۱۰ فیلم عالی درباره رازها و معماها
جذاب‌ترین اسرار داستانی در فیلم‌های معمایی
بهترین رازها و معماها در آثار سینمایی چگونه ساخته می‌شوند؟ چه کسی یک راز خوب را دوست ندارد؟ فیلم‌های معمایی از کارآگاه‌های سبک نوآر گرفته تا چرخش‌های داستانی شگفت‌انگیز، روشی منحصربه‌فرد برای نگه داشتن ما در لبه صندلی‌هایمان دارند. فرقی نمی‌کند طرفدار فیلم‌های کلاسیک پلیسی یا هیجان‌انگیز روان‌شناختی مدرن باشید، همیشه چیزی غیرقابل انکار در تلاش برای جمع‌آوری سرنخ‌ها قبل از رونمایی بزرگ پایانی وجود دارد.
تا به حال فکر کرده‌اید کدام فیلم‌های معمایی از بقیه متمایز هستند؟ این لیست ویجیاتو با۱۰ فیلم هیجان‌انگیز درباره رازها و معماها شما را به سفری در میان برخی از جذاب‌ترین و پرتعلیق‌ترین داستان‌هایی می‌برد که تا به حال به نمایش درآمده است. پس برای شیرجه رفتن به دنیایی آماده شوید که در آن هیچ چیز آنطور که به نظر می‌رسد نیست و هر جزئیات کوچک گوشه قاب نیز مهم است.
Donnie Darko
دانی دارکو (جیک جیلنهال) پسری 16 ساله است که با والدین و دو خواهرش در یک شهر کوچک آمریکایی زندگی می‌کند. او به مدرسه می‌رود، پیش یک روانشناس می‌رود، خواهرش را اذیت می‌کند و با والدینش بی‌ادبانه رفتار می‌کند. به طور کلی، تمام این موارد چیز خاصی نیست، اما یک تفاوت ظریف وجود دارد. شب‌ها، دانی در خواب راه می‌رود و صبح روز بعد در هر جایی از خواب بیدار می‌شود: یا در یک جاده کوهستانی پرپیچ‌وخم یا در وسط زمین گلف. اما در حین پیاده روی یک شب دانی، مردی با لباس خرگوش ترسناک ظاهر می‌شود و زمان دقیق پایان جهان را به او می گوید. بر اساس گفته آن شخص از جهان 28 روز و 6 ساعت و 42 دقیقه و 12 ثانیه باقی مانده است؛ اما حل این معما و راز وقایع داستان فیلم را تشکیل می‌دهد. نکته اینجاست پس از این خبر اولین مورد بلافاصله رخ می‌دهد: یعنی یک موتور هواپیما بر روی سقف خانه خانواده دارکو سقوط می‌کند.
اما فیلم «اونی دارکو» یک اثر مهیج عرفانی با پس‌زمینه آخرالزمانی است که مشخصه آغاز هزاره جدید است، زمانی که همه منتظر پایان جهان بودند. با این حال، انتظار مضطرب کننده مرگ قریب الوقوع جهان در اینجا تعدادی از اسرار ابدی در مورد زمان، سرنوشت و برگشت پذیری رویدادها را به فعلیت می‌رساند. آیا می‌توان آینده را پیش بینی کرد و با پیش بینی آن، دنیا را تغییر داد؟ آیا واقعیت منبعی برای داستان‌های هنری است یا برعکس، داستان هنری واقعیت را می‌سازد؟ دانی دارکو پاسخ این سوالات را جایی بین فیزیک و ادبیات پیدا می‌کند.
Mindhunters
هفت دانشجو پلیس در حال گذراندن دوره آموزشی در مدرسه امور جنایی FBI هستند. رهبر آنها اسرار و معماهای پر رمز و رازی را در یک محیط مصنوعی با دقت طراحی شده قرار می‌دهد که چند صحنه جنایت را شبیه سازی می‌کند و یک معمای روانی پیچیده را ارائه می‌دهد. اما امتحان نهایی برای این ماموران آینده یک جستجو در جزیره‌ای دورافتاده است، جایی که آنها باید صحنه جنایت را پیدا کنند و قاتل را دنبال کنند. اما هیچ کس انتظار ندارد که جنایتکار یک شخص واقعی باشد و واقعاً به دنبال شکار آنها باشد.
این جزیره شبیه یک محیط غوطه‌ور در رمز و راز با دقت طراحی شده یا فضای یک بازی ماجراجویی رایانه‌ای است. تابلوهای قدیمی، کافه‌ها و پمپ بنزین‌های خالی، بدون روح در اطراف، و مانکن‌های لباس‌پوشی که نماینده ساکنان محلی هستند، همه چیز را ترسناک‌تر کرده است. در این بین قهرمانان در یک عمارت بزرگ به سبک آرت دکو مستقر می‌شوند؛ چیزی شبیه به موزه، یا رصدخانه، یا زندان. طرح داستان «شکارچی ذهن» البته مدیون رمان پلیسی آگاتا کریستی «ده سرخپوست کوچک» است. اما طراحی صحنه و مفهوم فیلم از «هفت» کلاسیک دیوید فینچر پیروی می‌کند: این یعنی هر صحنه جنایی متفاوت تنظیم می‌شود و هر مرگی با صحنه قبلی متفاوت است.
The Da Vinci Code
پروفسور آمریکایی رابرت لنگدون (تام هنکس)، متخصص در تفسیر نمادهای مذهبی، در پاریس سخنرانی و کتاب جدید خود را ارائه می‌کند. پس از اجرا، او قصد دارد با ژاک سونیر، متصدی موزه لوور (ژان پیر ماریل) ملاقات کند، اما پلیس لانگدون را از مرگ سونیر مطلع می‌کند و از او می‌خواهد که به صحنه جرم برود. هنگامی که لنگدون متوجه می‌شود که او مظنون به قتل است، به رهبری یک افسر پلیس در بخش کد‌‌نگاری، سوفی نئوو (آدری تاتو) فرار می‌کند. با پنهان شدن از آزار و شکنجه، شخصیت اصلی و همراهش تلاش می‌کنند تا راز مرگ ژاک سونیر را که معلوم می‌شود پدربزرگ سوفی است، کشف کنند.
رمز داوینچی اولین فیلم از مجموعه‌ای است که بر اساس کتاب‌های دن براون ساخته شده است. محور اصلی داستان راز پیدایش حضرت عیسی مسیح است. فیلم، در ادامه کتاب، این سوال را مطرح می‌کند که آیا او یک شخص واقعی بوده است، جایگاه مریم مجدلیه در زندگی مسیح چیست و آیا فرزندان زنده‌ای از او وجود دارد یا خیر.
The Bone Collector
یک پلیس زن آملیا دوناگی (آنجلینا جولی) به شدت در تعقیب یک قاتل زنجیره‌ای است که علامت ویژه‌اش یک تکه استخوان کوچک است که از هر یک از قربانیانش استخراج شده است. آملیا که نمی‌تواند سرنخ‌های مرموزی را که قاتل در صحنه جنایت به جا می‌گذارد، رمزگشایی کند، از متخصص جرم شناسی قانونی، لینکلن رایم (دنزل واشنگتن) برای حل این معما کمک می‌خواهد. اما در ادامه این جفت سرنخ‌های متفاوتی را با هم ترکیب می‌کنند، به این امید که یاد بگیرند قربانی بعدی کیست.
به طور کلی این معمای هولناک و سریع، یک متخصص پزشکی قانونی فلج و یک کارآگاه جوان را دنبال می‌کند که سرنخ‌های به جا مانده از یک قاتل زنجیره‌ای حیله گر و سادیستی را کشف می‌کنند. این دو همانطور که برای نجات قربانیان با زمان رقابت می‌کنند، توطئه عمیق تری را کشف می‌کنند که هر دوی آنها را تهدید می‌کند. این فیلم با سرعت بی‌امان، طرح پیچیده، و فضای متشنج‌کننده خود، اثری هیجان‌انگیزی را برای عاشقان آثار معمایی ارائه می‌کند.
The Pelican Brief
این فیلم هیجان انگیز حقوقی بر اساس رمان پرفروش جان گریشام، حول محور یک دانشجوی حقوق است که پس از کشف شواهدی مبنی بر ارتباط ترور دو قاضی دادگاه عالی، خود را در یک توطئه مرگبار گرفتار می‌کند. در فیلم هیجان‌انگیز The Pelican Brief، دانشجوی حقوق داربی شاو (جولیا رابرتز) خود را درگیر شبکه‌ای خطرناک از دسیسه‌های سیاسی می‌بیند. پس از تهیه پیش‌نویس یک خلاصه حقوقی که انگیزه قتل دو قاضی دیوان عالی کشور را پیش‌بینی می‌کند، او هدف قرار می‌گیرد. با غلیظ شدن داستان، روزنامه‌نگار تحقیقی گری گرانتهام (دنزل واشنگتن) به او می‌پیوندد تا حقیقت را کشف کند.
این فیلم به کارگردانی آلن جی پاکولا داستانی از رمز و راز و خطر را می‌بافد که در آن اعتماد کمیاب است و هر قدم می‌تواند کشنده باشد. در واقع فیلم با هر پیچ و تاب، بینندگان را در لبه صندلی خود نگه می‌دارد. این فیلم جذاب با ترکیب عناصر تعلیق، عاشقانه و دسیسه‌های سیاسی، رازها و معماهای رضایت بخشی را برای تماشاگران خود به ارمغان می‌آورد.
Before I Go to Sleep
پیش از آن که بخوابم (Before I Go to Sleep) فیلمی رمزآلود و مهیج به کارگردانی و نویسندگی روان جافه است؛ کریستین لوکاس (نیکول کیدمن) شخصیت اصلی این فیلم از مشکلی که برای حافظه اش پیش آمده رنج می‌برد. هر روز صبح از خواب بیدار می‌شود و هیچ چیزی به خاطر نمی‌آورد و هر بار تلاش می‌کند وقایع زندگی خودش را به یاد آورد. او همسری دارد که برایش اهمیت قائل است و به او کمک می‌کند خودش را به یاد بیاورد. اما کریستین در پی توصیه پزشکش شروع به ضبط ویدئوهایی از خود می‌کند که به بازگشت حافظه‌اش کمک کند و به لطف همین روش جزئیات وحشتناکی از گذشته‌اش را به یاد می‌آورد که نه تنها باعث وحشت خودش می‌شود، بلکه طبیعت واقعی بعضی افراد دورش را نیز افشا می‌کند.
فیلم «پیش از آن که بخوابم» به راز حافظه انسان اختصاص دارد که همانطور که می‌دانیم بسیار گزینشی است. این فیلم همچنین مرز اسرارآمیز و نفوذپذیر بین امر خیالی و واقعی را بررسی می‌کند و دیگر اینکه چگونه اولی دومی را می‌سازد. داستان کریستین نشان می‌دهد که زندگی جدید یک قهرمان را می‌توان از ابتدا اختراع و مونتاژ کرد – به صورت دستی و با استفاده از وسایل بسیار ساده. اما این زندگی جدید چقدر می‌تواند ادامه داشته باشد؟!
Predestination
در این فیلم شخصیت اصلی (اتان هاوک) برای به اصطلاح گشت زمان کار می‌کند – یک سازمان مجری قانون در آینده که از جنایات مرتکب شده در گذشته جلوگیری می‌کند. برای انجام این کار، قهرمان از ماشین زمان استفاده می‌کند. به نظر می‌رسد ابزار این سفر یک جعبه ویولن با دو قفل ترکیبی است که تاریخ روی آن تعیین شده است. با دریافت یک کار جدید، قهرمان داستان به دهه 1970 می‌رود، جایی که او یک بارمن در یک بار است. پس از صحبت با یکی از بازدیدکنندگان، آنها خیلی زود وارد یک ماجرای پر چالش می‌شوند.
تقدیر اقتباسی از داستان علمی تخیلی رابرت هاینلین «شما همه زامبی هستید» (1958) است. در داستان این اثر، رمز و راز منشأ انسان (که اول مرغ بود یا تخم مرغ) در قالب یک پارادوکس سفر در زمان ارائه می‌شود. در فرهنگ عامه، رویای ماشین زمان با انقلاب صنعتی به وجود آمد، در ماشین زمان اچ.جی ولز تجسم یافت و نقطه طرح مورد علاقه در ادبیات علمی تخیلی در طول قرن بیستم بود. در سینما، پدیده سفر در زمان پس از جنگ جهانی دوم شروع به ظهور کرد، اما نسبتاً دیر محبوبیت پیدا کرد، و در دهه 1980، به موازات انتشار کتاب‌های علمی محبوب توسط استیون هاوکینگ بهتر دیده شد. اما این فیلم از آن آثار معمایی عالی با چنین مضمونی است.
Premonition
اگر سفر در زمان امکان پذیر باشد، می‌توان گذشته را تغییر داد (حداقل در فیلم‌ها). اما آیا ارزشش را دارد؟ خانم خانه دار لیندا (ساندرا بولاک) خبر مرگ شوهرش را دریافت می‌کند. روز بعد وقتی از خواب بیدار می‌شود، به آشپزخانه می‌رود و او را در حال نوشیدن قهوه صبحگاهی می‌بیند. این چه معمای است یا بهتر است بگویم راز این ماجرا چیست: یک اشتباه پلیسی، یک خواب بد یا یک توهم؟!
«اخطار قبلی» یک فیلم اسرار آمیز است، یک فیلم معمایی. این یک داستان ساده از بدبختی خانوادگی است، اما به روشی عجیب و غریب روایت می‌شود. به لطف نحوه ارائه، Premonition طعمی هیجان انگیز دارد. فیلم خودش را از هم جدا می‌کند و این فرصت را می‌دهد که دوباره آن را به درستی کنار هم قرار دهید. در واقع فیلم به شخصیت اصلی که یک تکه کاغذ و یک قلم نمدی برمی‌دارد، نشانه‌ای از اینکه چه اتفاقی و چه زمانی باید بیفتد می‌دهد و قهرمان داستان همه چیز را بر پایه آن مرتب می‌کند؛ همانطور که شایسته یک زن خانه دار مدبر است.
The Skeleton Key
کارولین الیس (کیت هادسون)، پرستاری خوش اخلاق که در نیواورلئان زندگی می‌کند، شغل خود را در یک آسایشگاه رها می‌کند تا برای ویولت دورو (جنا رولندز)، زنی مسن که همسرش، بن (جان هرت) در وضعیت نامناسبی پس از یک سکته مغزی قرار دارد، کار کند. اما وقتی کارولین شروع به کاوش در عمارت فرسوده این زوج می‌کند، آثار عجیب و غریبی را کشف می‌کند و متوجه می‌شود که خانه گذشته اسرارآمیزی دارد. همانطور که او به تحقیق ادامه می‌دهد، متوجه می‌شود که ویولت یک راز شوم را در مورد علت بیماری بن مخفی می‌کند.
این اثر مهیج گوتیک از کارگردان ایان سافتلی مطمئنا بینندگان را مجذوب خود خواهد کرد. اتمسفر اسرارآمیز و ترسناک فیلم The Skeleton Key در حالی که قهرمان داستان در حال کاوش در یک خانه مزرعه‌ای در خلیج لوئیزیانا است، مخاطب را با دنیای پر از رمز و راز ماوراء طبیعی روبرو می‌کند که کاوش آن به شدت جذاب است.
The Girl in the Fog
یک دختر 16 ساله به نام آنا در یک روستایی در دامنه آلپ ناپدید شده است. آنا لو تربیت مذهبی سختی داشته و مادر، پدر، خواهر و برادرها و گربه هایش را دوست داشته و برای آنها دستبندهای مهره‌ای می‌ساخته؛ او حتی به سختی از خانه بیرون می‌رفته! پس با چنین خصوصیاتی آیا واقعاً یک دیوانه در یک روستای آرام وجود دارد؟ بازرس ووگل پرونده را در دست می‌گیرد که روش‌های اصلی‌اش در استفاده از بلوف عمومی، افسانه سازی، دخالت رسانه‌ها و انواع صحنه سازی، به سرعت به کشف یک معمای قتل منجر می‌شود. با این حال، تحقیقات واقعی تنها پس از این آغاز خواهد شد.
درست مانند تویین پیکس، یکی از بهترین فیلم‌های معمایی، جنگل‌های این فیلم نیز مملو از خطر هستند. اما اگر «توین پیکس» عرفانی و مسحورکننده است، «دختری در مه» فیلمی ترسناک و کنایه آمیز است. سازندگان آن ژانرهای پلیسی و هیجانی را باهم ترکیب کرده و در عین حال لحنی اجتماعی از جامعه مدرن به آن اضافه کردند. اما راز اصلی که طرح داستان بر آن استوار است، این سؤال است که قبلاً در بسیاری از فیلم‌های این فهرست بیان شده است: آیا واقعیت منبعی برای داستان‌های هنری است یا برعکس، داستان واقعیت را می‌سازد؟ آیا هنر از زندگی تقلید می‌کند یا زندگی از هنر؟!
کلام پایانی
راز اصلی سینما در داستان سرایی گیرا آن است. هیچ دستور العمل اثبات شده‌ای برای یک داستان جذاب وجود ندارد، اما رازهای متنوع و سوالات بی پاسخ اغلب به کمک فیلمسازان می‌آید. اکنون با چنین نگاهی ما 10 فیلم درباره رازها و معماهای اسرار آمیز را در فهرست بالا معرفی و مرور کردیم که نمی‌توانید خود را از حل آنها دور کنید.
