریهای مزمن مانند بیماری قلبی، توان فرد در مقابل گرما و فشار را کاهش میدهد. دیابت باعث میشود که فرد سریعتر آب بدن را از دست بدهد و برخی عوارض این بیماری میتواند عروق خونی و توانایی تعریق را تغییر دهد. کودکان و افرادی که تحرک کمتری دارند نیز ممکن است آسیبپذیرتر باشند. بیماریهای مغزی مانند زوال عقل نیز باعث میشود فرد نداند برای مقابله با گرمای شدید چه باید بکند. افراد بیخانمان و افرادی که در آپارتمانها در طبقات آخر هستند نیز بیشتر گرما را حس میکنند.
آیا برخی داروها خطر را افزایش میدهند؟
بله اما افراد نباید داروهایشان را قطع کنند. دیورتیکها یا قرصهای ادرار آور میزان آبی که بدن دفع میکند را افزایش میدهند. این قرصها برای نارساییهای قلبی مورد استفاده قرار میگیرند. در دمای بالا، آنها خطرات کمآبی و عدم تعادل در مواد معدنی کلیدی در بدن را افزایش میدهند. آنتیهیپرتنسیوها – که فشار خون را کاهش میدهند – میتوانند با عروق خونی که برای مقابله با گرما گشاد شدهاند ترکیب شوند و باعث افت خطرناک فشار خون شوند. برخی داروهای صرع و پارکینسون میتوانند تعریق را مسدود کنند و کار بدن برای خنک شدن را سختتر کنند. داروهای دیگری مانند لیتیوم یا استاتینها میتوانند در صورت از دست دادن بیش از حد مایعات در خون بیشتر متمرکز و مشکلساز شوند.
آیا گرما میکشد؟
در انگلستان هر سال حدود ۲۰۰۰ مرگ ناشی از دمای بالا گزارش میشود. بیشتر این مرگها، حملات قلبی و سکتههایی هستند که به دلیل تلاش بدن برای حفظ تعادل دمای مرکزی رخ میدهند. میزان مرگ و میر بالاتر زمانی آغاز میشود که دماسنج از ۲۵-۲۶ درجه سانتیگراد عبور میکند. با این حال، شواهد نشان میدهد که بیشتر مرگها در اوایل تابستان یا اواخر بهار رخ میدهند، تا در اوج تابستان. این میتواند به این دلیل باشد که ما با پیشرفت تابستان و عادت کردن به مقابله با گرما، شروع به تغییر رفتارهای روزانه خود میکنیم.
عاطفه رضوان نیا