چطور عادت ناخن جویدن را ترک کنیم؟
ناخن جویدن، که در اصطلاح علمی «اونیکوفاژیا» نامیده می‌شود، عادتی اجبارگونه است که بسیاری از افراد به آن مبتلا هستند. این عادت معمولاً در کودکی شروع می‌شود و عوامل متعددی مانند استرس، اضطراب، خستگی یا حتی کمال‌گرایی در بروز آن نقش دارند. اگرچه ناخن جویدن در نگاه اول بی‌خطر به نظر می‌رسد، اما می‌تواند به مشکلات جسمی و اجتماعی جدی منجر شود. در ادامه، با علل ناخن جویدن و راهکارهای مؤثر برای ترک آن آشنا می‌شویم.
علت بروز این عادت چیست؟
ناخن جویدن در ابتدا به دلیل استرس یا اضطراب شروع می‌شود و به تدریج به یک عادت مداوم و اجبارگونه تبدیل می‌گردد. این رفتار جبری در دسته «رفتارهای تکراری متمرکز بر بدن» (BFRB) قرار می‌گیرد و یکی از رایج‌ترین انواع آن است.
افرادی که در موقعیت‌های پراسترس قرار می‌گیرند، ناخن‌های خود را به عنوان راهی برای کنترل احساسات منفی می‌جوند.
در برخی موارد نیز این عادت به دلیل خستگی و بی‌حوصلگی بروز می‌کند، زیرا برای فرد نوعی تحریک یا فعالیت ایجاد می‌کند. با گذشت زمان، ناخن جویدن می‌تواند بدون نیاز به محرک خاصی به یک عادت دائمی تبدیل شود.
اثرات منفی ناخن جویدن
۱. آسیب به ناخن‌ها و دندان‌ها
ناخن جویدن می‌تواند به ناخن‌ها، کوتیکول‌ها و پوست اطراف آن‌ها آسیب بزند و باعث درد، قرمزی و حتی عفونت شود.
علاوه بر این، ممکن است باکتری‌ها و میکروب‌ها از طریق ناخن‌های آلوده به دهان منتقل شده و منجر به بیماری‌های لثه یا عفونت‌های دهانی شوند.
این رفتار همچنین می‌تواند به مینای دندان آسیب برساند و در موارد شدید منجر به ترک‌خوردگی یا شکستگی دندان‌ها شود.
۲. شرم اجتماعی
افرادی که ناخن‌هایشان آسیب‌دیده یا جویده‌شده است، ممکن است در موقعیت‌های اجتماعی احساس خجالت کنند و به دلیل ظاهر ناخن‌هایشان از حضور در جمع‌ها پرهیز نمایند.
راهکارهای مؤثر برای ترک ناخن جویدن
۱. استفاده از موانع فیزیکی
یکی از راه‌های ساده برای جلوگیری از ناخن جویدن، استفاده از بانداژ یا دستکش است. این روش دسترسی به ناخن‌ها را محدود می‌کند و از جویدن آن‌ها جلوگیری می‌نماید.
۲. سرگرم کردن دستان
فعالیت‌هایی مانند بافتنی، نقاشی یا هر نوع کار دستی می‌تواند دستان شما را مشغول نگه دارد و مانع از ناخن جویدن شود.
۳. استفاده از لاک تلخ
لاک‌های تلخ با طعم ناخوشایند خود، به شما کمک می‌کنند تا از جویدن ناخن‌ها دست بردارید.
۴. مدیریت استرس
از تکنیک‌های آرامش‌بخش مانند تنفس عمیق، مدیتیشن یا یوگا استفاده کنید تا استرس و اضطراب خود را مدیریت کنید و میل به ناخن جویدن را کاهش دهید.
۵. تمرین تجسم و تقویت ذهنی
هر زمان که تمایل به جویدن ناخن‌ها پیدا کردید، ناخن‌های سالم و دست‌هایی تمیز و زیبا را در ذهن خود تجسم کنید. این تکنیک می‌تواند انگیزه شما را برای ترک این عادت افزایش دهد.
۶. ورزش منظم و تقویت اراده
ورزش منظم می‌تواند سطح استرس را کاهش دهد و تمرکز شما را بهبود بخشد، که در نتیجه میل به ناخن جویدن کمتر خواهد شد.
۷. مراقبت از ناخن‌ها
مانیکور منظم و تمیز نگه داشتن ناخن‌ها می‌تواند از بروز عادت ناخن جویدن جلوگیری کند. دست‌های خود را به طور مرتب با لوسیون مرطوب نگه دارید یا از روغن روی کوتیکول‌های خود استفاده کنید. ناخن‌های تمیز و مرتب تمایل به جویدن را کاهش می‌دهند.
۸. کوتاه نگه داشتن ناخن‌ها
ناخن‌های خود را کوتاه و مرتب نگه دارید تا برای جویدن کمتر جذاب باشند.
۹. ایجاد سیستم پشتیبانی
اهداف خود را با دوستان و خانواده در میان بگذارید. آن‌ها می‌توانند شما را در مسیر ترک این عادت همراهی کنند و در مواقع ضروری به شما یادآوری کنند که به هدف خود پایبند باشید.
۱۰. جایگزین کردن عادت
هر بار که احساس کردید می‌خواهید ناخن‌های خود را بجوید، به جای آن یک رفتار دیگر مانند فشردن توپ ضداسترس یا جویدن آدامس را امتحان کنید.
۱۱. تعیین اهداف واقع‌بینانه
مهم است که اهداف واقع‌بینانه و تدریجی تعیین کنید. به جای انتظار تغییرات فوری، به پیشرفت‌های کوچک خود توجه کنید و این تغییرات را جشن بگیرید.
ترک یک عادت نیاز به زمان دارد و ممکن است چندین ماه طول بکشد تا به نتیجه برسید، پس صبور باشید و اجازه دهید تغییرات به تدریج در زندگی شما شکل بگیرند.
۱۲. درخواست کمک حرفه‌ای
اگر عادت ناخن جویدن به حدی شدید است که باعث آسیب جسمی یا ناراحتی روانی شده، ممکن است نیاز به کمک حرفه‌ای داشته باشید. درمان شناختی-رفتاری (CBT) یکی از روش‌های مؤثر برای مقابله با رفتارهای جبری مانند ناخن جویدن است.
صبر و پیگیری در ترک عادت ناخن جویدن کلیدی است
ترک عادت ناخن جویدن ممکن است دشوار باشد، اما با استفاده از راهکارهای ذکر شده، می‌توانید به تدریج از این عادت خلاص شوید. توجه به عوامل محرک، مراقبت از ناخن‌ها و ایجاد تغییرات کوچک می‌تواند به شما کمک کند تا دستانی سالم و زیبا داشته باشید و از تأثیرات منفی این عادت رهایی یابید.
