چرخ «تراکتور» در بازار نمی‌چرخد: نگاهی به رکود صنعت تراکتورسازی
به گزارش تجارت‌نیوز، صنعت ماشین آلات و تجهیزات یکی از صنایع پایه در حوزه تولید است. کشورهایی مانند چین و کره جنوبی هنگامی که هدف گذاری برای رشد صنعتی کردند، ۵ صنعت را به عنوان اولویت این امر انتخاب کرده که یکی از آنها صنعت ماشین آلات بود.
چرخ واحدهای تولید با سخت افزارها می‌چرخد و کار زراعت و باغداری هم در عصر صنعت از گاوآهن گذشته و با ابزاری چون ماشین آلات مدرن مانند انواع تراکتورها و کمباین مدیریت می‌شود.
بازار خودرو اعم از سبک و سنگین و کشاورزی پرالتهاب است. کمبود عرضه نسبت به تقاضا سبب شده تا سوداگری زیاد باشد. در حال حاضر بیش از ۶۰ درصد ماشین آلات کشاورزی فرسوده است و نیاز به نوسازی دارند این حجم تقاضا در کنار متقاضیان جدید که برای نخستین بار برای خرید تجهیزات کشت اقدام می‌کنند چالش بخش کشاورزی شده است.
گرانی خودروها معضل دیگری است که کشاورزان را وابسته به تسهیلات و سودهای بانکی کرده است.
در هفته نخست خرداد، مهر خبر آغاز فروش تراکتور با تسهیلات را منتشر کرد که نسبت به آن واکنش‌های زیادی وجود داشت. در ادامه اظهارنظر خوانندگان می‌آید.
یکی از خوانندگان صفحه کشاورزی در واکنش به این خبر عنوان کرده «از سال گذشته تا الان تراکتور تقریباً ۸۰ درصد جهش قیمت داشته، آیا قیمت تولید کشاورز هم این گونه بوده است؟»
دیگری هم به کیفیت ماشین آلات فرسوده اما خارجی اشاره کرده و نوشته «سال ۵۴ پدرم یک رومانی ۲۵ هزار تومان خریده آن هم با اقساط ۵ ساله. هنوز با آن کار می‌کنیم…. فقط وعده پالتو پوست می‌دن؛ این از وضعیت تراکتور آن هم از وضعیت بازار خودرو.»
یکی هم به مدیریت جزیره‌ای نهادهای متولی پرداخته و گفته «اولاً بانک و جهاد کشاورزی و شرکت تراکتورسازی با هم هماهنگ نیستند؛ ثانیاً، تراکتور که برای بخش کشاورزی است و شما که پول کشاورز را نمی‌دهید، از کجا برای خرید تراکتور باید هزینه کند؟ ضمناً چرا سود بانکی برای تهیه تراکتور؟»
یکی هم از مدیریت دولت نهم و دهم در حوزه کشاورزی تشکر کرده و نوشته «خدا پدر احمدی نژاد را بیامرزد که تراکتور، کود، سم و… را تک نرخی کرد و دست دلال و دلال بازی را قطع کرد. متأسفانه دوباره بازار سیاه دونرخی ادوات کشاورزی و کود و سم در بازار حاکم شده است.»
یکی از کشاورزان کشور هم اعلام کرده خبری از تحویل تراکتور نیست «سلام. من در سامانه ثبت نام کردم و امتیازات کامل گرفتم ولی هنوز خبری نشده است.»
یکی هم به صف طولانی انتظار و بازار دلالی این حوزه اشاره کرده و مدعی شده «من که رفتم نمایندگی گفتم که دعوت نامه آمده پیش فاکتور بدهید. نمایندگی گفت که دروغ است بانک اعتبار نداده، نقدی داریم.»
یکی هم از کاهش فاصله قیمتی گفته و اظهار کرده «تراکتور را گران کردن الان قیمت کارخانه با آزاد و بازار فرقی ندارد. دیگر تراکتور قسطی هم ندارند باید پول نقد داد.»
یک کشاورز هم از شوش دانیال نبی نوشته «با عرض سلام و خسته نباشید؛ بنده یک سال قبل برای تراکتور فرگوسن تک، ثبت نام کردم ولی خدا وکیلی ندارم این مبلغ را پرداخت کنم. لطف کنید از طریق تسهیلات بانکی ما را یاری کنید.»
دیگری با اشاره به عدم هماهنگی‌ها می‌گوید «پیش فاکتور به چه دردی می‌خورد، بانک نمی‌دهد، می‌گوید پول نداریم.»
یک کشاورز هم ۱۵ ساله در حسرت تراکتور است. یکی هم با بی اعتمادی اظهار می‌کند بانک عامل بودجه ندارد.
کشاورزان عموماً از اقشار ضعیف جامعه به شمار می‌روند و سود این بخش بیشتر نصیب واسطه‌ها می‌شود. سطح تحصیلات شاغلان این حوزه هم پایین بوده و استمرار فعالیت شأن را با چالش مواجه کرده است. به عنوان مثال یکی از کشاورزان مسئولان را قسم داده و نوشته «تو را خدا به مردم کمک کنید تراکتور بگیرند. به خدا کار و کاسبی دیگر نداریم.»
یا دیگری خواهان راهنمایی است؛ «من کشاورزم؛ هم خودم و هم اهالی روستا از نبود تراکتور بسیار رنج می‌بریم. خواهشا راهنمایی کنید.»
یک کشاورز زاده هم برای انتظار طولانی مدت پدرش ناراحت است و نوشته «بنده خدا پدر من، الان ۶ ساله قرار است تراکتور بدهند، هنوز نوبتش نشده است. یک بار می‌گویند بودجه نیست، یک بار می‌گویند نوبت شما شده، باز می‌گویند بودجه نیست. خودش بی خیال شده اما باز خودشان زنگ می‌زنند، بیایید. می‌رود باز داستان تکراری شروع می‌شود…»
یکی هم درخواست دارد «تراکتوری بسازید که چپ نکند.»
دیگری تسهیلات مربوط به ماشین آلات را غیرواقعی می‌داند و نوشته «بعد از چند سال برای من پیش فاکتور تسهیلاتی صادر شد. به بانک مراجعه کردم، گفتند اصلاً تسهیلاتی برای تراکتور به ما ابلاغ نشده است. به مدیریت بانک کشاورزی مراجعه کردم همین را تکرار کرد. به سازمان جهاد کشاورزی و اداره کل هم مراجعه کردم نتیجه‌ای نگرفتم.»
یکی هم گلایه مند صف طولانی خرید، گفته «با ۳۵ هکتار زمین سنددار ۱۵ ساله نام نویسی کردیم. هر موقع هم رفتیم گفتند نوبت شما نشده است ولی آدم می‌شناسم زمین ندارد اما ۴ تراکتور گرفته و فروخته است…»
کشاورزی نوشته «بله پیش فاکتور گرفتیم؛ نه بانک قبول می‌کند نه جهاد کشاورزی، می‌گویند بخشنامه نیامده است.»
یکی هم از عقب افتادن نوبت‌ها گفته و نوشته «۳۰ هکتار زمین دارم. ۳ ماه پیش نفر چهارم بودم. دیروز پیگیر شدم گفتند نفر نهم هستی. مثل اینکه جدول برعکس حرکت می‌کند.»
بهره برداری هم از تسهیلات سنگین بانکی گفته که «کشاورز نمی‌تواند زیر بهره تسهیلات بانکی کمر راست کند.»
در حال حاضر متولی ثبت نام برای خرید تراکتور وزارت جهاد کشاورزی نبوده و کارخانه سازنده مدیریت بازار را برعهده دارد. یکی از کشاورزان عنوان کرده «سلام. من به جهاد کشاورزی شهرستان خودم رفتم. گفتند ۴ ساله که جهاد کشاورزی با تراکتورسازی تبریز قرارداد ندارد.» این موضوع نشان می‌دهد اطلاع رسانی درست انجام نشده و این مساله به سایر معضلات بخش کشاورزی باید افزود.
کشاورزی به همکارانش پیشنهاد داده «یک کولتیواتور ۱۰ اسب دیزل استارت بخرید. سودش ۱۰ برابر تراکتور است.»
کشاورز زاده دیگری هم با اشاره به دغدغه پدرش و مشکلات مالی این قشر نوشته «خدا کند شایعه نباشد… پدر من با ۱۵ هکتار زمین ۸ سال در نوبت بود. آخرش گفتند تسهیلات قطع شده است. خواست نقدی بخرد قیمت‌ها افزایش پیدا کرد. حدود ۲۰۰ میلیون تومان پول را واریز کرد اما با افزایش نرخ نتوانست باقی آن را تأمین کند. تراکتور بعد از اینکه پول واریز شد دچار افزایش قیمت شد.»
یکی هم پرسیده «آنهایی که بهمن ۱۴۰۲ مرحله نخست واریزی برای تراکتور مدل ۳۹۹ جفت داشتند افزایش قیمت شامل آنها هم می‌شود؟»
یک معترض گفته «به چندین کشور تراکتور و تجهیزات صادر می‌شود چرا داخل کشور نبض فروش را در اختیار گرفتند که هر گونه خواستند، بفروشند؛ خیلی عجیب است!»
گندم‌کاری به دنبال مطالباتش نوشته «پول گندم را بدهید تراکتور نخواستیم.»
البته در پیامی مهر هم متهم شده «خبرهایتان همه‌اش دروغ است. من الان زنگ زدم مسئولش در شهر خودمان گفت چنین خبری از اساس دروغ است.»
بهره برداری هم اطلاع ندارد چند سالی است که ثبت نام از طریق سامانه تولیدکننده ماشین آلات کشاورزی انجام می‌شود و دیگر در وزارت جهاد کشاورزی متولی ثبت نام تراکتور نیست «بنده حدود ۱۰ سال است که ثبت نام انجام دادم از طریق جهاد کشاورزی. می‌گویند نوبت شما هنوز نرسیده، الان از کجا پیگیری کنم؟»
کیفیت ماشین آلات تولیدی محل گلایه بسیاری است «سلام. تراکتور نو گرفتید اول بدبختی است. زمین کشاورزی باید بفروشید تا خرج این تراکتور بی‌کیفیت‌کنید…»
یکی از سخنانی که محل اعتراض سایر کشاورزان شده است مربوط به کسی است که با وجود چند هکتار زمین به دنبال خرید تراکتور تسهیلاتی است «من یک کشاورزم. ۵۰ هکتار هم زمین دارم یک حلقه چاه آب کشاورزی. آیا به من یک تراکتور با تسهیلات بانکی یا تراکتور قسطی تعلق نمی‌گیرد؟ وضعیت کشاورزی خراب است. محصولاتشان با سود بسیار کم به فروش می‌رسد. نقدی نمی‌توانیم بخریم. ممنون می‌شوم این انتظار من را برآورده کنید.»
یک گندم کار تاکید کرده با توجه به وضعیت قیمتی اجاره ماشین آلات برای کشت و برداشت لازم است کشاورزان خود تراکتور داشته باشند «سلام همه پارتی بازی است. من ۲۵ هکتار زمین دارم. کشت گندم می‌کنم ولی تراکتور ندارم. اجاره تراکتور هم ساعتی ۷۰۰ هزار تومان است؛ غیر از پول بذر کود و سم و…. اگر تراکتور بود خیلی به نفعم بود ولی افسوس. یک نفر ۱۰ دستگاه تراکتور دارد، سوخت می‌گیرد. یکی هم یک دستگاه ندارد.»
یکی هم که شغل وی خدمات دهی به کشاورزان در حوزه برداشت محصول است، نوشته «من با تراکتور برای مردم کار می‌کنم، در واقع خدمتگزار مردم هستم و با درآمدش روزگار می‌گذرانم. ولی به سختی قسط‌های وام‌هایم را پرداخت می‌کنم. وضعیت سخت است و هزینه‌های تراکتور هم زیاد شده؛ ۴ سال پیش‌تر ۲ بار حواله گرفتم اما روستایی‌ام و سند زمین شهری برای ضمانت باید تهیه کرد. کاش سند تراکتور وثیقه می‌شد.»
کشاورز دیگر باز هم از صف طولانی انتظار گلایه کرده و گفته «سلام و عرض و ادب احترام، بنده ۵ سال پیش تراکتور ثبت نام کردم. کشاورزی هم دارم و برای کار خودم ماشین را می‌خواهم. هر وقت مراجعه می‌کنم، گفته می‌شود تعداد زیادی جلو شما هستند. همین حرف جواب سوالم شده است. چرا دلال‌ها ۴۰ تراکتور به عراق راحت می‌فروشند ولی من کشاورز در مملکت خودم باید آرزوی داشتن یک تراکتور به دلم بماند.»
نفر دیگر نوشته «سال ۹۷ ثبت نام کردم مدارک را تحویل دادم. هنوز می‌گویند در اولویت نیستی. نمی‌دانم اولویت چطوری تعیین می‌شود؟!»
کشاورزی هم به صادرات تراکتور به کشورهای همسایه اشاره کرده و نوشته «الان تراکتورها را به افغانستان و آفریقا می‌فرستند. کشاورز ایرانی هم باید ابزار کارش را چند برابر از دلال بخرد….»
قیمت بالا محل شکایت بسیاری از کشاورزان شده و یکی نوشته «چه فایده قیمت‌ها را به قدری بالا بردند کسی نمی‌تواند بخرد. اقساط باشد بهتر است. من الان ۲ ساله می‌خواهم بخرم هزینه‌اش را ندارم. تولید باید افزایش پیدا کند تا قیمت‌ها پایین بیاید.»
یک نفر هم در واکنش به خبر آغاز فروش تراکتور تسهیلاتی، نوشته «پارسال ثبت نام کردم؛ حتی نوع تراکتور هم انتخاب کردم؛ پناه بر خدا».
منبع :
مهر
