کشف اولین مورد سندرم داون در یک بچه پیش از تاریکی نیمهی شب
محققان اولین مورد شناختهشده سندرم داون را در یک کودک نئاندرتال متعلق به بیش از ۱۴۶ هزار سال پیش کشف کردهاند. این یافته پیشگامانه دیدگاه جدیدی در مورد رفتارهای اجتماعی و شیوههای مراقبت این انسانهای باستانی به دست میدهد.
قطعه کوچک مورد بررسی، متعلق به جمجمه کودک شش سالهای است که سالها پیش در کوا نگارا، غاری در والنسیا اسپانیا، کشف شده بود. محققان اخیراً بقایای یافتشده در حین کاوش در سال ۱۹۸۹ را تجزیه و تحلیل کردند و به سه فسیل برخوردند که پیش از این از آنها غافل شده بودند. یکی از آنها قطعهای از استخوان تمپورال راست یک کودک خردسال بود.
در حالی که نمیتوان بهطور دقیق قدمت این استخوان را مشخص کرد، تیم تحقیقاتی بر این باور است که بر اساس زمانی که نئاندرتالها در این منطقه سکونت داشتند، میتوان قدمت آن را بین ۱۴۶ هزار تا ۲۷۳ هزار سال دانست.
تجزیه و تحلیلها نشان داد که این کودک از یک آسیب مادرزادی در گوش داخلی خود رنج میبرد که به اختلال ژنتیکی مرتبط است و احتمالاً باعث کاهش شدید شنوایی و حملات شدید سرگیجه و عدم تعادل در او میشد.
محققان با استفاده از میکرو سیتی (micro-CT)، یک تکنیک تصویربرداری سه بعدی، ناهنجاریهای گوش داخلی را که با سندرم داون سازگار است شناسایی کردند. برخی از این اختلالات شامل شکل غیرطبیعی کانال نیمدایرهای جانبی، سندرم بزرگی قنات دهلیزی و کوچکی بخش حلزونی گوش بودند.
این کشف نشان میدهد که نئاندرتالها میتوانستند از یک عضو آسیبپذیر گروه اجتماعی خود مراقبت و حمایت کنند. زیرا برخلاف موارد قبلی شناسایی شده از افراد مبتلا به سندرم داون که حداکثر ۱۶ ماه عمر کرده بودند، این کودک تا چند سال بعد از تولد خود زنده مانده بود. این موضوع با تصورات پیشین ما از خویشاوندان باستانی انسان و غارنشینان وحشی که حدود ۴۰ هزار سال پیش منقرض شدهاند مغایرت دارد.
دکتر مرسدس کوند والورده، نویسنده اصلی این مطالعه، تاکید کرد که زنده ماندن تینا تا دستکم شش سال نشاندهنده سطح بالایی از مراقبت گروهی است. با توجه به شدت علائم او، از جمله ناشنوایی کامل و سرگیجه شدید، بعید است که مادر تینا به تنهایی میتوانست تمام مراقبتهای لازم را در کنار رسیدگی به نیازهای خود انجام داده باشد.
این موضوع نشاندهنده ساختار اجتماعی بسیار مشارکتی در میان نئاندرتالها است و نشان میدهد که گروهی از نئاندرتالها به طور جمعی در مراقبت از تینا کمک کردهاند.
دانشمندان پیشتر هم به این نتیجه رسیده بودند که نئاندرتالها از اعضای آسیبپذیر گروه مراقبت میکردهاند اما آن را نوعی رفتار پایاپای میدانستند که ریشهای در نوعدوستی نداشت. اما این کشف تازه به ما میگوید که نئاندرتالها از بسیاری از جهات بهویژه در تمایلات انسانی مانند مراقبت از افراد ضعیف و آسیبپذیر به ما شباهت داشتند.
پیش از این، تشخیص سندروم داون در نمونههای فسیلی تنها از طریق تجزیه و تحلیل DNA باستانی امکانپذیر بود. اما این کشف فرصتهای جدیدی را برای مطالعه شیوع اختلالات ژنتیکی در جمعیتهای باستانی از طریق تجزیه و تحلیل آناتومیک باز میکند.
نتایج این پژوهش در مجله Science Advances منتشر شده است.